رايزني‌هاي منطقه‌اي براي خروج از بن بست در سوريه ادامه دارد
فراخوان مخالفان اسد به رياض
آتش بس، مذاكرات صلح، عمليات مشترك ضد تروريستي روسيه و امريكا، داعش، تهديد مشترك روسيه و اروپا، ريلي از كلمات در خصوص سوريه كه در پنج سال گذشته هر روز شنيده شده، بر زبان رانده شده و در رسانه‌هاي متفاوت منتشر شده است. با وجود آنكه سوريه به پربحث‌ترين پرونده بين‌الملل در پنج سال گذشته بدل شده است اما هيچ ثمري از اين ميزان پوشش خبري صرف در دست نيست. روز گذشته در شرايطي كه تمام دورهاي مذاكراتي ميان سوري در چند هفته اخير با شكست‌هاي سنگين و منتهي به بن‌بست روبه‌رو شده است، سخنگوي هيات عالي مخالفان سوريه در مذاكرات صلح اعلام كرد كه روز جمعه (فردا) نشستي در رياض در خصوص پروسه سياسي در سوريه برگزار خواهد شد. وي در اين خصوص به ريانووستي گفت: امروز (چهارشنبه) ما به رياض مي‌رويم تا نشست‌هاي خود را از پنجشنبه و جمعه آغاز كنيم. ما در خصوص وضعيت فعلي سوريه رايزني‌هايي خواهيم داشت و دورنماي دور و نزديك اين پرونده را بررسي خواهيم كرد.
در همين راستا روزنامه الشرق‌الاوسط كه از رسانه‌هاي وابسته به سعودي به حساب مي‌آيد در خصوص نشست پيش روي هيات عالي مخالفان سوريه در رياض نوشت: «نبود شروطي» كه بتواند مخالفان مورد حمايت عربستان را براي بازگشت به ژنو ترغيب كند، ترديد بسياري نسبت به از سرگيري مذاكرات ژنو به وجود اورده است. در ميان بن‌بست‌هاي موجود براي ازسرگيري مذاكرات سوري – سوري به نظر مي‌رسد كه استفان دي ميستورا، نماينده ويژه سازمان ملل در سوريه تلاش مي‌كند با تحت فشار قرار دادن بازيگران منطقه‌اي تاثيرگذار بر دولت دمشق و همچنين معارضه، دور بعدي مذاكرات سوري – سوري را رقم بزند. استفان دي ميستورا كه اميدوار بود مجددا براي شركت در نشست‌هاي ژنو در 26 ماه جاري از طرف‌ها دعوت كند، سفرهايي را به كشورهاي مختلف انجام مي‌دهد تا شرايط را براي جلوگيري از نابسامان شدن اوضاع فراهم كند. فرستاده ويژه سازمان ملل روز گذشته ديدارهاي مشورتي با مسوولان فرانسوي در وزارت خارجه اين كشور برگزار كرد و پس از آن بر اساس برنامه‌ريزي‌هاي اعلام شده به ژنو مي‌رود تا امروز در نشست‌هاي كميته توقف عمليات جنگي با ساختار جديد آن مشاركت كند كه رياست اين كميته را امريكا و روسيه برعهده دارند.
مذاكرات ژنو شايد بعد از ماه رمضان
انتظارها براي از سرگيري مذاكرات صلح سوريه در ژنو به درازا كشيده است اما هنوز خبري از تحقق آن نيست. همزمان با گمانه‌زني‌هاي متفاوت در اين خصوص، روز گذشته ميخاييل بوگدانف، معاون وزير خارجه روسيه در اين خصوص گفت: طرف‌هاي مذاكره‌كننده سوريه هنوز براي آغاز گفت‌وگوي مستقيم آماده نيستند. هنوز موعدي براي ازسرگيري مذاكرات صلح سوريه در ژنو تعيين نشده است و ما منتظر دريافت اطلاعاتي در اين باره از سوي استفان دي ميستورا، فرستاده سازمان ملل به سوريه هستيم. بعيد نيست استفان دي ميستورا قبل از ماه رمضان يا طي آن تماس‌هايي را با طرف‌هاي سوري داشته باشد اما آغاز دور آتي مذاكرات قبل از پايان ماه رمضان بعيد است. از نظر مسكو، مذاكرات مستقيم و مشاركت نمايندگان كرد در مذاكرات بهترين گزينه است.
