فرودگاههاي زيانده؛ باركجي كه به مقصد نميرسد
گروه اقتصادي| آمارهاي رسمي شركت فرودگاهها نشان ميدهد كه تنها 6-5 فرودگاه ايران سودده هستند؛ مابقي فرودگاههاي كشور زيانده هستند چرا كه اين فرودگاهها بدون نيازسنجي و تنها براساس توصيه يا ضرورتي كوتاه ايجاد شدهاند. حتي گاهي هزينه نگهداري اين فرودگاهها از درآمدشان بيشتر است. عمق فاجعه هم وقتي است كه گفته ميشود، برخي فرودگاهها در طول هفته حتي يك پرواز هم ندارند!
با اينكه ۹۰ درصد فرودگاههاي تحت نظر شركت فرودگاهها زيانده محسوب ميشوند، اما بررسيها نشان ميدهد كه حتي وجود اين فرودگاهها براي فعاليت اقتصادي مناطق كشور و افزايش GDP موثر است. به اين جهت كه از مجموع ۵۴ فرودگاه كشور تنها شش واحد داراي توجيه اقتصادي هستند؛ جالب اينكه اين تعداد در سال ۱۳۹۱ تنها سه باند بود. كارشناسان به دولت توصيه ميكنند كه توجه به ظرفيتهاي گردشگري شهرهاي داراي فرودگاه و ايجاد فضاهاي خدماتي و رفاهي از راهكارهاي بالا بردن بازدهي فرودگاهها است.
هماكنون فقط شش فرودگاه مهرآباد، امام (ره)، مشهد، شيراز، اصفهان و تبريز قادر به تامين هزينههاي خود هستند. به همين جهت از زمان روي كار آمدن عباس آخوندي در وزارت راه و شهرسازي، همواره بحث افزايش سوددهي فرودگاههاي كشور مطرح شده و تلاشهايي نيز در اين خصوص انجام شد كه آزادسازي نرخ بليت از جمله اين تمهيدات بود. با اينكه در برخي فرودگاهها تعداد مسافران بسيار بيش از تعداد هواپيماها و ظرفيت فرودگاههاي كشور است، در بسياري از شهرها به دليل پايين بودن حجم مسافران، فرودگاهها ضرر ميدهند و بار اين هزينه بر دوش شركت فرودگاههاي كشور قرار دارد؛ زيرا بنا به گفته مديرعامل سازمان هواپيمايي، كليه فرودگاهها براي منافع ملي تاسيس شدهاند.
علي عابدزاده، رييس سازمان هواپيمايي كشوري با ارايه راهكاري براي افزايش بازدهي فرودگاههاي زيانده كشور به ايسنا گفته است: بعضي فرودگاهها ظاهرشان زيان ده است، ولي در نهايت به نفع منافع ملي تاسيس شدهاند. براي اين نوع فرودگاهها شوراي عالي هواپيمايي كشوري مصوبه جديدي را به تصويب رسانده تا شركتها بتوانند در ايجاد فضاهايي كه اين نوع فرودگاهها لازم دارند سرمايهگذاري كنند كه در اين صورت ما به آنها كمك ميكنيم. از سويي حسين اسفندياري، مشاور مديرعامل شركت فرودگاههاي كشور، هم كمبود ناوگان مناسب را يكي از اصليترين عوامل غيراقتصادي بودن فرودگاهها ميداند و ميگويد: ناوگان بدنه باريك در كشور بسيار محدود است، اما يكي از راههاي فعال كردن فرودگاههاي كوچك افزايش ناوگان بدنه باريك است، چراكه فعاليت ناوگان پهنپيكر و بدنه متوسط براي فرودگاههاي كوچك و كممسافر صرفه اقتصادي ندارد. اسفندياري يكي از راههاي فعال كردن فرودگاههاي كوچك را استفاده از هواپيماهاي كوچك (۳۰ تا ۵۰ نفره) عنوان كرده و ميگويد: از طريق اين هواپيماها امكان جابهجايي بيشتر مسافران بين فرودگاههاي شهرستانها با فرودگاههاي مراكز استانها و پس از آن ارتباط بين فرودگاههاي مراكز استانها با فرودگاههاي اصلي كشور برقرار ميشود؛ در اين شرايط مسافران مناطق كمجمعيتتر ميتوانند به راحتي بين فرودگاههاي اصلي كشور جابهجا شوند.