انتقاد از اروپا در قلب اتحاديه
چه كردهايد كه نسل چندم مهاجران در اروپا چنين به بيراهه رفتهاند؟
گروه ديپلماسي| ديدارهاي دوجانبه، سخنرانيهاي پرشور و صريح، حضور در نشستهاي خبري و در تمام اين فرصتها هم از ايران گفتن و هم از ايران شنيدن مسووليتي بود كه محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه كشورمان در نخستين سفر دوجانبه خود به بروكسل پس از اجرايي شدن برجام به خوبي از عهده آن برآمد. ظريف در موسسه اگمونت (موسسه مطالعات سياسي وزارت خارجه بلژيك) دوشادوش همتاي بلژيكي خود نشست و در قلب سياسي اروپا سياستهاي سياستمداران اين قاره در قبال پرونده هستهاي ايران در يك دهه گذشته را به زبان انگليسي به باد انتقاد گرفت. ظريف از امنيتي سخن گفت كه ديگر نميتوان با مراقب كنج خود بودن در جهان امروز آن را تامين كرد. نسبت به رواج خشونت و افراطگرايي هشدار داد كه ديگر مرز نميشناسد. مردي كه عنوان ريسكپذيرترين سياستمدار جهان در سال 2015 را به خود اختصاص داده است در نشست موسسه اگمونت در حالي كه پرچم ايران، بلژيك و اتحاديه اروپا پشت سر وي قرار داشت هم از سوريه گفت، هم نسبت به وضعيت در يمن ابراز نگراني كرد و هم بر لزوم همكارهاي ايران و اتحاديه اروپا براي كمك به وضعيت افغانستان سخن گفت. دورتادور اتاق مستطيل شكل محل برگزاري اين نشست را سياسيون و محققان علم سياست نشسته بودند و دوربينها بر وزير امور خارجه ايران متمركز بود كه از ايران پسابرجام سخن گفت. وزير امور خارجه ايران كه كمتر از يك هفته پيش در مونيخ نيز تصوير جديدي از توان ديپلماتيك ايران را به جهان نشان داده بود در پايتخت قلب سياسي اروپا هم صداي تعاملورزي و تعادلطلبي ايران را به گوش اروپاييها رساند. عاليرتبهترين ديپلمات ايران كه همواره در دو سال گذشته، ايران را كشوري كنشگر و بازيگري نه صرفا مطرح در سطح منطقهاي كه قابل عرض اندام در سطح بينالمللي ميخواند در شرايطي كه امريكاييها هر روز راه جديدي را براي ممانعت از خروج ايران از وضعيت روزهاي تحريم طي ميكنند به دنبال معرفي ايران جديدي به اروپا، اسيا، افريقا و اقيانوسيه است. رييس دستگاه ديپلماسي ايران در دو سال گذشته با توجه همزمان به احياي رابطه با كشورهاي همسايه، حفظ رابطهها با رفقاي زمان تحريم، امنيتزدايي از نام ايران در سطح بينالمللي و تلاش براي تخريب ديوار بياعتمادي ميان ايران و غرب نشان داده است كه ايران به دنبال ائتلافسازيهاي نمادين براي پيشبرد بازي با حاصل جمع صفر براي يك كشور نيست. وزير خارجه دولت يازدهم در روزهاي پسابرجام تلاش ميكند تاثير تهديدهاي محتمل از برجام را به صفر رسانده و از فرصتهاي ناشي از آن بيشترين بهره را ببرد. ظريف در اروپا تلاش كرد چهره امني از ايران را براي سرمايهگذاريها و انتقال تكنولوژي به جهان نشان دهد. ظريف ميگويد كه ايران نيازي به تلاش براي جداسازي اروپا و امريكا با اقدامهاي خصمانه ندارد بلكه تهران ميتواند در اقدامي زيركانه لزوم رابطه اروپا با خود را به قاره سبزنشينها تحميل كند. وي در تازهترين مصاحبه خود با خبرگزاري خبر آنلاين در اين خصوص ميگويد: «هرقدر از فرصت ناشي از اجراي برجام براي حضور ايران در چرخه توزيع و توليد در حوزه اقتصاد و امنيت منطقه استفاده شود آن وقت وارد شدن به اقدامات خصمانه عليه ايران غيرممكن خواهد بود. يعني اگر ايران يك بازيگر عمده در چرخه توليد نه به عنوان مصرفكننده بلكه به عنوان عنصر فعال در حوزه توليد و توزيع چه اقتصاد و چه امنيت منطقهاي باشد ديگر كشوري نميتواند اين توانمندي را فراموش و به حاشيه براند.»
