پايان خوان آخر صلاحيت‌ها

گروه سياسي |شب گذشته براي خيلي‌ها شب سرنوشت‌سازي بود. هم براي شوراي نگهبان كه ليست تاييد و رد صلاحيت شده‌هايش را نهايي كرد؛ هم براي وزارت كشور كه انتظار ليست مذكور را بعد از يك سلسله رايزني‌هاي فشرده مي‌كشيد و هم براي داوطلباني كه انتظار تعيين تكليف نهايي شان براي ادامه مسير انتخابات را مي‌كشيدند. اما در اين ميان يك گروه ديگر يعني مردم هم در انتظار علني شدن ليست بودند تا براي انتخابات پيش رو تصميم بگيرند. شب سرنوشت‌ساز تمام شد و ليست به وزارت كشور رفت. حالا صبح هم با «انتظار» براي خيلي‌ها عجين شد. انتظاري كه امروز به پايان مي‌رسد تا هم داوطلبان، هم احزاب سياسي و هم مردم سازوكارشان را براي جمعه هفت اسفند تعيين كنند. ديشب كار رسيدگي به شكايت رد صلاحيت‌شدگان توسط شوراي نگهبان به پايان رسيد و اين شورا اسامي نهايي كانديداهاي انتخابات مجلس شوراي اسلامي در هفتم اسفند را به وزارت كشور ارسال كرد. اگرچه در اين مدت بخش زيادي از نامزدهاي انتخابات وضعيت صلاحيت‌شان مشخص شده است اما با اين حال همچنان اميد‌هايي وجود دارد تا برخي كانديداهاي رد صلاحيت شده به عرصه انتخابات بازگردند. از ابتداي بررسي صلاحيت داوطلبان فراز و نشيب‌هاي زيادي پيش روي وزارت كشور و البته شوراي نگهبان وجود داشت. زنگ انتخابات با آغاز ثبت نام‌ها به صدا در آمد و تعداد بالاي افرادي كه براي هر دو مجلس خود را نامزد مي‌كردند سبب شد تا فصل انتخابات با شور و نشاط آغاز شود، اگرچه برخي اين نشاط را خوش‌يمن نمي‌دانستند و برخلاف مجريان انتخابات در وزارت كشور كه اين روند را آغازي بر يك انتخابات پرشور مي‌دانستند، آنها در پس اين شور توطئه پنهان‌شده‌اي را مي‌ديدند. با همه اينها بيش از 12 هزار نفر براي كانديداتوري در انتخابات دهمين دوره مجلس شوراي اسلامي ثبت نام كردند و روند بررسي صلاحيت‌شان در هيات‌هاي اجرايي آغاز شد. در هيات‌هاي اجرايي صلاحيت بيش از 10 هزار نفر تاييد شد و نوبت به هيات نظارت بر انتخابات رسيد. در مرحله بررسي صلاحيت‌ها در هيات‌هاي نظارت، ۴۰ درصد از داوطلبان انتخابات مجلس شوراي اسلامي تاييد صلاحيت شدند و حدود ۲۶ درصد رد صلاحيت و صلاحيت ۲۸ درصد نيز احراز نشد. بعد از اين مرحله، پرونده كساني كه به ردصلاحيت خود اعتراض داشتند به شوراي نگهبان رفت.

