مبادله فرآورده‌هاي نفتي با كنجد و سنگ
افغانستان يكي از مهم‌ترين شركاي تجاري ايران محسوب مي‌شود. اين كشور را به گواه آمار ارايه شده از سوي گمرك ايران مي‌توان مهم‌ترين كشور خريدار كالاهاي غير نفتي ايران دانست. به گزارش «اعتماد»، بررسي‌ها نشان مي‌دهد در سال گذشته بيش از 7 ميليارد دلار كالا از ايران راهي افغانستان شده است اما در مقابل حجم واردات كالا از افغانستان اندك بوده است. بر اين اساس فرآورده‌هاي نفتي، محصولات پتروشيمي و كفپوش‌ها اقلام عمده صادراتي ايران به افغانستان و «دانه كنجد»، «نباتات و اجزاي آنها»، «انواعي از دانه به‌جز گندم دامي» اقلام عمده وارداتي ايران از اين كشور در سال 94 هستند. پيش‌بيني مي‌شود قرارداد ترانزيتي منعقد شده ميان ايران، افغانستان و هند روابط اقتصادي ايران و اين كشور را دستخوش تغيير كند همان‌گونه كه هند نيز با تغيير شرايط در اين حوزه مواجه مي‌شود. اقتصاد آنلاين در گزارشي اعلام كرده است در آمارهاي رسمي گمرك ايران، هيچ اطلاعاتي از تجارت با افغانستان در سال‌هاي 85، 86، 87 ثبت نشده، اما بررسي آمارهاي رسمي گمرك ايران نشان مي‌دهد در سال 88 ايران معادل يك ميليارد و 46 ميليون و 929 هزار دلار كالاي غيرنفتي به اين كشور صادر كرده است. در سال 89 صادرات ايران به افغانستان معادل يك ميليارد و 378 ميليون و 102 هزار دلار بوده است. در سال 90 ارزش صادرات ايران به حدود دو برابر افزايش يافته و به ميزاني معادل دو ميليارد و 252 ميليون و 805 هزار دلار رسيده است.
روند صعودي صادرات ايران در سال 91 نيز ادامه يافته و به ميزاني معادل دو ميليارد و 901 ميليون و 175 هزار دلار رسيده است.