جهانگيري: هيچ نهادي پول فروش نفت را به دولت برنگرداند

گروه اقتصادي| «متاسفانه زماني كه نفت ايران را تحريم كردند فروش آن را به برخي افراد سپردند. در گذشته هر نهادي كه از وزارت نفت، نفت گرفت تا بفروشد پول را به دولت برنگرداند كه اين روش فروش، روش مطلوبي نبود؛ به همين دليل معتقديم وزارت نفت بايد خودش نفت خود را بفروشد»، «مشكلات اصولي كشور هنوز پابرجا هستند و نتوانسته‌ايم از آنها عبور كنيم»؛ «امروز اقتصاد كشور از بيماري‌هاي مزمن و بسيار قديمي رنج مي‌برد كه يكي از دلايل آن دولتي بودن اقتصاد و تكيه بر درآمدهاي نفتي است كه باعث ماندگاري چنين بيماري در اقتصاد شده است»؛ چنين سخناني شايد «تر و تازه و جديد يا حتي عجيب» نباشد اما از آن‌رو مهم مي‌شوند كه آنها را اسحاق جهانگيري، معاون اول رييس‌جمهوري گفته است. دل پر جهانگيري هنوز از خسارت‌هاي به يادگار‌مانده از دولت مهرورزي آرام نگرفته است. او هنوز هم در سخنراني‌هايش، گوشه و كنايه‌اي براي دولت دهم دارد: «ما هنوز سال‌هاي 1389 و 1390 را از ياد نبرده‌ايم. سال‌هايي كه صادرات نفت به دو ميليون بشكه در روز رسيد و قيمت آن بالاي ١٠٠ دلار بود اما قيمت ارز به‌طور جهشي افزايش پيدا كرد؛ در‌حالي كه اقتصاد كشور در سال 1394 نه دچار چالش شد و نه تورم لجام‌گسيخته‌اي در كشور به وجود آمد.»همه اينها در در همايش «صنعت نفت دانش‌بنيان؛ تبلور اجراي اقتصاد مقاومتي» گفته شد. «پژوهشگاه صنعت نفت» ميزبان اين همايش بود. پژوهشگاهي كه بيش از نيم قرن قدمت دارد. سال 1338 نامش «اداره توسعه و تحقيقات شركت ملي نفت» بود و پس از انقلاب مانند ديگر اماكن از تغيير نام بي‌نصيب نماند؛ پس نامش به «مركز پژوهش و خدمات علمي» تغيير كرد. 27 سال پيش دوباره عنوان اين مركز تغيير كرد؛ اين‌بار قرعه به نام «پژوهشگاه صنعت نفت» افتاد. جالب آنكه از سال 1364 طرح احداث اين مركز در دستور كار وزارت نفت بود و تا بهمن ماه سال 1382 هنوز كلنگ اجرايش زمين زده نشده بود. دست آخر هم بهمن ماه سال 1390 اين مجموعه بهره‌برداري شد. ديروز اين مجموعه، همايشي با عنوان «صنعت نفت دانش‌بنيان؛ تبلور اجراي اقتصاد مقاومتي» برگزار كرد و سخنرانانش هم معاون اول دولت، وزير نفت و نايب‌رييس مجلس شوراي اسلامي بودند. هر چند كه پس از سخنراني‌ها هفت پانل تخصصي هم برگزار شد.
سال پيش شاهكار اداره كشور بود
معاون اول حسن روحاني در سخنراني‌اش پس از اشاره به مزمن شدن بيماري اقتصاد كشور به دليل وابستگي به نفت گفت: نماد بيماري‌هايي كه اقتصاد ايران چند سال گذشته با آن مواجه بوده است باعث شده تا رشد پايداري در اقتصاد نداشته باشيم و بيشتر حركت‌هاي اقتصاد سينوسي باشد؛ به‌اين معنا كه گاه شاخص‌ها بالا رفته و گاهي نزول كرده‌اند و تورم دو رقمي برجاي گذاشته‌اند. جهانگيري تاكيد كرد كه بيكاري، كاهش رفاه مردم و...، چالش‌هاي پيش ‌روي اقتصاد كشورند. او توضيح داد كه پنج برنامه توسعه اقتصادي پس از انقلاب تصويب و اجرا شده‌اند اما مشكلات اصولي كشور هنوز پا‌بر‌جا هستند و نتوانسته‌ايم از آنها عبور كنيم. معاون اول با اشاره به اينكه ميان سياستمداران كشور اين وفاق به وجود آمد كه اقتصاد اولويت اصلي كشور است، گفت: دليل اين وفاق سختي‌هايي است كه در دو دهه گذشته پشت سر‌گذاشته‌ايم. جهانگيري ادامه داد: اقتصاد مقاومتي، سياستي است كه مي‌تواند كشور را از چالش‌ها عبور داده و با بيكاري مقابله كند. گفته مي‌شود دولت سياست‌هاي اقتصاد مقاومتي را اجرا نمي‌كند؛ چنين سخناني ناصحيح است. امروز همه اتفاق‌نظر دارند كه اقتصاد كشور بايد بر مبناي اقتصاد مقاومتي اجرا شود. معاون اول رييس‌جمهوري خطاب به افرادي كه مي‌گويند هيچ فعاليتي در اين دولت در مورد اقتصاد مقاومتي انجام نشده است ،گفت: اداره اقتصاد را در سال 1394 با وجود همه مشكلات و پايين آمدن قيمت نفت بايد سال شاهكار اداره كشور دانست. او توضيح داد كه مدل اداره كشور بود كه دشمنان را به پاي ميز مذاكره كشاند. آنها اگر مي‌دانستند ركود اقتصادي در ايران حاكم است حتما به ايران فشار وارد مي‌كردند اما مي‌دانستند كه چنين كشوري در دست مديران عاقل و مدبر قرار گرفته كه توانسته‌اند با وجود كاهش قيمت نفت، كشور خود  را   اداره كنند.