آغاز رايزني‌هاي وزارت كشور با شوراي نگهبان
با اعلام نتايج بررسي هيات نظارت بر انتخابات، موعد رايزني فرا رسيد. يك سال پيش از انتخابات وزير كشور حسن روحاني وعده داده بود كه براي تاييد صلاحيت‌ها با شوراي نگهبان وارد تعامل و رايزني خواهد شد. نتايج اوليه كه به دست وزارت كشور رسيد مشخص شد تعداد بالايي از كساني كه توسط هيات نظارت رد صلاحيت يا صلاحيت‌شان احراز نشده است از چهره‌هاي اصلاح‌طلب هستند، در اين ميان اما 16 نماينده فعلي مجلس هم ردصلاحيت شده بودند. 26 دي‌ماه نتايج بررسي‌ها به صورت غيررسمي به كانديداها اعلام مي‌شد اما هنوز هيات مركزي نظارت بر انتخابات نتايج را به صورت رسمي به وزارت كشور ارسال نكرده بود كه اتفاق ديگري رخ داد، اتفاقي در بطن شوراي نگهبان كه خبر از اختلاف نظر ميان اعضاي اين شورا مي‌داد. نجات‌الله ابراهيميان، سخنگوي شوراي نگهبان از سمت خود استعفا داد. استعفايي كه مورد پذيرش دبير شوراي نگهبان قرار نگرفتن و در نهايت ابراهيميان در سمت خود باقي ماند. روز 27 دي ماه نتايج به طور رسمي به وزارت كشور اعلام شد. از همان ساعات آغازين مسوولان وزارت كشور اعلام كردند با شوراي نگهبان وارد رايزني خواهند شد تا برخي چهره‌ها را به ميدان رقابت بازگردانند. حسينعلي اميري از سوي وزير كشور و اسحاق جهانگيري از سوي رييس‌جمهور مامور اين رايزني‌ها شدند. شوراي نگهبان در نخستين مرحله بررسي صلاحيت‌ها، صلاحيت ۱۵۰۰ نفر را تاييد و صلاحيت ۱۴۷ نفر از كساني كه توسط هيات‌هاي نظارت تاييد صلاحيت شده بودند رد كرد. پيش‌تر صلاحيت ۴۰ درصد داوطلبان انتخابات مجلس شوراي اسلامي در هيات‌هاي نظارت استان‌ها مورد تاييد قرار گرفته بود كه با بررسي‌هاي شوراي نگهبان ۱۵ درصد ديگر (۱۵۰۰ نفر) به آمار احراز صلاحيت‌شده‌ها افزوده شد و در مجموع تاييد صلاحيت‌شدگان داوطلبان انتخابات مجلس به ۶۳۰۰ نفر يعني ۵۵ درصد افزايش يافت. در اين ميان اما بودند كساني كه نام‌شان نه در ميان رد صلاحيت‌شدگان بود و نه در ميان تاييد صلاحيت‌شدگان، داوطلباني كه در تيتر روزنامه‌ها و شبكه‌هاي اجتماعي به «داوطلبان برزخي» مشهور شدند. معاون سياسي استاندار تهران اعلام كرد 54 نفر در تهران چنين وضعيتي دارند اما وزارت كشور و ستاد انتخابات كشور آمار دقيقي از اينكه در سراسر كشور چند نفر چنين وضعيتي دارند ارايه نكرد. شهاب‌الدين چاوشي در مورد وضعيت اين 54 نفر به «اعتماد» گفته بود نهايتا روز 27 بهمن تعين تكليف خواهند شد زيرا آخرين مهلت شوراي نگهبان براي اعلام نتايج بررسي‌ها و رسيدگي به شكايات نامزدهاي رد صلاحيت شده در اين تاريخ خواهد بود. با همه اينها خبرهاي غيررسمي به داوطلبان اعلام و روشن شد چه كساني رد شده‌اند و چه كساني در ميدان رقابت باقي ماندند. در دومين مرحله كساني كه به ردصلاحيت خود توسط شوراي نگهبان اعتراض داشتند (۱۴۷نفر) مجددا اعتراض كردند كه رسيدگي به اين اعتراضات توسط شوراي نگهبان ديروز به پايان رسيد و امروز نتايج نهايي به وزارت كشور ابلاغ مي‌شود.

 مستندات رد‌صلاحيت‌ها با درخواست داوطلبان ارايه مي‌شود
با توجه به اينكه امروز نتايج نهايي بررسي صلاحيت‌ها از سوي شوراي نگهبان به وزارت كشور اعلام مي‌شود موضوع رد صلاحيت‌ها و مستندات آن هنوز داغ است. با اين حال سخنگوي شوراي نگهبان مي‌گويد تنها در صورت درخواست داوطلبان ردصلاحيت شده اين مستندات ارايه خواهند شد. به گزارش ايلنا نجات‌الله ابراهيميان در پاسخ به اين سوال كه آيا مستندات قانوني رد صلاحيت داوطلبان به آنها اعلام خواهد شد؟ گفت: در صورت درخواست خود داوطلبان اين مستندات به آنها ارايه مي‌شود. او در واكنش به اين مساله كه اظهارات اخير وي درباره نظارت استصوابي در مجلس خبرگان شائبه اختلاف نظر در شوراي نگهبان را ايجاد كرده است، خاطرنشان كرد: در يك مجموعه شورايي اختلاف نظر طبيعي است، آنچه من پيش از اين در مورد نظارت استصوابي گفتم، موضوع آيين‌نامه مجلس خبرگان بود كه در آن مقرر شده كه تعيين صلاحيت‌ها مانع نظارت استصوابي نيست.