حذف انتخابات الكترونيك توسط مجلس، اصرار به اجرا توسط دولت
انتخابات الكترونيك در «برزخ»
گروه سياسي| انتخابات الكترونيك وارد برزخ شد؛ نمايندگان آن را از قانون انتخابات حذف كردند. شوراي نگهبان گفت هنوز بايد موضوع را بررسي كند و وزارت كشور اعلام كرد هنوز هيچ چيز منتفي نيست و همچنان اصرار دارد انتخابات را به صورت الكترونيك برگزار كند. كمتر از يك ماه و نيم مانده تا انتخابات هفتم اسفند، كسي نمي‌داند آيا بالاخره كشور طعم برگزاري انتخابات الكترونيك را خواهد چشيد يا نه. دولتي‌ها 9 ماه است كه مدام مي‌گويند براي انجام اين كار اصرار دارند. شوراي نگهبان هم در همه اين ماه‌ها براي هر ايده‌اي يك اما و اگر جديد آورده است. حرف‌ها در اين ماه‌ها زياد بود، اما نه دولت از طرحش عقب‌نشيني كرد و نه شوراي نگهبان تكليف آن را يكسره. 9 ماه همه‌چيز ميان دولت و شوراي نگهبان در تعليق بود تا اينكه ديروز مجلسي‌ها كار را يكسره كردند. با حذف كامل بخش‌هاي مربوط به برگزاري انتخابات الكترونيك از طرح اصلاح قانون انتخابات مجلس. حالا ديگر حداقل اين قانون اگر به هفتم اسفند برسد ديگر بخشي به نام انتخابات الكترونيك ندارد. اين اما براي وزارت كشوري‌ها خيلي هم ملاك عمل نيست. آنها اعلام كرده‌اند هنوز چيزي تمام نشده است. مي‌گويند هر چه در صحن علني ديروز با حذف اين بخش‌ها از طرح اصلاح قانون انتخابات مجلس پيش آمده، نمي‌تواند جلوي عزم آنها را بگيرد. با اين حال اينكه بهارستاني‌ها و ساكنان ميدان فاطمي چه مي‌گويند و چه مي‌كنند، شايد خيلي هم مهم نباشد، آخر سر حرف نهايي را شوراي نگهبان خواهد زد؛ مجموعه‌اي كه هنوز نظري قاطع درباره اقدام ديروز مجلسي‌ها اعلام نكرده است.
مجلس خيال خود را راحت كرد
راي ديروز نمايندگان به حذف انتخابات الكترونيك از طرح اصلاح قانون انتخابات، باز هم زير سايه برداشت آنها از موضع شوراي نگهبان صادر شد، با پيشنهادي از محمد حسين فرهنگي. ديروز وقتي مجلسي‌ها داشتند ايرادات شوراي نگهبان به مصوبه اصلاح قانون انتخابات مجلس را بررسي مي‌كردند، از ميانه راه، يعني آنجا كه نوبت به برگزاري الكترونيك انتخابات رسيد، پيشنهادي مطرح شد. پيشنهادي ناظر به موضوع شوراي نگهبان. محمد حسين فرهنگي به همكارانش گفت: «با توجه به تصميمات بجا و سنجيده‌اي كه همكاران در قانون انتخابات گرفتند بنده نگران هستم كه با رفت و برگشت مجدد، هيچ كدام از اين تصميمات قبلي براي اين دوره از انتخابات قابليت اجرايي ندارد، لذا اگر به موارد بعدي راي ندهيم و آنها را حذف كنيم ديگر مانعي به نام ايرادات و اشكالات براي موارد جديد نخواهيم داشت و تصميمات سنجيده‌اي كه مجلس گرفته، اين تصميمات مواجه با عدم اجرا براي اين دوره نخواهد شد. » معناي حرف او در واقع ترديد جدي در نظر مجدد شوراي نگهبان به اين بخش از مصوبه مجلس بود. ترديدي دوباره حتي به قسمت‌هاي اصلاح شده برگزاري الكترونيك انتخابات. به عبارت ديگر راي مثبت نمايندگان به حذف برگزاري الكترونيكي انتخابات تنها به اين دليلي بود كه مصوبه آنها توسط شوراي نگهبان تاييد شود و به هفتم اسفند برسد. اين يعني آنكه نمايندگان هنوز ترديد داشتند كه شوراي نگهبان به اين بخش ايرادي مجدد وارد نكند.
