واكنش آيتالله يزدي به وزير ورزش درباره بازي ايران و كره در شب عاشورا
مسابقه فوتبال را تعطيل كنيد
برگزاري بازي تيمهاي ملي ايران و كره جنوبي در روز تاسوعا و شب عاشوراي حسيني حاشيههاي زيادي به دنبال داشته است. طي هفتههاي گذشته جريانهاي مختلف واكنشهاي مختلفي به انجام اين مسابقه حساس در چارچوب مقدماتي جام جهاني 2018 روسيه داشتهاند. آخرين مخالفت رسمي و صريح از سوي نهادهاي مذهبي و ديني هم روز گذشته از سوي رييس شوراي عالي مدرسين حوزه علميه قم نسبت به بازي تيمهاي ملي ايران و كرهجنوبي انجام شد. آيتالله يزدي با اشاره به برگزاري مسابقه فوتبال ايران- كره در شب تاسوعا اظهار داشت: «وزير محترم در حد خود تلاش كرده اين مسابقه را جابهجا كنند اما گفته شد اين تقويم 4 سال پيش چيده شده است. وزير اگرچه تلاش خود را كرده اما نتوانسته اين تاريخ را جابهجا كند. به ايشان ميگويم «آقاي وزير! وزارت شما در سايه احترام به عاشورا و تاسوعا محقق شد، شما وزير اين نظام هستيد؛ اين نظام در سايه محرم و صفر محقق شده و اين نعمتها در سايه اسلام و انقلاب و عاشورا است. اينكه نميتوانيد اين مسابقه را جابهجا كنيد اين جوابها قانعكننده نيست.» آيتالله يزدي خطاب به وزير ورزش با تاكيد بر اينكه اگر اين برنامه را حذف كنيد هر زياني ببينيد در برابر آن سودي كه از احترام عاشورا به دست ميآيد، برابري ميكند، خاطرنشان كرد: «از وزير ورزش خواهش ميكنم اين محاسبه را دقيقتر انجام دهند و مسابقه را تعطيل كنند، چراكه سود آن در حال و آينده بيشتر خواهد بود، ضمن تقدير از زحماتي كه كشيدهاند.»
اتفاقات روزهاي اخير به خوبي نشان ميدهد كه مسوولان ورزش ايران و فدراسيون فوتبال براي عدم برگزاري بازي ايران و كره جنوبي در شب عاشوراي حسيني با پيشنهادها و توصيههاي مختلفي همراه هستند. اما به نظر ميرسد كه در فضاي فعلي آنها هيچ راهي جز برگزاري مسابقه نخواهند داشت. چرا كه حاضر نشدن در بازي مقابل كره جنوبي، تبعات بسيار سنگيني براي فوتبال و ورزش ايران به همراه خواهد داشت كه كمترين هزينهاش محروميتهاي سنگين از سوي FIFA و AFC و از دست رفتن شانس حضور در جام جهاني روسيه خواهد بود.
فدراسيون فوتبال در روزهاي گذشته طبق اخبار موثق با كمك وزارت امور خارجه ضمن مكاتبه با فيفا، رايزنيهايي با فدراسيون فوتبال كره جنوبي انجام داده كه در صورت امكان آنها قبول كنند كه بازي رفت تيمهاي ملي دو كشور با توجه به همزماني مسابقه با تاسوعا و عاشوراي حسيني در سئول كره و به جاي آن بازي برگشت در تهران برگزار شود. قرار است فدراسيون فوتبال كره جنوبي امروز جواب نهايي و رسمي خود را درباره ميزباني بازي رفت به فيفا و فدراسيون فوتبال بدهد. درست است كه در اين زمينه وزارت امور خارجه هم كمك شاياني به فدراسيون كرده و مذاكرات و رايزني را در سطح وزارت امور خارجه و دولت كره انجام داده، اما بعيد به نظر ميرسد كه كرهايها امروز به درخواست ايران جواب مثبت بدهند. اين در حالي است كه مديران فدراسيون فوتبال در جريان مذاكرات و مكاتبات مختلف بارها از فيفا خواسته بودند كه اين مسابقه را به تعويق بيندازد كه اين تلاشها هم به خاطر اينكه تقويم فيفا قابل تغيير نبود به نتيجهاي نرسيد. حميدرضا آصفي، رييس روابط بينالملل فدراسيون فوتبال درباره شرايط فعلي و ابهامات به وجود آمده، ميگويد: «تا اين لحظه مسوولان فدراسيون فوتبال كره جنوبي با درخواست ما موافقت نكردهاند. البته اين موضوع طبيعي است. چون آنها نميخواهند با توجه به حساسيت بازيهاي دور برگشت، به جاي ميزبان، تيم ميهمان باشند. آنها در حال خريدن زمان هستند و به همين دليل پاسخ قطعي به درخواست ما نميدهند. بعيد ميدانم آنها با درخواست مسوولان فدراسيون فوتبال ايران موافقت كنند و نبايد سطح انتظارات عمومي را بدون دليل در مورد تحقق اين موضوع بالا برد. اين يك اتفاق عجيب و غريب است. شايد هر 50 سال اين اتفاق رخ دهد كه تاريخ برگزاري بازيهاي رسمي فيفا با چنين ايامي تقارن پيدا كند و در شبي مانند عاشورا، ايران ميزبان هم باشد. اين مساله ربطي به فدراسيون كنوني ندارد چون فدراسيون تحت مديريت مهدي تاج چند ماهي است كه فعاليت خود را آغاز كرده است.» آصفي در ادامه صحبتهايش تاكيد ميكند: «اين موضوع بايد در گذشته به اطلاع مسوولان فيفا ميرسيد و اگر هم در آينده امكان وقوع موارد مشابهي وجود دارد، بايد از حالا درباره آن اقدام شود. البته به شرطي كه هنوز در تقويم فيفا گنجانده نشده باشد.»