نماينده ايران در بروكسل خوش درخشيد؛ درخشيدني كه در تغيير نگاه تدريجي اروپا به ايران تاثير بسزايي خواهد داشت. ظريف در بروكسل به صراحت هشدار داد كه توان نظامي ايران براي مقابله با كساني است كه ممكن است هوس تعرض به تهران را در سر داشته باشند و البته با صداي بلند به نمايندگي از كشوري كه سابقه هيچ تجاوزي به خاك ديگري را در پرونده خود ندارد، تاكيد كرد كه جهان امروز نه به لشكركشي نظامي كه به نمايش ديپلماسي نياز دارد.
راهحل منطقه نه حذف ديگري كه مشاركت است
ظريف در نشست موسسه اگمونت با بيان اينكه اروپا قدر توافق هستهاي بين ايران و كشورهاي عضو شوراي امنيت سازمان ملل و كشورهاي اروپايي را ميداند، گفت: توافق هستهاي يكي از موارد معدودي بود كه ديپلماسي بر يك بحران فايق شد. دليل حل مساله هستهاي تعريف جديدي بود كه همه از جمله وزيران امورخارجه ١+٥ در سال ٢٠١٣ از موضوع هستهاي ايران ارايه كردند. ما معتقد هستيم برنامه هستهاي حق ما است. بازرسيهاي بسيار توسط آژانس نشان داد كه ما انحرافي در برنامه هستهاي خود نداشتهايم. در طرف ديگر كشورهايي بودند كه فكر ميكردند كه ايران برنامه پنهاني دارد و خواهان غنيسازي صفر بودند.
ظريف در بخشهاي ديگري از سخنان خود به بيهودگي تحريمهاي غرب در مختل كردن برنامه هستهاي ايران اشاره كرده و گفت: اگرچه غرب تحريمهايي را عليه ايران انجام داد اما تعداد سانتريفيوژهاي ايران به 20 هزار سانتريفيوژ افزايش يافت. در اثر مذاكرات و توافق هستهاي، غرب توانست صلحآميز بودن برنامه هستهاي ايران را راستيآزمايي كند و در مقابل تحريمهاي ايران رفع شد.
رييس دستگاه ديپلماسي با اشاره به بحرانهاي امنيتي و تروريستي كه اروپا با آن مواجه است، ادامه داد: نميتوان در صورتي كه ديگران امنيت نداشته باشند، انتظار داشته باشيد كه شما امنيت داشته باشيد. شما نميتوانيد در پاريس، بروكسل و سنباردينو امنيت داشته باشيد در حالي كه بقيه جهان در ناامني و سركوب به سر ببرند. اعتقاد دارم كه اگر بتوانيم مسائلمان را در منطقه بازتعريف كنيم نه به واسطه حذف ديگران بلكه با مشاركت همه ميتوان به راهحل دست يافت. اگر امروزه خشونت و افراطگرايي در سوريه، عراق، ليبي و افغانستان است، نميتوان گفت كه اين خشونت و افراطگرايي به اين كشورها محدود بوده و به مناطق ديگر سرايت نميكند. داعش و النصره را هم نميتوان به يك كشور محدود دانست. احتمالا روزانه مردم بيشتري در يمن نسبت به سوريه كشته ميشوند. يك كشور منافع خود را نه در داشتن همسايگان دوست بلكه در حذف كردن آنها ميداند. اكنون بيش از هر چيز ديگري ما بايد يك راهحل جهاني براي متوقف كردن دشمني، تنفر و فرقهگرايي داشته باشيم.
