روايت المانيتور از نقش وزير امور خارجه در حل و فصل بزرگ‌ترين چالش خاورميانه
اختيار عمل ظريف در حوزه سوريه افزايش يافته است
«ايران سياست‌هايش را درباره سوريه منعطف‌تر كرده است. » اين گمانه‌زني‌اي است كه سايت المانيتور در خصوص سخنان اخير محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه كشورمان در قبال بحران سوريه كرده و به نقل منابع آگاهي كه با وزير امور خارجه ايران در حاشيه اجلاس اسلو در نروژ ديدار كرده‌اند، مدعي است ظريف در نشست‌هايي در اسلو نشان داده كه بيش از گذشته در حوزه سوريه اختيار و قدرت دارد و اينكه ايران احتمالا آماده است تا براي پيشبرد يك راه‌حل سياسي در سوريه از خود انعطاف بيشتري نشان دهد.
به گزارش ايسنا به نقل از المانيتور، تغيير ظاهري سياستگذاري ايران در قبال سوريه از آنجايي به وجود آمده است كه دولت باراك اوباما، رييس‌جمهور امريكا با انتقادات شديد داخلي به دليل رويكردش در سوريه مواجه است. ۵۰ مقام وزارت خارجه امريكا به تازگي نامه‌اي امضا كرده و در آن از واشنگتن خواسته‌اند تا حملات هوايي عليه رژيم اسد (رييس‌جمهور سوريه) انجام دهد و وي را براي دادن امتيازاتي واقعي در مذاكرات بر سر انتقال سياسي با مخالفان در ژنو تحت فشار قرار دهد.
در ادامه اين گزارش آمده است: ظريف و جان كري همتاي امريكايي‌اش در حاشيه اجلاس اسلو در ۱۵ ژوئن درباره اجراي توافق هسته‌اي ايران و گروه 1+5 و به علاوه مساله سوريه با يكديگر ديدار و گفت‌وگو كردند. يك منبع غيردولتي امريكايي به المانيتور گفت: آنچه ظريف در اسلو نشان داد اين بود كه وي در خصوص سوريه، بيشتر از آنچه تاكنون داشته اختيارات دارد. به نظر مي‌آمد كه وي مي‌خواهد نشان دهد كه ايران آماده است. محمدجواد ظريف در يك كنفرانس خبري مشترك با همتاي نروژي‌اش در اسلو تاكيد كرد كه بحران سوريه تنها مي‌تواند از طريق سياسي حل شود و هر راه‌حلي براي وضعيت كنوني اين كشور از راه‌هاي نظامي به دست نخواهد آمد.
ظريف در پاسخ به سوالات المانيتور درباره پيشنهاداتش براي پيشبرد راه‌حل سياسي در سوريه در ۱۶ ژوئن در يك ايميل گفت: من بارها گفته‌ام كه اگر ما تنها روي افراد متمركز شويم راه‌حلي به دست نمي‌آيد چرا كه اين يك روش با حاصل جمع صفر است كه به طور قطع به بن‌بست خواهد رسيد. او ادامه داد: پاسخ اين است كه روي پراكندگي اساسي قدرت و شكل آينده مديريت كشور تمركز شود، به گونه‌اي كه بتوان نقش افراد يا قوميت‌ها را به حداقل رساند و حتي حذف كرد.
المانيتور در ادامه گزارش داد: اينكه مشاهده مي‌شود ظريف در حال به دست آوردن نقش پررنگ‌تر در سياستگذاري تهران در قبال سوريه با تجديد تمركز روي يك راه‌حل سياسي است به سرعت پس از آن حاصل شد كه شوراي عالي امنيت ملي ايران، علي شمخاني دبير اين شورا را به عنوان هماهنگ‌كننده ارشد در امور سياسي، نظامي و امنيتي با سوريه و روسيه معرفي كرد سمتي كه گفته مي‌شود تاكنون وجود نداشته است. اعلام سمت جديد شمخاني پس از آن انجام شد كه وزيران دفاع روسيه، ايران و سوريه در نهم ژوئن يك نشست در تهران برگزار كردند. پيش از اين نشست بود كه حسين دهقان، وزير دفاع ايران بر حمايت كشورش از يك آتش‌بس در سوريه كه در نتيجه آن تروريست‌ها در اين كشور تقويت نشوند، تاكيد كرد. وي همچنين پس از ديدار با همتاي روس خود گفت كه گفت‌وگوهاي داخلي سوريه بايد جايگزين جنگ و خونريزي شود. به نوشته المانيتور، انتصاب شمخاني و قراردادن موضوع سوريه در روند ميان سازماني ايران مي‌تواند نشان‌دهنده اين باشد كه تهران تصميم گرفته يك راه‌حل سياسي در سوريه بيشتر منافعش را تامين خواهد كرد تا توسعه جنگ.
اين تغيير رويكرد در حالي مشاهده مي‌شود كه دولت اوباما نيز با يك انتقاد داخلي بي‌سابقه از سوي مقامات وزارت امور خارجه امريكا براي سخت‌تر كردن موضع اين كشور در قبال اسد مواجه شده است. جنگ سوريه كه نزديك به پنج سال ادامه پيدا كرده تاكنون منجر به كشته شدن حدود ۴۰۰ هزار تن شده است. رابرت فورد، سفير پيشين امريكا در سوريه در گفت‌وگو با المانيتور با اشاره به نامه ۵۰ مقام وزارت امور خارجه به دولت اوباما گفت: تاكنون چنين اتفاق نظري نديده بودم و اين به من مي‌گويد كه سياست كنوني شكست خورده و اين شكست ادامه خواهد يافت. بنابراين يك رويكرد جديد لازم است كه شامل افزايش فشار بر دولت اسد باشد.
او افزود: يك اتفاق نظر گسترده وجود دارد كه تمركز كنوني دولت روي داعش در سوريه منجر به حصول راه‌حلي با دوام براي چالش داعش در سوريه نمي‌شود چرا كه عرب‌هاي سني در سوريه را به اندازه كافي براي مقابله با اسد در شرايطي كه آنها اسد را مشكلي بزرگ‌تر مي‌بينند، متقاعد نمي‌كند. المانيتور در ادامه آورده است: فورد در پاسخ به سوالي درباره تغيير احتمالي سياست ايران در سوريه نيز گفت ارزيابي من اين نيست كه آنها به سرعت ۱۸۰ درجه تغيير خواهند كرد. مي‌توان گفت كه شايد ايراني‌ها نسبت به سختي‌ها در سوريه هوشيارتر شده و دوباره به آن فكر مي‌كنند اما ايراني‌ها بهترين مذاكره‌كنندگان دنيا هستند و آنها يك صبر استراتژيك دارند كه امريكايي‌ها تنها مي‌توانند خوابش را ببينند. بنابراين من به دنبال يك تغيير ناگهاني اساسي نخواهم گشت.