به بهانه توقف اكران فيلم‌هاي هنر و تجربه در تبريز
سينماي هنر و تجربه، در بازار كم رمق سينماي تبريز
سحر فكردار
موضوع عدم استقبال مردم از سينما موضوع تازه‌اي نيست؛ ولي نگاهي به آمارها نشان مي‌دهد كه امسال به دلايل مختلف، ميزان فروش فيلم‌ها و آشتي مردم با سينما مثل شوكي بر بدنه هنر هفتم بود. اتفاقي كه نه يك شبه، بلكه با گذشت زمان و با ياري موارد متعدد رقم خورده است شايد با اندكي صبوري مي‌توانست در مورد سينماي هنر و تجربه هم رقم بخورد.
اكران فيلم‌هاي گروه هنر و تجربه در بازار كم رمق سينماي تبريز، اتفاقي قابل توجه و خوشحال‌كننده براي دوستداران فرهنگ و هنر بود كه فرصتي را مهيا مي‌ساخت تا اگرچه سينماهاي تبريز كه از نظر بافت و ساختار ميزبان خوبي براي تماشاي فيلم نيستند، ولي با پخش آثاري ويژه، بتوانند نظرها را جلب كنند.
ابتداي تابستان 94 براي نخستين‌بار سينماي هنر و تجربه با پخش فيلم ماهي و گربه در تبريز آغاز به اكران كرد تا تنها يك سانس در يك روز از هفته براي تماشاي اين گروه از فيلم‌ها اختصاص يابد. حالا ولي بيش از سه ماه از توقف پخش فيلم‌هاي هنر و تجربه در تبريز مي‌گذرد.
مسوول امورسينمايي حوزه هنري آذربايجان شرقي، دليل اين توقف اكران را عدم استقبال از سوي شهروندان عنوان كرده و مي‌گويد: اين مسائل عمدتا بحث‌هاي فرهنگي است و نمي‌توان فرد يا مجموعه‌اي را دليل اين عدم استقبال دانست چرا كه مسائل فرهنگي را نمي‌توان به مردم ديكته كرد.
وقتي از جواد خازن سوال مي‌كنم كه آيا دليل اين امر، انتخاب نامناسب روز و ساعت سانس‌هاي پخش فيلم‌هاي هنر و تجربه در تبريز بوده، عنوان مي‌كند: ما زمان‌هاي متفاوتي از جمله ساعت 12 ظهر جمعه تا ساعت 16 روزهاي دوشنبه را براي پخش اين فيلم‌ها اختصاص داديم ولي متاسفانه حتي اين تغيير زمان سانس‌ها هم نتوانست موجب استقبال از سينماي هنر و تجربه باشد.
خازن ادامه مي‌دهد: من معتقدم وقتي كسي علاقه‌مند به فيلمي باشد، با وجود تمام مسائل همچون ساعت و وضعيت نامناسب سينماها، فرصت ديدن يك فيلم را از دست نمي‌دهد؛ اين در حالي است كه ما در حين پخش اين فيلم‌ها شاهد حضور تماشاچي اندك و حتي كمتر از تعداد انگشتان دو دست در سالن بوديم.
مسوول امورسينمايي حوزه هنري آذربايجان شرقي در پاسخ به اينكه شايد عواملي مثل تبليغات و... مي‌توانست در افزايش اقبال عمومي براي تماشاي اين فيلم‌ها موثر باشد، مي‌گويد: فرهنگ‌سازي در حيطه كاري ما نيست! اين امري پر پيچ و خم بوده كه متولي آن اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي است. سينما تنها ارايه‌دهنده خدمات بوده و وظيفه ما سينماداري است.
هرچند مسوول امور سينمايي حوزه هنري آذربايجان شرقي، تبليغات و فرهنگ‌سازي را وظيفه نهادي ديگر عنوان مي‌كند ولي بارها و بارها همه ما ياشار اسكندري هنرمند تئاتر و يكي از كاركنان سينما 29 بهمن تبريز را در مواقع مختلف پيش از شروع سانس‌هاي جديد، ديده‌ايم كه با لبخندي گرم از رهگذران دعوت به تماشاي فيلم مي‌كند. روي پله‌هاي ورودي سينما ايستاده و مي‌گويد: «سانس جديد تا چند دقيقه ديگه شروع ميشه، بفرماييد داخل سينما»
اسكندري با اشاره به استقبال خوب مخاطبان از فيلم‌هاي بخش هنر و تجربه مي‌گويد: ما فيلم‌هايي مثل پرويز، ماهي و گربه، احتمال باران اسيدي و... را در اين بخش اكران كرده‌ايم كه با استقبال بسيار خوب از سوي علاقه‌مندان همراه بود.