مساله رابطه ايران و عربستان در زمره سوالهايي بود كه وزير امور خارجه كشورمان در اين نشست به آن پاسخ داد و گفت: حتي اگر بپذيريم كه حادثه منا و شهادت صدها تن از حجاج ايراني در اثر غفلت عربستان رخ داده تاكنون عربستان نه با خانوادههاي قربانيان ابراز همدردي و نه عذرخواهي كرده است.
گفتوگو را جايگزين روابط تنشآميز ميكنيم
نخستين ديدار دوجانبه ظريف از مقر اتحاديه اروپا در بروكسل به ميزباني فدريكا موگريني در شرايطي رخ داد كه دو طرف اينبار صرفا در خصوص مساله هستهاي صحبت نكردند و به نوشته موگريني در توييترش، سوريه، يمن، افغانستان و البته اجراي برجام هم در زمره سوژههاي مورد بحث در آن بود. ظريف و موگريني پس از اين ديدار و البته شام كاري در جمع خبرنگاران حاضر و به سوالهاي آنها پاسخ دادند. ظريف كه در اين جلسه به زبان فارسي سخن ميگفت به ابتداي سخنان خود رنگ و بوي برجام بخشيد و گفت: خوشحالم كه در نتيجه مذاكرات موفقيتآميز با اتحاديه اروپا، در 26 مارس و زودتر از پيشبيني بسياري از افراد، برجام اجرايي شد. اكنون وارد مرحله اجراي تعهدات طرف غربي و اروپايي شدهايم و كشورهاي عضو اتحاديه، اجراي برجام را با علاقه دنبال ميكنند. روابط بسيار خوبي كه نتيجه اجراي برجام خواهد بود، شروع شده؛ هم در بعد اقتصادي و هم در بعد سرمايهگذاري و گفتوگوهاي سياسي كه از هفته گذشته در تهران با حضور معاون خانم موگريني آغاز شد. همكاريهاي ايران و اتحاديه اروپا از ظرفيت بالايي از جمله در موضوعات منطقهاي، سياسي، مواد مخدر و حقوقبشر برخوردار است. در رابطه ميان ايران و اتحاديه اروپا گفتوگو جانشين روابط نامناسب گذشته خواهد شد.
وزير امور خارجه در خصوص همكاريهاي خاورميانهاي با غربيها گفت: «موضوعات منطقهاي هم حوزه ديگري براي همكاري است و اميدواريم كه نتيجه مذاكرات و توافقات مونيخ، گفتوگوهاي سوري-سوري بدون تصميمگيري ديگران براي مردم اين كشور باشد. در خصوص افغانستان هم ميتوانيم در حوزه مهاجران با اتحاديه اروپا همكاري كنيم.
فدريكا موگريني نيز در ابتداي سخنان خود به ظريف خوشآمد گفت و افزود: من و آقاي ظريف اخيرا خيلي با هم ملاقات داشتيم ولي مذاكرات پيشين در چارچوب برجام بود و اين اولين ملاقات دوجانبه است. مذاكرات امروز من با وزير خارجه ايران نتيجه مذاكرات موفق هستهاي و روز اجرا است. ما براي ازسرگيري روابط دوجانبه با هم رايزنيهايي داشتيم. وقتي براي سفر آينده خود به تهران اعلام نميكنم ولي فكر كنم بهار، تاريخ منطقياي براي اين سفر باشد؛ همراه با كميسيونرها و معاونان كميسيونرهاي اتحاديه براي بررسي حوزههاي مختلف همكاري ايران و اروپا به ايران ميآييم.
