هياتمديره خانه سينما:
مديريت طايفهاي
بر سينما حاكم شده است
الهام نداف
هياتمديره خانه سينما در نشستي با اهالي رسانه ضمن روشن كردن سياستهاي خود، به برخي ابهامات پيش آمده پاسخ داد. در اين نشست ابراهيم مختاري، منوچهر شاهسواري، آتيلا پسياني، محمدرضا موييني، شادمهر راستين، كامران ملكي، بهمن اردلان، سيد مهدي خادم و عبدالله اسفندياري از اعضاي هياتمديره خانه سينما حضور داشتند كه هر يك بنا به فراخور موضوع در بحثها مشاركت كردند.
در بخشي از اين نشست ابراهيم مختاري به بخشي از اساسنامه خانه سينما اشاره كرد. در دوره جديد بعد از تنشهاي گذشته، ثبات در جهت تامين امنيت براي فعاليت در سينماي ايران از سياستهاي خانه سينما است. بخشي از اين امنيت با حملات صورت گرفته به اشخاص و نهادهاي سينمايي در خطر است كه هياتمديره خانه سينما در نظر دارند، با حفظ آرامش، از شيوع اين روند جلوگيري كنند.
اما بياعتبار ساختن پروانه ساخت و نمايش نيز يكي از مشكلات فعلي سينما است. به گفته مختاري «دولت بايد پاي مجوزهايش ايستادگي كند اما متاسفانه در برخي موارد ديده شده كه پروانه ساخت ضمانت ندارد. گاهي هم با وجود آنكه پروانه نمايش فيلمها صادر شده است، اين امر از سوي صادركنندگان زير پا گذاشته ميشود و نهادهاي ديگر اجازه نمايش فيلم را در سالنهاي خود نميدهند. گويي مديريت طايفهاي بر سينما حاكم شده است. اين موضوع بايد از بين برود.»
به گفته عضو هياتمديره خانه سينما، در برخورد با چنين مشكلي شاكي خصوصي بايد اقدام كند اما در ادامه صنف مربوطه هم وارد عمل ميشود و خانه سينما نيز براي رفع اين مشكل تلاش ميكند. اما دليلي ندارد اين اقدامات بازتاب مطبوعاتي پيدا كند چراكه ممكن است به نفع جريان ايجاد شده نباشد.
محمدرضا موييني يكي ديگر از اعضاي خانه سينما نيز در ادامه صحبتهاي مختاري و در دفاع از سينماگران در مقابل توهين نشريه يالثارات عنوان كرد: «خانه سينما از اعضاي خود دفاع ميكند و اين نحوه دفاع در هر ماجرايي متفاوت است. اين را بايد بدانيم كه صدور بيانيه نميتواند يك راهكار اصلي باشد.»
اين در حالي است كه برخي سينماگران و رسانهها منتقد عملكرد خانه سينما در قبال حواشي ايجاد شده بودند. هياتمديره پيش از اين هم اعلام كرده بود، پيگير مشكلات ايجاد شده براي سينماگران است. در بخش ديگري از اين نشست منوچهر شاهسواري، مديرعامل خانه سينما بودجه اين خانه را اعلام كرد. برگزاري هجدهمين جشن خانه سينما 600 ميليون تومان هزينه داشته است. همچنين خانه سينما براي فراهم كردن هزينههاي بيمه تكميلي هنرمندان توانسته است تفاهمنامه دو ميليارد و ۸۰۰ ميليون توماني با سازمان سينمايي ببندد و هزينهاي معادل دو ميليارد و نيم نيز براي مواردي چون جشن، كمكهاي رفاهي و هزينههاي جاري تعيين شده است.