نمي‌خواهم بگويم !
به گفته جهانگيري در هشت سال گذشته ١٠ ميليارد‌دلار حق ملت ايران در پارس جنوبي از سوي كشورهاي ديگر برداشت شده است؛ از اين‌رو اين دولت بايد تمركز خود را در بهره‌برداري بيشتر از ميدان‌هاي پارس جنوبي به كار گيرد. جهانگيري با اشاره به نحوه سپرده‌گذاري ارزهاي مرتبط با شركت نفت در بانك مركزي تصريح كرد: هزينه‌كرد اين ارزها كه بيش از ٥٠ ميليارد دلار است بسيار مهم است اما در حال‌حاضر بنا ندارم در اين مورد صحبت كنم. معاون اول اما با بيان اينكه وزارت نفت بايد براي فروش نفت مشتريان راهبردي براي خود انتخاب كند، توضيح داد: مهم‌ترين بخشي كه در زمان تحريم مورد‌توجه دشمنان واقع شد، نفت بود. يكي از اهداف اقتصاد مقاومتي اين است كه بخش‌هايي را مورد‌توجه قرار دهد كه در زمان تحريم آسيب كمتري ببيند. بايد به‌گونه‌اي عمل كنيم كه دنيا نتواند خريد نفت ايران را تحريم كند كه يكي از آنها ايجاد تنوع در فروش نفت است. جهانگيري ادامه داد: متاسفانه زماني كه نفت را تحريم كردند فروش آن به برخي افراد سپرده شد. در گذشته هر نهادي كه از وزارت نفت، نفت گرفت تا بفروشد پول را به دولت برنگرداند كه اين روش فروش، روش مطلوبي نبود. بر همين مبنا معتقديم وزارت نفت بايد خودش نفت خود را بفروشد.
درآمد بازرگانان نفت بيشتر از توليدكنندگان
«همه مي‌گويند صادرات ما بايد زياد شود؛ اما چرا وقتي در بازاري وقتي وارد مي‌شويم تنها چند صباحي در آن حضور داريم و بعد آن را به رقبا واگذار مي‌كنيم؟» بيژن نامدار زنگنه اين جمله را در توضيح اين نكته گفت كه «زماني كه صحبت از دانش‌بنيان مي‌شود ذهن بسياري به سمت چيزهاي عجيب و غريب و تكنولوژي‌هاي پيشرفته حركت مي‌كند؛ در حالي كه موضوع دانش‌بنيان بودن، چيز عجيب‌و‌غريبي نيست؛ زندگي معقول و عملياتي است.» به گفته وزير نفت «صادرات و بازاريابي» يك كار دانش‌بنيان است كه اگر بتوانيم به‌خوبي عمل كنيم در بلندمدت مي‌توانيم با ديگران در اين عرصه رقابت كنيم. به گفته نامدار زنگنه، كسب توانمندي فن‌آورانه در افزايش بازيافت از مخازن، سازمان مناسب براي اجراي پروژه‌ها، تقويت و حمايت از ظرفيت‌هاي داخلي براي ساخت تجهيزات پرمصرف صنعت نفت مهم‌ترين فعاليت‌هاي اقتصاد مقاومتي در بخش بالادستي صنعت نفت است و اجراي سياست‌هاي اقتصاد مقاومتي در پساتحريم تسريع مي‌شود. او تاكيد كرد كه با برداشتن تحريم‌ها و همكاري شركت‌هاي داخلي با شركت‌هاي خارجي، ساخت تجهيزات پرمصرف در صنعت نفت سرعت مي‌گيرد و شركت‌هاي سازنده نه‌تنها در بازار ايران بلكه در بازارهاي منطقه هم مي‌توانند از اين محصولات استفاده كنند. نامدار زنگنه همچنين توضيح داد كه با امضاي تفاهمنامه‌هايي به ارزش ٥٠٠ ميليارد تومان با ١٢ دانشگاه و مركز تحقيقاتي كشور در حوزه‌هاي پايين‌دستي، همكاري مطالعاتي در زمينه توليد الفين‌ها، اتيلن و پالايش نفت و گاز در دستور كار قرار گرفته است؛ بر آن هستيم تا با همكاري با مراكز معتبر، مرزهاي دانش و فناوري را پيش ببريم و به دانش قابل استفاده براي همگان دست يابيم.
همه چالش‌هاي اقتصاد مقاومتي
«اصلاح نظام مالياتي از ضرورت‌ها و اولويت‌هاي مهم دولت است كه مي‌تواند براي برون‌رفت از چالش‌هاي رسيدن به اقتصاد مقاومتي موثر باشد.» اين را هم نايب‌رييس مجلس شوراي اسلامي در همايش گفت. به گفته حسن ابوترابي فرد براي شكل‌گيري اقتصاد پويا با حجم بزرگ و مبتني بر توليد دانايي‌محور و مردمي با موانعي روبه‌رو هستيم كه بايد نسبت به برطرف كردن آنها اقدام كنيم.