موگريني «مردم و موسسات طرفين» را ذينفعان اجراي برجام دانست و در خصوص روابط فعلي ايران و اتحاديه گفت: روابط تاريخي و فرهنگي قوي و منافع مشتركي با ايران داريم البته در حوزههايي هم شايد توافق كامل نداشته باشيم البته معتقديم كه همكاري و هماهنگي طرفين در روابط دوجانبه و در خصوص مسائل منطقه، ضروري است.
چه كسي در منطقه مستحق تحريم حقوق بشري است؟
صبح سهشنبه محمدجواد ظريف در بروكسل با حضور در پارلمان اروپايي و سخنراني در كميته روابط خارجي اين پارلمان آغاز شد. سخنراني كه ميتوان آن را مهمترين اعلام موضع ايران در بروكسل خواند. رييس دستگاه ديپلماسي ايران در نخستين حضور خود در كميته روابط خارجي پارلمان اروپا با صراحت بيسابقهاي سياستهاي اروپا را به باد انتقاد گرفت. صراحتي كه در برخي رسانهها از آن با عنوان استيضاح نمايندگان پارلمان اروپا توسط ظريف ياد شد. وزير امور خارجه كشورمان در پاسخ به تمام انتقادها، مثالهاي ملموسي را زد كه در سايه هركدام از آنها توپ تقصير به زمين اروپا در مقابل ايران در سه دهه گذشته بازگشت.
به گزارش ايلنا، ظريف در تبيين موضوع ايران نسبت به سوريه و يمن با تاكيد بر خواست كشورمان مبني بر حق تعيين سرنوشت مردم سوريه و يمن توسط مردمشان حضور مستشاري ايران در سوريه را بنا به درخواست دولت قانوني اين كشور و مطابق با حقوق بينالملل دانست و تصريح كرد: كمك ايران به دولت عراق و سوريه با هدف ممانعت از سلطه گروههاي افراطي و تروريستي همچون داعش، جبهه النصره و القاعده بر بغداد و دمشق صورت ميگيرد در حاليكه برخي كشورهاي منطقه متاسفانه اين گروههاي تروريستي را به عنوان متحدان خود و ابزار چانهزني در معادلات منطقهاي تقويت ميكند.
ظريف با طرح اين سوال كه چه كسي در منطقه ما مستحق تحريمهاي حقوق بشري است، نمايندگان پارلمان اروپا را به تامل و تفكر در مورد وضعيت اسفناك يمن و بمبارانهاي مداوم مناطق غيرنظامي توسط عربستان فرا خواند. ظريف در اين خصوص گفت: اصولا در يمن ديگر هدفي براي بمباران باقي نمانده است، يك كارخانه سيمان را پنج بار بمباران كردهاند و پس از آن يك كارخانه آرد را هفت بار مورد حملات هوايي خود قرار دادهاند. مراكز بيمارستاني بارها مورد تعرض قرار گرفته است و اصولا در يمن ديگر هدفي براي بمباران نمانده است، به جز انسانهاي بيگناه.
ظريف دليل تشديد تنشها در منطقه و جنگافروزي عربستان و برخي شركاي آن در منطقه را نتيجه اشتباه محاسباتي اين كشور در فهم معادلات منطقهاي و تلقي حلوفصل موضوع هستهاي ايران به عنوان عامل برهم زننده توازن قواي مد نظر عربستان دانست و تصريح كرد: اين رويكرد عربستان كه مبتني بر تقلا براي حذف ديگران از معادلات منطقهاي و ناديده گرفتن نقش و منافع مشروع ديگر همسايگان است به هيچ عنوان به نفع و صلاح اين كشور و منطقه نخواهد بود.
