مصاف جوانان براي رسيدن به فينال قهرماني آسيا
ايران ـ عربستان؛ جبران خاطره تلخ ۲۰۰۲ در بحرين
تيم ملي فوتبال جوانان ايران كه روز دوشنبه توانست پس از شانزده سال مجوز حضور در مسابقات جام جهاني زير ۲۰ سال كره جنوبي را به دست بياورد، امروز پنجشنبه در مرحله نيمه‌نهايي مسابقات قهرماني فوتبال آسيا به ميدان مي‌رود. شاگردان اميرحسين پيرواني در اين مرحله مقابل رقيب سنتي خود يعني عربستان حاضر خواهند شد. اين بازي ساعت 16:45 در ورزشگاه خليفه شهر منامه برگزار مي‌شود. ميزباني بحريني‌ها از اين مسابقات و رابطه خوب عربستان و بحرين ذهنيت‌هايي را در رابطه با كارشكني اين دو كشور مقابل ايران به وجود آورده است. تيم ملي فوتبال ايران براي رسيدن به اين مرحله در دور گروهي مقابل ژاپن و قطر به تساوي رضايت داد، اما توانست يمن را شكست دهد و به مرحله يك چهارم نهايي صعود كند. سپس در اين مرحله با گذر از ازبكستان ضمن كسب سهميه جام جهاني اين شانس را دارد كه پس از حدود ۴۰ سال به فينال مسابقات قهرماني آسيا هم صعود كند. تيم ملي عربستان نيز در مرحله گروهي با حساب سه بر دو مقابل بحرين شكست خورد، اما در ادامه با پيروزي مقابل كره جنوبي و تايلند به عنوان تيم دوم راهي مرحله يك چهارم نهايي شد. سعودي‌ها در اين مرحله پس از تساوي دو بر دو مقابل عراق در وقت‌هاي معمول توانستند در ضربات پنالتي اين تيم را شكست دهند و به جام جهاني صعود كنند. آخرين مصاف فوتبالي دو كشور به مسابقات قهرماني فوتبال نوجوانان آسيا باز مي‌گردد كه شاگردان عباس چمنيان توانستند با حساب سه بر دو تيم ملي عربستان را شكست دهند. در ديگر بازي اين مرحله ژاپن و ويتنام ساعت 19:45 مقابل هم صف‌آرايي مي‌كنند.
سرنوشت ناخوشايند آخرين تيم صعودكرده
به جام‌جهاني جوانان
اصلي‌ترين راه براي پيشرفت در هر حوزه‌اي، پشتوانه‌سازي و سرمايه‌گذاري روي رده‌هاي سني پايه است. در فوتبال، اين مساله بسيار مشهود است.
كشورهاي ژاپن و كره جنوبي با تكيه بر همين اصل، فوتبال خود را به رشد خوبي رسانده‌اند. آنها فوتباليست‌هاي جوان و نوجوان خود را به آكادمي‌هاي معتبر جهاني مي‌فرستند يا مربيان متخصصي كار در رده پايه را به كشور خود مي‌آورند تا از اين راه به پيشرفت دلخواه برسند. كشورهايي مانند امارات و قطر هم با همين شيوه فوتبال خود را بسيار توسعه بخشيده‌اند و كم‌كم خود را به جمع بزرگان نزديك مي‌كنند.
نكته مهم در اين زمينه حفظ سرمايه‌هاي جوان و نوجوان در اين كشورها است. فوتباليست‌هاي كره‌اي، ژاپني، قطري يا اماراتي كه در مسابقات جام ملت‌هاي آسيا در رده نوجوانان بازي كرده‌اند، در رده جوانان و اميد و بزرگسالان هم بازي مي‌كنند و سال‌ها در اوج حضور دارند. بازيكنان جوان و نوجوان در كشورهاي اروپايي صاحب فوتبال هم از اين نظر بسيار پيشرفته‌اند و فوتباليست‌هاي پايه اين كشورها در تيم‌هاي باشگاهي خوب بازي مي‌كنند و به تدريج خود را به بهترين شرايط مي‌رسانند. در ايران اما وضعيت متفاوت است. بيشتر ملي‌پوشان نوجوان و جوان در ايران عضو باشگاه‌هاي معتبر نيستند و حتي برخي از آنها اصلا عضو باشگاه نيستند. بسيار پيش آمده كه يك فوتباليست نوجوان يا جوان به دليل درخشش در تيم ملي مورد توجه باشگاه‌ها قرار گرفته است؛ روندي كه بايد بر عكس باشد.
همچنين تعداد زيادي از ملي‌پوشان جوان و نوجوان ايران پس از يك دوره خاص و شركت در مسابقات آسيايي يا جهاني و تجربه حضور در رويدادهايي مثل جام ملت‌هاي آسيا يا جام جهاني در رده پايه، فراموش مي‌شوند و ديگر از آنها خبري شنيده نمي‌شود.
به عنوان مثال به تركيب تيم ملي جوانان ايران كه 16 سال پيش به جام جهاني راه يافت، نگاهي بيندازيد. در آن سال بازيكناني مثل اسماعيلي، قاسمي، لطفي، حدادي، صالحي نژاد، كاشي، عاشوري، كاظميان، معدنچي، فلاحي و مبعلي حضور داشتند. از اين تعداد تنها سه بازيكن توانستند در رده‌هاي بالاتر هم به تيم ملي برسند و موفقيت‌هاي نسبي پيدا كنند. از آن سه تن نيز اكنون فقط ايمان مبعلي است كه هم چنان فوتبال بازي مي‌كند و توانسته خود را در ليگ برتر فوتبال حفظ كند. براي حفظ سرمايه‌هاي خود چه كرده‌ايم؟ تيم‌هاي ملي نوجوانان و جوانان ايران در فاصله چند هفته به جام جهاني راه يافته‌اند و بازيكنان آنها به خوبي مي‌تواند پشتوانه مناسبي براي تيم ملي بزرگسالان باشد، اما اين اتفاق تنها در صورتي رخ مي‌دهد كه اين بازيكنان حفظ شوند و به ورطه فراموشي سپرده نشوند.