به احرار الشام كارت زرد نمي‌دهيم
احرارالشام هنوز مورد حمايت واشنگتن است. گروهي كه در كميته عالي مذاكرات عضويت دارد و اصلي‌ترين گروه مخالفان در گفت‌وگوهاي ژنو نام گرفته است. روز گذشته مارك تونر، سخنگوي وزارت خارجه امريكا با دفاع از اين اقدام دولت واشنگتن گفت: انگليس، فرانسه و اوكراين نيز در شوراي امنيت از اين اقدام حمايت كردند. احرارالشام يك سازمان بين‌المللي تروريستي نيست بلكه بخشي از گروه‌هاي اپوزيسيون سوريه است كه مورد حمايت كميته عالي مذاكرات ژنو و همچنين گروه بين المللي حمايت از سوريه محسوب مي‌شود؛ گروهي به رياست روسيه و امريكا و متشكل از 20 كشور شامل فرانسه، انگليس، آلمان، ايتاليا، اردن، لبنان، مصر، كشورهاي حوزه خليج فارس و چين. وي در پاسخ به اين سوال كه آيا واشنگتن بر اين گروه فشار مي‌آورد تا از آتش بس تبعيت كند يا خير، گفت: «ما به اين گروه كارت زرد نشان نمي‌دهيم.»
پيشنهاد تشكيل چارچوب‌هاي ائتلافي به جاي ناتو
اروپا و روسيه اندك اندك به نقطه تمركز بر اشتراك‌ها در سوريه مي‌رسند. در شرايطي كه آخرين دور از مذاكرات بين‌المللي صلح سوريه در وين با حضور قريب به 20 كشور و نهاد بين‌المللي بدون نتيجه خاصي به پايان رسيد، مايكل فالون، وزير دفاع انگليس در يك جلسه كميته دفاعي پارلمان اين كشور كه به تاثير مسكو در مسائل دفاعي و امنيتي انگليس اختصاص داده شده بود، گفت: روسيه و انگليس منافع مشتركي در مقابله با تروريسم و گروه تروريستي داعش دارند. به طور قطع ما منافع مشتركي با روس‌ها داريم. روسيه داعش را به عنوان تهديدي فزاينده نه تنها در سوريه بلكه در مناطق مجاور و حتي داخل اين كشور لحاظ مي‌كند.
وزير دفاع انگليس با بيان اينكه اين منفعت مشترك مبنايي براي مشاركت در فرآيند سياسي حل بحران سوريه بوده است، افزود: همكاري‌هاي متعددي در قالب چارچوب‌هاي ائتلافي به جاي ناتو قابل پيگيري است.
وي اعلام كرد كه حدود 800 ميليون دلار از ذخاير داعش به لطف حملات هوايي عليه چاه‌هاي نفت در سوريه از بين رفته است. فالون ادامه داد: انگليس حدود 760 حمله هوايي در عراق و نيز 43 حمله در سوريه داشته است و ما بيش از هر كشوري به استثناي امريكا دست به حمله هوايي زده‌ايم. دولت انگليس از تلاش‌ها براي آشتي سياسي در عراق و پايان بحران سوريه حمايت‌مي‌كند.
وزير دفاع انگليس همچنين از روسيه خواست بر نظام بشار اسد براي پايان دادن به خشونت فشار وارد كند. وي در عين حال گفت: جنگ داخلي و مداخله روسيه در سوريه اوضاع را پيچيده كرده اما تعداد نظاميان خارجي كه به داعش ملحق مي‌شوند از 2000 تن به 200 تن در ماه كاهش يافته است.