انتخابات ايران در روزهاي جنگ هم متوقف نشد
وزير امور خارجه كشورمان در واكنش به ابراز نگرانيهاي برخي نمايندگان پارلمان اروپا نسبت به وضعيت حقوق بشر در ايران و از جمله تعداد بالاي مجازات اعدام در ايران با تذكر اين نكته كه هيچ كشوري در جهان نميتواند ادعاي بينقص بودن در حوزه حقوق بشر داشته باشد خواستار توجه نمايندگان پارلمان اروپا به واقعيتهاي موجود ايران و ازجمله حاكم بودن صندوقهاي راي در تعيين دولتهاي ايران شد. ظريف اين واقعيت را گوشزد كرد كه طي چند دهه گذشته هر دولت انتخاباتي را برگزار كرده است كه نتيجه آن پيروزي رقيب آن دولت در انتخابات بوده است.
ظريف گفت: دولت آقاي خاتمي محصول انتخاباتي بود كه دولت آقاي هاشميرفسنجاني متولي برگزارياش بود. آقاي احمدينژاد محصول انتخاباتي بود كه آقاي خاتمي آن را برگزار كرد. همچنين آقاي روحاني نتيجه انتخاباتي است كه رقيب مسلم وي يعني آقاي احمدينژاد آن را برگزار كرد. آيا اين خود نشانه جدي بودن دموكراسي نوپاي ايران نيست؟ در كدام كشور منطقه سراغ داريد كه انتخابات حتي در دوره جنگ نيز تعطيل نشده باشد؟
در مقابل فداكاري مالي و جاني ايران براي مبارزه با مواد مخدر چه كرديد؟
رييس دستگاه ديپلماسي كشورمان در پاسخ به انتقاد برخي نمايندگان پارلمان اروپا در مورد اعدام در ايران با ذكر اين واقعيت كه اكثريت قريب به اتفاق اعدامها مربوط به قاچاقچيان مواد مخدر است، اين سوال را مطرح كرد كه اتحاديه اروپا در قبال فداكاريهاي مالي و جاني ايرانيان براي جلوگيري از ترانزيت مواد افيوني به اروپا چه كرده است؟
او با انتقاد از تحريمهاي غيرمنطقي اتحاديه اروپايي به بهانه حقوق بشر كه حتي ارسال تجهيزات فني براي ردگيري و مقابله با قاچاق مواد مخدر را هم منع كرده است، رويكرد ايران در قبال مقابله با مواد مخدر را مسوولانه و صادقانه توصيف كرده و اتحاديه اروپا را دعوت به تعامل براي مقابله موثرتر با اين پديده كرد.
شما بر جنايت صدام در بمباران شيميايي ايران چشم بستيد
ظريف در جواب ادعاي برخي نمايندگان پارلمان اروپا مبني بر نقض حقوق بشر در ايران از جمله آزار و اذيت اقليتهاي مذهبي و همجنسبازان سابقه برخورد گزينشي و سياسي غرب با حقوق بشر را يادآور شده و عنوان كرد: همان زمان كه مردم ايران زير بمباران شيميايي ديكتاتور عراق بودند، اتحاديه اروپا با چشمپوشي از جنايات آشكار رژيم صدام در سازمان ملل عليه ايران قطعنامه حقوق بشري صادر ميكرد و جالب اينكه رژيم صدام حسين هم در كنار كشورهاي اروپايي باني اين قطعنامهها ميشد. به محض اينكه صدام به كويت حمله كرد، عراق به عنوان ناقض حقوق بشر محكوم شد. آيا اين نشانه روشن از رويكرد تبعيضآميز و غيراصولي غرب نسبت به مقوله حقوق بشر نيست؟
ظريف اين نكته را يادآور شد كه گفتوگو در مورد حقوق بشر نميتواند يكطرفه و تحكمي باشد و هيچ كشور يا گروهي از كشورها حق ندارند ارزشهايي كه در نظر آنها ارزشمند است را بر ديگران تحميل كند.