در اين جلسه حواشي مربوط پخش تيزر فيلمهاي سينمايي از شبكه جم و واكنش خانه سينما نيز باز شد. منوچهر شاهسواري، مديرعامل خانه در توضيح اين مساله عنوان كرد كه در پي طرح مجموعه شكايتهايي عليه سايتها و شبكههاي ماهوارهاي هستيم كه آقاي قطبي مسووليت آن را در دادسراي فرهنگ و رسانه برعهده دارد. ما به نوعي با تاراج اموال سينماگران ايران مواجه هستيم كه اميدوارم با شكلگيري سامانه شبكه نمايش خانگي از اين گره عبور كنيم. به نظرم كميسيون فرهنگي مجلس بايد وارد اين حوزه شود. اما آتيلا پسياني، سخنگوي هياتمديره خانه سينما در بخشي از اين جلسه با انتقاد اهالي رسانه درباره پاسخگو نبودن به برخي مسائل روبهرو شد. او عنوان كرد از نظر ما تفاوتي بين سخنگوي هياتمديره با رابطان خبري اين حوزه وجود دارد و سخنگو موظف است سخنان هياتمديره را انتقال دهد، اما نبايد انتظار داشته باشيم كه او همواره در دسترس باشد، وظيفه بخش رسانهاي بر عهده فرد ديگري است. هياتمديره خانه سينما در اين نشست بيش از هر چيز فعالان رسانه را به آرام كردن فضاي سينما تشويق كرد. همچنين شادمهر راستين نگاه هياتمديره جديد و خبرنگاران را همجهت دانست: « ما و رسانهها به دنبال اين هستيم كه فضاي آرامي در جريان باشد اما اگر هياتمديره به دنبال پاسخگويي هر اتفاقي برود، شأنيت آن رعايت نميشود. ما ميخواهيم به اين موضوع برسيم براي مثال ما به دنبال اين هستيم كه اگر فرهادي و افرادي مثل او دچار مشكل ميشوند خودمان را موظف به حل مشكلات آنها بدانيم.»
باقي ماندن اختلافات با مديران دولتي چون وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي و رييس سازمان سينمايي نيز يكي از مباحث مطرح شده در اين نشست بود. مختاري با بيان اينكه هياتمديره خانه سينما در برخي موارد اعتراض خود را به گوش رييسجمهور رسانده است، تاكيد كرد مديريت ملوكالطوايفي به نفع سينماي ايران نيست: «ما همچنان اختلافاتي با حجتالله ايوبي و علي جنتي داريم كه اين اختلافات از طريق مكاتبات با آنها در ميان گذاشته ميشود و اين مكاتبات براي روز مبادا در اختيار ما قرار دارد. همچنين اعتراض خود نسبت به برخي موارد را به گوش رييسجمهور نيز رساندهايم. در رابطه با مساله حوزه هنري و نمايش ندادن برخي فيلمها نيز بايد بگويم اين نوع از مديريت ملوكالطوايفي به نفع سينماي ايران نيست و ما نيازمند حاكميت ملي در سينماي ايران هستيم. تا زماني كه مركز ملي سينما تشكيل نشود هر نهادي ميتواند هر تصميمي كه بخواهد بگيرد. دولت هم از پس اين تصميمها برنميآيد و تنها مانند خانه سينما داد ميزند.»
براساس حرفهاي مختاري، هياتمديره اختلافات كوچك را به رييس سازمان سينمايي منتقل ميكند، مسائلي كه از دولت قبل تاكنون همچنان باقي مانده است: «بايد بدانيم كه چگونه ميتوان حاكميت ملي را در سينما ايجاد كرد. حوزه هنري با پخش نكردن فيلمها در سينماها به سينماي ايران صدمه ميزند. حاكميت ملي چشم اسفنديار سينماي ايران است كه تا چنين مسالهاي در سينما به وجود نيايد نميتوان كمكي به سينما كرد.»
از جمله انتقادات وارد شده به هياتمديره جديد، نحوه عضوگيري بود. برخي تهيهكنندگان انتظار كرسي داشتند اما اين اتفاق نيفتاد. شادمهر راستين با بيان اينكه هيچ كس در خانه سينما كرسي ثابتي ندارد، توضيح داد حضور منوچهر شاهسواري براساس انتخاب هياتمديره بود، هياتمديره براساس آراي مجمع عمومي صورت گرفت و تمام اين انتخابهاي زنجيرهوار بر اساس يك پروسه دوساله صورت گرفته است البته خيليها دوست داشتند كه مدير دولتي براي خانه سينما انتخاب شود و ما براي اينكه اين اتفاق رخ ندهد، خون داديم. اگر تهيهكنندگان انتظار كرسي در هياتمديره را دارند بايد براي ورود به هياتمديره تلاش كنند و ايدههاي جديد و ثابت براي خانه سينما داشته باشند.