شوراي نگهبان: تصميم مجلس را بررسي مي‌كنيم
نخستين واكنش شوراي نگهبان به اين اقدام نمايندگان تنها ساعتي پس از پايان جلسه علني مجلس انجام شد. جايي كه سيامك ره‌پيك، عضو حقوقدان اين مجموعه درباره سرنوشت تصميم نمايندگان به خبرگزاري ايلنا گفت: «بايد ديد تكليف انتخابات الكترونيكي كه قانون آن حذف شده چه خواهد شد. در اين مورد اعضاي شوراي نگهبان طي جلسه‌اي بايد موضوع را بررسي كنند. » او همچنين تاكيد كرده كه «مهلت ۱۰ روزه وزارت كشور براي نهايي كردن صندوق الكترونيك هنوز به اتمام نرسيده است و بررسي‌هاي لازم همچنان در حال انجام است.» وي افزوده: «امروز مطلع شديم كه مجلس قانون مربوط به انتخابات الكترونيك را حذف كرده است. شوراي نگهبان پيش از اين اعلام كرده بود كه براي برگزاري انتخابات الكترونيك لازم است موادي به قانون انتخابات اضافه شود. پس از آن نيز شوراي نگهبان به مواد مربوط به انتخابات الكترونيك ايراد گرفت و آن را براي اصلاح به مجلس فرستاد، اما امروز باخبر شديم كه نمايندگان مواد مربوط به انتخابات الكترونيك را حذف كرده‌اند. حال بايد ديد تكليف انتخابات الكترونيكي كه قانون آن حذف شده چه خواهد شد. در اين مورد اعضاي شوراي نگهبان طي جلسه‌اي بايد موضوع را بررسي كنند. » شوراي نگهبان پيش از اين، يعني در همان ماه‌هايي كه وزارت كشور مرتب روي برگزاري الكترونيك انتخابات در برخي حوزه‌ها تاكيد مي‌كرد، موضعي متفاوت از موضع دولت داشت. زماني وزارت كشور مي‌گفت كه برگزاري الكترونيك انتخابات در 9 كلانشهر قطعي شده است، شوراي نگهبان اعلام مي‌كرد حتي در جريان چنين درخواستي هم قرار ندارد. زماني وزارت كشور مي‌گفت
سخت افزارهاي اين كار را فراهم كرده و شوراي نگهبان مي‌گفت هنوز مهر تاييدي پاي آن قرار نداده است. شوراي نگهبان هيچگاه نگفت كه به صورت جدي و قطعي با برگزاري الكترونيك انتخابات مخالف است اما هيچگاه هم اشكالات مورد نظر اين مجموعه تمام نشد تا اين طرح 9 ماه تمام ميان وزارت كشور و شوراي نگهبان، معلق بماند.
وزارت كشور: انتخابات الكترونيك منتفي نيست
اما اظهارنظرها و واكنش‌ها به تصميم نمايندگان به همين مورد محدود نماند. سخنگوي وزارت كشور هم همزمان با سيامك ره‌پيك، حرف‌هايي زد كه موضوع را قدري پيچيده‌تر مي‌كند. حسينعلي اميري گفت كه «انتخابات الكترونيكي منتفي نشده است. » او ديروز در واكنش به خبر برخي رسانه‌ها درباره مصوبه امروز مجلس مبني بر منتفي شدن انتخابات الكترونيكي مجلس به خبرگزاري ايرنا گفت: «آنچه امروز نمايندگان مجلس در خصوص طرح اصلاح موادي از قانون انتخابات مجلس شوراي اسلامي تصويب كردند به منزله منتفي شدن انتخابات الكترونيكي نيست. » وي افزود:
«سخت افزار مورد نياز انتخابات الكترونيكي به تاييد شوراي نگهبان رسيده است و هم‌اكنون تجهيزات لازم در حال توليد و نرم افراز آن نيز مراحل تست و آزمايش خود را طي كرده است و به زودي به شوراي نگهبان ارايه خواهد شد كه بعد از اين مرحله در خصوص حوزه‌هايي كه قرار است انتخابات الكترونيكي در آن برگزار شود با شوراي نگهبان به تعامل و تبادل نظر خواهيم پرداخت. » سخنگوي وزارت كشور با بيان اينكه در جريان اين راي‌گيري در مجلس حضور داشته است، يادآور شد: «يكي از نماينگان اظهار كرد با توجه به اينكه در تبصره 7 ماده 9 قانون انتخابات مجلس شوراي اسلامي مجوز برگزار شدن انتخابات الكترونيكي وجود دارد آنچه كه به عنوان مواد الحاقي به طرح مذكور در كميسيون شوراهاي مجلس شوراي اسلامي اضافه شده است داراي شان آيين نامه‌اي است و مطلقا به معناي عدم مجوز قانوني براي برگزاري انتخابات الكترونيكي نيست. » اميري ادامه داد: «در نهمين دوره انتخابات مجلس شوراي اسلامي و توافق بين وزارت كشور و شوراي نگهبان اخذ راي و شمارش آرا در 14 حوزه انتخابيه به صورت الكترونيك انجام شد و نتايج انتخابات به تاييد شوراي نگهبان رسيد و نامزدهاي منتخب هم‌اكنون در مجلس شوراي اسلامي حضور دارند. » وي اضافه كرد: «بنابراين با وجود حكم تبصره 7 ماده 9 قانون انتخابات، شوراي نگهبان نيز با اصل برگزاري انتخابات الكترونيكي مخالفتي ندارد. » قائم مقام وزير كشور ادامه داد: «بنابراين خبر خبرگزاري صدا و سيما مبني بر منتفي شدن انتخابات الكترونيكي مجلس دهم تكذيب مي‌شود. » البته منتفي نشدن كامل برگزاري انتخابات الكترونيك، آن‌طور كه سخنگوي وزارت كشور به آن اشاره كرده است، در ميان سخنان نمايندگان مجلس هم رد پايي داشت. جايي كه محمد حسين فرهنگي به عنوان پيشنهاد‌دهنده حذف كل بخش مربوط به انتخابات الكترونيك از طرح اصلاح قانون انتخابات خطاب به نمايندگان گفت كه «بدون شك براي هرگونه هماهنگي با وزارت كشور حكم وجود دارد؛ بدان معنا كه وزارت كشور مي‌تواند هر تفاهمي و هر روش نويني را طبق قانون موجود پياده كند و اينكه ما وارد جزييات شده‌ايم و مواردي را كه بيشتر جنبه اصلاح آيين‌نامه دارد را بررسي مي‌كنيم ممكن است باعث ابهام و ايراد جديد شود. » اين از يك سو به معناي همان چيزي است كه حسينعلي اميري به آن اشاره كرده و از سوي ديگر به معناي كنار كشيدن پاي مجلس از اختلاف وزارت كشور و شوراي نگهبان بر سر برگزاري الكترونيك انتخابات.