نخستين انتقاد به مديريت فدراسيون فوتبال ايران اين است. 5/5 سال قبل كه فيفا در تقويم مسابقات را نوشت، هيچ كدام از مديران فدراسيون فوتبال دقت لازم را روي مطابقت تقويم فيفا با تقويم هجري شمسي و هجري قمري كه مورد توجه ايران است نداشتند. كه اگر بود بايد همان مقطع نسبت به اين موضوع آگاهي لازم را پيدا و براي تغيير برنامه كارهاي لازم را انجام ميدادند. حالا اما اين اتفاق رخ نداده و بازي ايران و كره در شب عاشوراي حسيني طبق تاكيد فيفا و با وجود مخالفتهاي نهادهاي ديني و مذهبي بايد برگزار شود. اما نكته قابل تامل اين است كه حتي اگر فدراسيون فوتبال يك نفر را مامور كند كه تقويم فيفا را با تقويم هجري شمسي و قمري انجام بدهد، باز هم به هيچ عنوان امكان ندارد كه به صورت دقيق بتوان از تكرار حوادث اينچنيني جلوگيري كرد. دليلش هم مشخص است. اين مساله براي فيفا قابل توضيح نيست كه تقويم قمري هر سال، 10 روز جلو ميرود. واقعيت اين است كه فدراسيون فوتبال هيچ دخل و تصرفي در برنامهريزي فيفا ندارد. همه كشورهاي دنيا در اين تقويم لحاظ شدهاند و آفريقا، آسيا، اروپا و امريكا بايد همزمان بازي كنند. اگر يك مسوول وظيفه تطابق برنامههاي فيفا را هم بر عهده بگيرد به هيچ عنوان نميتواند پيشبيني كند كه به طور مثال ماه رمضان سال آينده 29 روز خواهد بود يا 30 روز. همين تفاوت يك روزه ممكن است باعث به وجود آمدن احتمالي همين تداخل زماني مسابقات با ايام مذهبي كشور شود. مسوولان سياسي امنيتي كشور هم به نظر ميرسد كه در هفتههاي گذشته تمام اين نكات را به صورت دقيق كارشناسي كرده و مورد بررسي قرار دادهاند. طبق اخبار منتشر شده در رسانهها، در شوراي عالي امنيت ملي جلسات مختلفي پيرامون حساسيتهاي مربوط به برگزاري بازي ايران و كره جنوبي در شب عاشوراي حسيني برگزار شده است و به نظر ميرسد كه در نهايت تصميم گرفته شده كه اين بازي در همان بيستم مهر ماه در ورزشگاه آزادي برگزار شود. شنيدهها حكايت از اين مساله دارد كه شوراي امنيت ملي با برگزاري مسابقه در شب تاسوعا موافقت كرده است. اما از طرفي فدراسيون فوتبال موظف است برنامهريزيهاي لازم براي حفظ شؤونات اسلامي و ديني و مذهبي در اين مسابقه را انجام بدهد تا در روز بازي اتفاق خاصي رخ ندهد كه جنجالساز باشد. به همين ترتيب فدراسيون فوتبال طبق برنامهريزيهاي انجام شده تلاش ميكند با يك فرهنگسازي ايدهآل و درست اقدامات لازم براي همكاري و هدايت شعارها و هيجانات تماشاگران را انجام بدهد.
رضا شجيع، دكتراي تربيتبدني و مدرس دانشگاه و رييس مركز محيط زيست و پژوهشهاي وزارت ورزش و جوانان روز گذشته به بهانه جريانات به وجود آمده مورد اشاره يادداشتي كارشناسي در خبر آنلاين با عنوان «يك عمر بيتفاوتي، يك شب دلواپسي» منتشر كرد. او به زواياي مختلف رابطه ورزش و فوتبال با مقوله دين پرداخته و اتفاقات ساير كشورها را هم مورد بررسي قرار داده و با داخل ايران مقايسه كرده است. در پخش پاياني اين يادداشت هم نوشته است: «انفعال فرهنگي» در مقابل پديده فوتبال، بهترين توصيف براي وضعيت امروز ما است. هميشه فوتبال راه خود را رفته و تنها زماني مورد توجه و نقد جدي قرار گرفته كه با يكي از آيينهاي مذهبي ما تداخل داشته است. هنوز فوتبال در چشم برخيها توطئه استعماري است و براي كاهش نگرانيها بايد آن را تعطيل كرد. متاسفانه هنوز خيليها فوتبال را تنها يك سرگرمي ساده ميپندارند و ظرفيتهاي فرهنگي آن را در حد شعاري درج شده روي پارچه تقليل ميدهند. نتيجه اينكه بايد فوتبال را پذيرفت و به جاي تقبيح و تهديد آن، براي بهرهگيري از ظرفيتهاي عظيم آن برنامهريزي كرد. فوتبال ميتواند در خدمت فرهنگ اسلامي و شعاير ديني و به طور كلي فرهنگ جامعه نيز قرار گيرد، به شرط آنكه از زاويه ديگري به آن نگريسته شود؛ زاويه پذيرش و احترام