چه كردهايد كه نسل چندم مهاجران در اروپا چنين به بيراهه رفتهاند؟
او همچنين اين نكته را گوشزد كرد كه اگر بنا بر شماتت و سرزنش باشد چيزهاي بسياري است كه ميتوان درباره رويكرد غرب نسبت به مقوله حقوق بشر مطرح كرد. آنها كه در سوريه و عراق با لهجه غليظ و اصيل اروپايي فرياد ميزنند و سر ميبرند ايراني نيستند برويد از خودتان سوال كنيد كه چه كردهايد كه نسل چندم مهاجران در اروپا چنين به بيراهه رفتهاند. جز اين است كه نقض سيستماتيك حقوق بشر و تبعيض نژادي و مذهبي و قومي در جوامع اروپايي منبع بزرگي براي عضوگيري گروههاي افراطي و تروريستي فراهم آورده است و اكنون اين تبعيضهاي فاحش كه متاسفانه هنوز هم به اسم غربي كردن مهاجران در حال شكل گرفتن است يكي از دلايل اصلي ريشهگيري تروريسم و افراطيگري در منطقه ما و صدور تروريسم از اروپا به اين منطقه شده است؟
برنامه موشكي ايران هيچ تعارضي با قطعنامه شوراي امنيت ندارد
وزير امور خارجه كشورمان با يادآوري سابقه بسيار عبرتانگيز جنگ تحميلي و حمايت همهجانبه غرب و كشورهاي منطقه از صدام حسين تاكيد كرد: ايران در عين اينكه هيچگاه قصد تجاوز به هيچ كشوري ندارد نسبت به دفاع از استقلال و تماميت ارضي خود قاطع عمل خواهد كرد. او با تذكر اين نكته كه قطعنامه ۱۹۲۹ شوراي امنيت كه فعاليت موشكي ايران را منع ميكرد، ديگر وجود خارجي ندارد تصريح كرد: مطابق با قطعنامه ۲۲۳۱ فعاليت ايران در ارتقاي توانمندي موشكياش منع نشده است، بلكه صرفا از ايران درخواست شده است برنامههايش را متوقف كند مضافا اينكه اين درخواست هم محدود به موشكهايي است كه براي حمل كلاهك هستهاي طراحي شده باشند. در حالي كه اصولا هيچ موشكي را براي اين امر طراحي نكرده است، بنابراين برنامه موشكي ايران هيچ تعارضي با قطعنامه شوراي امنيت هم ندارد. ظريف در پاسخ به سوال يكي از نمايندگان پارلمان اروپا مبني بر اينكه موشكهاي دوربرد ايران به چه منظوري و عليه چه كشوري هدفگيري شده است تصريح كرد: برنامه موشكي ايران براي دفاع از ايران است و صرفا كشورهايي است كه هوس تعدي و تجاوز به ايران را داشته باشند.
يا با هم به مقصد ميرسيم يا همه با هم غرق ميشويم
رييس دستگاه ديپلماسي كشورمان در پايان با تاكيد مجدد بر الگوي حلوفصل مسالمتآميز موضوع هستهاي ايران به عنوان نمونهاي از كاركرد موفق ديپلماسي بر مبناي بازتعريف مشكل و بازتعريف راهحلها در قالب گفتوگو بر اساس احترام متقابل و منطق برد-برد هشدار داد كه اصرار برخي طرفهاي منطقهاي براي ناديده گرفتن منافع و نگرانيهاي مشروع ديگران به هيچ عنوان منجر به نتيجه براي آنها نخواهد شد و صرفا آتش منازعات را شعلهورتر خواهد كرد.