مذاكره سازمان ملل با داعش هم ممكن است
يان ايگلند، نماينده دبيركل سازمان ملل در امور بشردوستانه در كنفرانسي مطبوعاتي در حاشيه نشست بين‌المللي امور انساني در استانبول گفت: گروه امور بشردوستانه سازمان ملل به عنوان نهادي انساني براي گفت‌وگو با تمامي گروه‌هاي حاضر در جبهه‌هاي نبرد از جمله گروه تروريستي داعش و فراهم كردن بستري براي ارسال كمك‌هاي انساني آماده است.
وي كه مشاور استفان دي‌ميستورا، فرستاده سازمان ملل به سوريه نيز است عنوان داشت: در حال حاضر در مناطق تحت كنترل داعش نزديك به هفت ميليون غيرنظامي حضور دارند كه در اين ميان ما از وضعيت 500 هزار تن در شهر فلوجه واقع در غرب عراق هيچ اطلاعي نداريم. تعدادي از نهادها و موسسه‌هاي سازمان ملل برخي گروه‌ها را تروريستي مي‌دانند اما ما به عنوان موسسه‌هاي امدادي وظيفه داريم به تمامي كساني كه در مناطق درگيري به امداد نياز دارند، كمك كنيم.
نيازمند ايده‌هاي ايران هستيم
روز گذشته رمزي عزالدين رمزي، معاون استفان دي‌ميستورا نماينده ويژه دبيركل سازمان ملل در امور سوريه در ديدار با اميرعبداللهيان معاون عربي و آفريقاي وزير امور خارجه پيرامون آخرين تحولات سوريه گفت‌وگو كرد. معاون نماينده ويژه دبيركل سازمان ملل در امور سوريه با تاكيد بر اينكه وضعيت سوريه به شرايط حساسي رسيده، بر ضرورت تسريع در يافتن راه‌حل سياسي براي پايان دادن به بحران سوريه تاكيد كرد و نقش و جايگاه جمهوري اسلامي ايران را در اين زمينه با اهميت دانست. وي همچنين خاطرنشان ساخت درحال حاضربراي يافتن راه‌حل سياسي در سوريه، نيازمند ايده‌هاي ايران براي برون‌رفت از بحران هستيم.
اميرعبداللهيان نيز، دستيابي به راه‌حل سياسي دربحران سوريه را در صورت پذيرش واقعيت‌هاي موجود در صحنه و توجه به اصول حاكميت را امكان‌پذير، ارزيابي كرد. معاون وزير خارجه كشورمان براي دستيابي به حل سياسي، توجه جدي به نقش و جايگاه سوريه در منطقه، مبارزه جدي با تروريسم و عدم استفاده ابزاري از تروريسم براي تحقق اغراض يكسويه، ضرورت حضور نمايندگان واقعي مردم سوريه در ميز مذاكرات و عدم سياسي كردن پرونده كمك‌هاي انسان‌دوستانه رادراين پروسه مهم و ضروري دانست.
اميرعبداللهيان بر آمادگي كشورمان جهت كمك به يافتن راه‌حل مناسب براي خاتمه دادن به بحران سوريه تاكيد كرد و افزود: تهران از ابتدا تاكيد كرده است كه سوريه راهكار نظامي و امنيتي ندارد اما متاسفانه برخي طرف‌ها. با نقض آشكار تعهدات خوددراجراي آتش‌بس در خان‌طومان وحمله به بيمارستان در حلب در عمل ازگروه‌هاي تروريستي و گروه‌هاي مسلح شورشگر در سوريه حمايت مي‌كنند و درصددند تا از آنان به عنوان برگ برنده‌اي در ميز مذاكره بهره‌برداري سياسي كنند.