درباره وفادارترين يار نظام جمهوري اسلامي
محمدصادق جنان‌صفت
دفاع از ايران در برابر تهاجم عراق را بر دوش مي‌كشيد و همزمان مسووليت قوه قانون‌گذاري كه در آن سال‌ها قدرتي به مراتب بيشتر از نهاد رياست‌جمهوري را داشت نيز با او بود. اين سياستمدار تراز نخست و برجسته نظام جمهوري اسلامي مورد وثوق كامل امام خميني(ره) و ساير روحانيون بلندپايه سياسي و حوزوي در آن دهه بود. در آن سال‌ها بود كه شهروندان ايراني و سياستمداران خارجي چشم و گوش به رفتار و گفتار آيت‌الله اكبر هاشمي‌رفسنجاني مي‌دوختند تا درباره شرايط جنگ، وضع اقتصادي كشور و فضاي سياست داخلي خبر بدهد و تحليل ارايه كند. اين روحاني سياست‌ورز حرفه‌اي، پس از پايان جنگ و در منصب رياست‌جمهوري در كانون و قلب نهادهاي تصميم‌گيري‌ها قرار داشت و حرف اول را در اجرا و سياست داخلي مي‌زد.
آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني بدون ترديد در صف نخست فداييان انقلاب و نظام جمهوري اسلامي قرار داشت و هيچ اتفاقي باور او را به درستي انقلاب اسلامي سست نكرد. او در ميان سياست‌ورزان ايراني نمونه اعلايي بود كه باور داشت مي‌توان با به كار گرفتن آموزه‌هاي پيشگامانه دين اسلام، عرف و عادت و تاريخ ايراني، سرزمين ايران را از گرداب بدبختي و تيره‌روزي نجات داد و به ساحل آرامش و اطمينان رساند. روش و منش اخلاقي او در اجراي اين باور بود كه شايد موجب شد در همه سال‌هاي پس از 1368 تا امروز با بغض، حسد و كينه مخالفانش مواجه شود و با بردباري و مدارايي حيرت‌انگيز همه نارواها را به جان خريداري كند و هرگز كلمه‌اي ضد انقلاب نگويد.
آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني به دليل ايستادگي در رفتار مبتني بر اعتدال بود كه يك بار از سوي چپ‌هاي انقلابي و بار ديگر به وسيله راست‌هاي سياست در ايران با هجوم مواجه شد و بدترين رفتارها با او شد. اين مرد سترگ در تراز نظام جمهوري اسلامي با وجود همه دشنام‌هايي كه شنيد و با وجود بي‌مهري‌هاي همه‌سويه، اما با هوشمندهاي غيرقابل انكار در رأس بازيگران اصلي 38 سال سپري شده ايستاده بود. اين آيت‌الله باهوش در سال‌هاي اخير و با درك عميق از اينكه مي‌توان قدرتمند بود، اما در ميان نهادهاي رسمي قدرت نبود، محل قدرت خود را به ميان افكار عمومي كشاند. هاشمي‌رفسنجاني در آخرين انتخابات نيز با رأي شهروندان تهراني در قامت يك پيروز، پاي به مجلس خبرگان رهبري گذاشت و هرگز اجازه نداد كه ابهت، وقار و سنگيني نهادهاي انقلاب اسلامي فرو ريزد.
هاشمي‌رفسنجاني اخلاقي‌ترين سياستمدار ايراني در قامت نظام جمهوري اسلامي ظاهر شد و با بردباري، مدارا و تيزهوشي جايگاه بلندي نزد راي‌دهندگان ايراني پيدا كرد. فقدان اين نيروي هوشمند، بدون ترديد سپهر سياست ايران را وارد دوره جديدي از تحولات خواهد كرد.