مستشاران ايراني زماني از سوريه خارج ميشوند كه دولت سوريه بخواهد
محمدجواد ظريف ناهار روز سهشنبه را مهمان وزير امور خارجه بلژيك بود. پس از ناهار نيز وزير امور خارجه كشورمان ديدارهاي دومينوواري را با رييس پارلمان اروپايي، رييس پارلمان بلژيك و رييس كميته روابط خارجي پارلمان اروپايي برگزار كرد. وزير خارجه كشورمان در نشست خبري به همراه المار بروك، رييس كميته روابط خارجي پارلمان اروپا به سوالهاي خبرنگاران پاسخ داد. وي در پاسخ به سوالي در خصوص بحران سوريه گفت: در سوريه حكومت مشروعي وجود دارد كه توسط سازمان ملل به مشروعيت شناخته شده است. آنهايي كه در سوريه بدون مجوز يك دولت مشروع عمل ميكنند قوانين بينالملل را نقض ميكنند. ايران نيروي نظامي در سوريه آنگونه كه ادعا ميشود ندارد. ما در آنجا مشاور نظامي به دعوت دولت اين كشور داريم. ما اين مشاوران نظامي را زماني خارج ميكنيم كه دولت محلي اين اقدام را ضروري بداند. آنچه در سوريه ضروري بوده اجازه به برقراري آتشبس است؛ اجازه براي گفتوگوي سياسي ببن مردم سوريه. بايد ديكته كردن مفاد گفتوگوي سياسي متوقف شود. سوريها بايد تصميم بگيرند و خارجيها نميتوانند بگويند نتيجه مذاكرات چيست؟
وي با بيان اينكه نتايج مذاكرات توسط سوريها در داخل اتاق مذاكره تعيين خواهد شد نه در پايتختهاي كشورهاي منطقه به ويژه رياض گفت: ما براي مردم سوريه تصميم نخواهيم گرفت. آنها نيز نميتوانند براي مردم سوريه تصميم بگيرند. اما اگر درباره نيروهاي نظامي صحبت ميكنيم بايد بمباران يمن نيز متوقف شود؛ كه بهصورت روزانه عليه مردم يمن انجام ميشود. ديگر اهداف نظامي در آنجا وجود ندارد.
نگاه ايران نسبت به آزادي زندانيان انساندوستانه است
ظريف در نشست خبري با همتاي بلژيكي خود بيشتر بر ريزه كاريهاي مسائل دوجانبه تمركز يافته و در اين خصوص گفت: خوشحالم كه روابط دوجانبه رو به جلو است. ما اكنون روي توسعه روابط دو طرف تاكيد داريم. تاريخ مثبتي در روابط ايران و بلژيك وجود دارد و مردم ايران خاطره خوبي از بلژيك دارند. ما امروز درباره توسعه روابط اقتصادي از جمله در خصوص انرژي، انتقال تكنولوژي مذاكره كرديم و همچنين در خصوص بحث مربوط به آوارگان نيز مذاكره كرديم كه در اين زمينه نياز به همكاري مشترك داريم. بايد انرژي خودمان را براي چالشهاي مشترك بگذاريم. در اين ديدار در خصوص مسائل سياسي، حقوق بشر و موضوعات مورد علاقه دو طرف صحبت كرديم. همچنين درباره جرايم سازمانيافته و مواد مخدر و موضوع افراطيگري از جمله مساله افغانستان بحث كرديم. همه مكلفند از توسعه افراطيگري جلوگيري كنند.
به گزارش ايسنا، او در پاسخ به سوالي مبني بر اينكه آيا ايران حاضر است در پي آزادي شهروندان امريكايي براي پيدا كردن لوينسون مامور سابق افبياي كمك كند؟ گفت: نگاه ما نسبت به آزادي زندانيان انساندوستانه است.
وي همچنين در پاسخ به سوالي درباره برگزاري انتخابات آتي در ايران گفت: ما به خواسته مردم خود احترام ميگذاريم و جامعه ما، جامعهاي چندصدايي است. در انتخابات پارلماني، مردم ايران هستند كه تصميم ميگيرند و اين اراده مردم است كه در صندوقهاي راي مشخص خواهد شد.