هنر و تجربه نوعي از سينماست كه هدف آن فراتر از فروش و نگاه تجاري است و در واقع به دنبال نگاهي ويژه و جلوه‌اي متفاوت از هنر است. هنر و تجربه سينمايي نوپاست و به فراخور اين تازگي، به آهستگي مخاطبان خود را يافته است. براي استقبال هر چه بيشتر از آن نيازمند زمان و سيري ملايم براي همراه ساختن مخاطب هستيم.
امير مرتضوي از فعالان سينمايي تبريز با اشاره به اينكه خود از مخاطبان سينماي هنر و تجربه است، مي‌گويد: به نظرم فيلم خوب در هر ساعت و زماني توانايي جذب مخاطب را دارد.
وي ادامه مي‌دهد: متاسفانه سينماهاي تبريز طي مدت آغاز به‌كار اكران فيلم‌هاي هنر و تجربه موفق نبودند. اين عدم موفقيت از جنبه‌هاي مختلف مي‌تواند مورد بررسي باشد، از ضعف در اطلاع‌رساني تا عدم ارايه خدمات رفاهي مطلوب.
پري‌ناز سهرابي يكي ديگر از مخاطبان سينماي هنر و تجربه هم با تاكيد بر اينكه سينماهاي تبريز به معناي واقعي عامل دفع مخاطب هستند، اظهار مي‌كند: صداي بد، تصوير تاريك، صندلي‌هاي وحشتناك و عمدتا خراب تنها گوشه‌اي از ضعف اين سالن‌ها است.
سهرابي اضافه مي‌كند: مثلا در سالن شماره 2 سينما 29 بهمن براي پيدا كردن يك صندلي سالم براي نشستن بايد خيلي خوش شانس بود. از طرفي پرده اين سينما هم كه پاره شده و با نوارچسب به نوعي وصلش كرده‌اند. سالن شماره 1 اين سينما هم، گرفتار مشكل نور و صداي ناواضح است. در مورد سينما فرهنگيان هم، تمامي صندلي‌ها جير جير مي‌كنند. سينما قدس نيز در حال تعمير است. سالن سينما ناجي هم كه تنها سالن سينماي مناسب تبريز است، معمولا فيلم‌هاي خوبي را براي اكران انتخاب نمي‌كند.
اين فعال رسانه‌اي با انتقاد از زمان نامناسب پخش فيلم‌هاي بخش هنر و تجربه، مي‌گويد: متاسفانه ساعت پخش اين فيلم‌ها در بدترين ساعت ممكن بود ولي بايد در نظر داشته باشيم كه مردم عادي به سراغ سينماي هنر و تجربه نمي‌رفتند؛ اما با اين وجود استقبال اهالي هنر و فرهنگ شهر از اين بخش، با توجه به محدود بودن ساعت آن، خوب بود.
امروز اگر نگاه‌مان به سينما چيزي فراتر از فروش و تجارت باشد، شايد بتوانيم هنر هفتم را در ايران از ورطه سقوط نجات دهيم؛ فرصت دادن به فيلم‌هاي هنر و تجربه براي شناخته‌شدن كمك بزرگي به اين سينما خواهد كرد.
سينماي هنر و تجربه نيازمند فرصت است تا بتواند خود را به مخاطبي كه خوراكش در سال‌هاي اخير فيلم‌هاي دم‌دستي و ستاره محور بوده است، بشناساند. سينماداران به علت ركود سينما از اكران فيلم‌هاي مخاطب خاص وحشت دارند، در حالي كه آنها مي‌توانند مطمئن باشند كه اين جان نيمه از سينماها گرفته نمي‌شود و با اكران اين ژانر حداقل كف فروش آنها تضمين خواهد شد.