روساي جمهور امريكا و روسيه پيرامون پرونده سوريه رايزني كردند
90 دقيقه ديدار بدون نتيجه
گروه جهان| 90 دقيقه گفتوگو پشت درهاي بسته. ولاديمير پوتين، رييسجمهور روسيه و اوباما صبح روز گذشته به وقت محلي در حاشيه نشست گروه بيست با هم ديدار كردند؛ ديداري كه به شكل رسمي در برنامهها قيد نشده بود اما همگان وقوع آن را پيشبيني ميكردند. جزييات بحران در سوريه از بحث كمكها تا كاهش خشونت و البته تعيين گروههاي تروريستي در زمره بحثهاي روي ميز بود. روساي جمهور روسيه و امريكا در حالي با هم ديدار كردند كه وزراي امور خارجه كابينه آنها براي دومين بار نتوانستند در خصوص مساله آتش بس در سوريه با هم به توافق برسند. خبرگزاري رويترز در اين خصوص مينويسد: ديدار اوباما و پوتين بيش از زمان پيشبيني شده طول كشيد. دو رييسجمهور در اين نشست درخصوص چگونگي برقراري آتشبس و چند و چون آن در سوريه چندپاره با هم رايزني كردند. يك مقام امريكايي در خصوص اين ديدار ميگويد: پوتين و اوباما به مدت 90 دقيقه گفتوگوهاي سازندهاي با هم داشتند كه محور اصلي آن كمكهاي بشردوستانه به سوريه، كاهش خشونت و همكاري در مبارزه با گروههاي تروريستي بود. پيش از ديدار دو رييسجمهور، جان كري، وزير امور خارجه امريكا با سرگئي لاوروف، وزير امور خارجه روسيه ديدار داشت. ديداري كه قرار بود در آن دو طرف در خصوص حصول آتش بس با هم رايزني كنند و البته دومين رايزني آنها در اين خصوص در دو هفته اخير هم به حساب ميآمد. اين ديدار در فضايي انجام شد كه مقامهاي امريكايي طرف روسي را تهديد كرده بودند كه اگر توافق در دسترس نباشد آنها عقب خواهند نشست. يك مقام امريكايي در خصوص ارتباط ديدار وزراي امور خارجه دو كشور با روساي جمهور گفت: اوباما و پوتين وارد جزييات توافق احتمالي ميان دو كشور نشدند اما موفق شدند ماهيت اختلافهاي موجود را شفافتر كنند و از كري و لاوروف بخواهند كه در ديدار اول هفته تلاشهاي بيشتري براي رسيدن به توافق بكنند.
اين مقام امريكايي افزود: ما به دنبال حصول توافق در اسرع وقت هستيم و دليل تعجيل ما هم نياز به ارسال كمكهاي بشردوستانه است. با اينهمه بايد مطمئن باشيم كه به توافق قابل اجرايي ميرسيم و نه هر توافقي. اگر نتوانيم به توافق مدنظر دست پيدا كنيم كنار ميكشيم و دست از تلاش براي اين توافق با روسها برميداريم.
امريكا و روسيه سابقه يك توافق نه چندان پايدار در سوريه را در كارنامه خود دارند. در ماه فوريه اين آتش بس به شكست منتهي شد و البته كه امريكا دولت بشار اسد را مقصر اين اتفاق خواند. وزارت امور خارجه امريكا از ارايه توضيحات بيشتر در خصوص گرههاي باقي مانده و موانع اصلي سرباز زد اما مقامهاي امريكايي ميگويند كه مسائل باقي مانده پيرامون اين است كه برنامه آتشبس چگونه اجرايي شود. روسيه تاكنون بارها تاكيد كرده است كه تنها زماني تن به يك توافق ميدهد كه تفاوت ميان گروههاي اپوزيسيون در سوريه و شبه نظامياني كه با القاعده متحد شدهاند مشخص شود و تفكيك صورت بگيرد.
اوباما و پوتين در حالي با هم ديدار كردند كه گفته ميشود اين ديدار ميتواند آخرين ديدار دوجانبه مفصل دو رييسجمهور با هم پيش از ترك كاخ رياستجمهوري توسط اوباما باشد.
نبود ضمانت قابل توجه
در حالي كه به نظر ميرسد پرونده سوريه عملا تا پايان حضور اوباما در كاخ سفيد، سرنوشت متفاوتتري را تجربه نكند، روزنامه امريكايي نيويورك تايمز در تازهترين تحليل خود تاكيد ميكند كه اصليترين مسالهاي كه مانع از به نتيجه رسيدن تلاشها در مذاكرات روسيه و امريكا ميشود مساله نبود اطلاعات سياسي كافي دولت اوباما در خصوص وضعيت در سوريه است. روز يكشنبه قرار بود كه كري و لاوروف در نشست خبري مشتركي كه مقدمات برگزاري آن نيز چيده شده بود از حصول توافق ميان دو كشور خبر بدهند. درست در شرايطي كه همه خبرنگاران در انتظار حضور كري و لاوروف با هم در نشست خبري بودند، وزير امور خارجه امريكا از راه رسيد و اعلام كرد كه هنوز مسائل اختلافي باقي مانده است. در حالي كه كري گفته است كه يك روز بيشتر در چين ميماند تا مذاكرات با لاوروف را ادامه دهد اما باراك اوباما بدبينتر از وزير امور خارجهاش است. اوباما پس از ديدار با ترزا ميگفت: اگر ضمانت قابل توجهي از جانب روسها در خصوص كاهش خشونت و كمكهاي بشردوستانه دريافت نكنيم رفتن به مرحله بعدي آسان نخواهد بود.
اصرار اردوغان بر ايجاد «منطقه امن» و «پرواز ممنوع» در سوريه
«رجب طيب اردوغان» رييسجمهور تركيه در نشست گروه 20 از مطرح شدن بحث ايجاد منطقه امن در شمال سوريه و تداوم عمليات در اين كشور خبر داد. اردوغان در سخنراني اختتاميه نشست گروه 20 در چين با بيان اينكه عمليات ضد تروريستي تركيه در سوريه ادامه خواهد داشت، گفت پيشنهاد ايجاد منطقه امن در شمال و پرواز ممنوع بر فراز سوريه را به «باراك اوباما» و «ولاديمير پوتين» ارايه داده است. وي با بيان اينكه هيچ كشوري با طرح منطقه امن تركيه در شمال سوريه مخالفت نكرد، افزود اما تاكنون هيچ گام مثبتي براي اجراي آن برداشته نشده كه اين خود باعث پيچيدهتر شدن اوضاع در اين كشور شد. اردوغان ضمن درخواست براي پايان دادن به درگيريها در سوريه تاكيد كرد عمليات «سپر فرات» به هيچوجه دخالت نظامي و تجاوز به تماميت ارضي اين كشور نيست.
تلاش براي حل سريع معماي اوكراين
مساله ديگري كه در رايزنيهاي پوتين و اوباما مورد بحث قرار گرفت بحران در اوكراين بود. پرونده اوكراين كه پاي روسها در آن درگير است مساله رايزنيهاي اوباما با صدراعظم آلمان و رييسجمهور فرانسه پيش از ديدار با پوتين در حاشيه نشست گروه بيست هم بوده است. كاخ سفيد به دنبال اين است كه آتش بس مينسك را پيش از پايان دوره اوباما در ژانويه اجرايي كند و در شرايطي كه اين اتفاق صورت نگيرد تحريمهاي اقتصادي بيشتري عليه روسيه در راه خواهند بود. در حالي كه پرونده اوكراين اصليترين مورد اختلاف ميان روسيه با امريكا و كشورهاي اروپايي است و بايد به سرانجامي پيش از حضور رييسجمهور جديد امريكا در كاخ سفيد برسد؛ فرانسوا اولاند، رييسجمهور فرانسه روز گذشته اعلام كرد كه نشست چهارجانبهاي ميان سران اوكراين، فرانسه، آلمان و روسيه درباره اوضاع اوكراين طي هفتههاي آينده برگزار خواهد شد. به گزارش فيگارو، «فرانسوآ اولاند» در اين خصوص گفت: «ما در خصوص برگزاري نشست چهارجانبه ميان آلمان، فرانسه، روسيه و اوكراين طي هفتههاي آينده به توافق رسيديم و بايد ضمن ادامه روند صلح مينسك، در راستاي بهبود شرايط امنيتي و اعتمادسازي طرفين اقدام به رفع موانع موجود كنيم. »
با وجود استفاده از تسليحات انگليسي عليه مردم يمن ترزامي نگراني لندن را از بحران يمن به عربستان اعلام كرد. نخست وزير بريتانيا در حاشيه نشست گروه 20 در چين، در ديدار با هيات عربستان سعودي نگرانياش را نسبت به بحران يمن به طرف سعودي ابراز كرد.
نگراني خانم ميبراي يمن
«ترزا مي» نخست وزير بريتانيا طي ديداري با هيات سعودي در شهر هانگژو در چين، نگراني خود نسبت به بحران يمن را به عربستان ابراز كرد. به گزارش اينديپندنت، با وجود ادامه فروش تسليحات و تجهيزات نظامي انگليسي به عربستان، خانم ميدر حاشيه نشست گروه20 در چين نسبت به بحران يمن ابراز نگراني كرد. اين درحالي است كه تسليحات و تجهيزات انگليسي در بحران يمن به دست عربستان استفاه شده و مدارس و بيمارستانها را هدف قرار ميدهد. گزارشها حاكي از آن است كه از سال 2010 تاكنون دو سوم تجهيزات و تسليحات نظامي فروخته شده به خاورميانه از انگليس خريداري شدهاند. منابعي ميگويند ترزا به اين دليل ميتواند نگراني خود را به عربستان سعودي ابراز كند كه رابطهاي قوي و نزديك ميان پادشاهي سعودي و بريتانيا برقرار است. اين درحالي است كه فعالان مخالف جنگ در بريتانيا همواره با برپايي تظاهرات خواستار توقف فروش تسليحات نظامي انگليس به عربستان هستند و كمتر رسانهاي اين اخبار را پوشش ميدهد. دولت بريتانيا همواره نسبت به درخواستهاي فعالان و سازمانهاي مخالف جنگ و حامي حقوق بشر براي توقف فروش تسليحات نظامي به رژيمهاي سركوبگر ازجمله عربستان، بيتوجه بوده است.