گروه احزاب
در اوج گرفتاري سازمان‌هاي سياسي جناح راست، رهبران و مديران اين جريان سياسي راهبرد نقد بي‌محاباي دولت را براي پايين آوردن محبوبيت اجتماعي حسن روحاني و ناكارآمد نشان دادن دولت اعتدال در پيش گرفته‌اند. آنها با نيم‌نگاهي به راي روحاني در انتخابات سال 92 و اعتقاد بي‌سند درباره ريزش راي رييس دولت بر اين عقيده‌اند كه مي‌شود با تخريب دولت، راي روحاني را شكست و حداقل انتخابات 96 را به دور دوم كشانيد. اما در اين ميان آيا اصولگرايان همزمان با تلاش براي ناكارآمد نشان دادن دولت روحاني، برنامه‌اي و شانسي براي جلب و جذب آراي طبقه خاكستري جامعه دارند يا خير؟ اين پرسشي است كه ناصر ايماني تحليلگر مسائل سياسي اصولگرايان اين‌گونه به آن پاسخ داده است: در انتخابات سال 94 مجلس شوراي اسلامي بخشي از قشر خاكستري اصولگرايان به ميدان نيامدند. امكان و شانس به ميدان آوردن قشر خاكستري توسط آقاي روحاني بيشتر از اصولگرايان است.» به اعتقاد ايماني اصولگرايان ظرفيت‌هاي اجتماعي خود را نشناخته‌اند اما با توجه به ريزش راي روحاني مي‌توانند در انتخابات موفق باشند.
چه سناريو‌هايي را در انتخابات 96 محتمل مي‌دانيد؟
مي‌توان پيش‌بيني كرد كه در انتخابات رياست‌جمهوري آتي آقاي روحاني، يك نفر چهره اصلاح‌طلب و يك يا دو نفر چهره مستقل و يك يا دو نفر با يكديگر رقابت كنند.
اصولگرايان معتقدند كه آراي آقاي روحاني ريزش داشته است. آيا شما چنين اعتقادي داريد؟ اگر معتقديد ريزش داشته بر اساس كدام نظرسنجي رسمي اين تحليل را داريد؟ به نظر شما مصاديق اين ريزش‌ها چيست؟
تنها اصولگرايان فكر نمي‌كنند آراي آقاي روحاني ريزش داشته است، بلكه اصلاح‌طلبان نيز چنين عقيده‌اي دارند. بعضي نظرسنجي‌ها را برخي دستگاه‌هاي دولتي انجام داده‌اند. اين تحليل‌ها مبني بر ريزش آراي آقاي روحاني به استناد نظرسنجي‌ها نبوده است. مجموعه‌اي از نظرسنجي‌ها و مشاهدات ميداني كه وجود دارد، اصلاح‌طلبان و اصولگرايان را به اين نتيجه رسانده كه آراي آقاي روحاني ريزش داشته است.
ارزيابي شما از موقعيت اجتماعي و سياسي دو جناح اصلي كشور چيست؟ اصولگرايان در حال حاضر محبوبيت اجتماعي بيشتري دارند يا در دهه 80؟ اگر افول كرده به چه دلايلي است؟
در انتخابات آتي فاكتور اصلي موثر آراي رييس‌جمهور فعلي است. اين فاكتور تعيين‌كننده است. به اين معنا كه اگر قبول كنيم كه آقاي روحاني ريزش دارد، در اين صورت خيلي اهميتي ندارد كه آراي اصولگرايان نسبت به سال 80 ريزش داشته يا رويش. ممكن است به خاطر ريزش راي آقاي روحاني مردم گزينه ديگري غير از كانديداي اصولگرا پيش پاي خود نبينند.
و البته يك گزينه پيش روي آنها نيز راي ندادن است؟
هرچقدر هم كه مشاركت مردمي پايين باشد، به هر حال از صندوق‌ها يك رييس‌جمهور خارج مي‌شود. هرچه مشاركت عمومي بيشتر باشد، امكان راي‌آوري آقاي روحاني بيشتر خواهد بود چرا كه رييس‌جمهور مستقر است. اگر ميزان مشاركت در حد انتخابات 92 نباشد احتمال اين فرضيه كه آقاي روحاني براي پيروزي با مشكل مواجه شود، افزايش مي‌يابد. اصولگرايان در مجموعه كشور نسبت به سال 80 ريزش آرا داشته‌اند و در اين ترديدي نيست. ليكن در انتخابات آتي بيش از اينكه ريزش آراي اصولگرايان تعيين‌كننده باشد، ريزش آراي آقاي روحاني تعيين‌كننده است. اگر قرار بود رييس‌جمهور جديد و براي نخستين دوره انتخاب شود، اقبال اجتماعي به اصولگرايان بيشتر اهميت داشت.
از مهم‌ترين مباحث گروه‌هاي سياسي در انتخابات جذب آراي خاكستري است. به نظر شما واكنش بخش خاكستري جامعه به كدام سمت خواهد بود؟ كار روحاني براي جلب اين آرا راحت‌تر است يا جريان ضد دولت؟
نخستين پرسش اين است كه آيا مي‌توان آراي قشر خاكستري را به ميدان آورد؟ ممكن است پاسخ برخي به اين سوال منفي باشد. اين افراد عملكرد دولت و شرايط كشور را دليل آن مي‌دانند. اصلاح‌طلبان يك قشر خاكستري دارند و اصولگرايان قشر خاكستري ديگري. در انتخابات سال 94 مجلس شوراي اسلامي بخشي از قشر خاكستري اصولگرايان به ميدان نيامدند. امكان و شانس به ميدان آوردن قشر خاكستري توسط آقاي روحاني بيشتر از اصولگرايان است.
پايگاه اجتماعي اصولگرايان بيشتر در كدام طيف از اقشار و بدنه جامعه قرار دارد؟ آيا شناخت صحيح و دقيقي از پايگاه اجتماعي‌شان دارند؟
پاسخ به اين سوالات نسبي است. قشرمتوسط به پايين اقتصادي در جامعه بيشتر گرايش به اصولگرايان دارند. به لحاظ فكري اقشار ارزشي، متدين و انقلابي گرايش به اصولگرايي دارند. اصولگرايان ظرفيت‌هاي اجتماعي خود را به خوبي نشناخته‌اند. آنها مي‌توانند بيش از اين پايگاه اجتماعي خود را بشناسند و آنان را براي به ميدان آوردن انتخابات تحريك كنند.
جريان اصولگرايي با چه شعارها و رويكردي بايد وارد انتخابات 96 شود؟ برخي از حاميان دولت معتقدند كه جريان تندروي اصولگرا با راهبرد تخريب روحاني به دنبال پايين آوردن محبوبيت روحاني است و دلايلي بر اين ادعا دارند. به نظر شما تخريب دولت دستاوردي براي اصولگرايان خواهد داشت؟
ما يك نكته قابل تاسف در همه ادوار انتخاباتي رياست‌جمهوري داشته‌ايم و اين بوده كه عمده وزن تبليغاتي نامزد‌ها روي نقاط ضعف دولت پيشين است. آقاي روحاني هم در انتخابات سال 92 چقدر از اين اهرم استفاده كرد؟ در حالي كه دولت قبلي تمام شده بود. در سياست ايران همه از اين اهرم استفاده مي‌كنند. اين موضوع فقط متوجه اصولگرايان نيست كه به تعبير شما دولت را تخريب مي‌كنند. منتقدين بيشتر از اينكه خود را اثبات كنند، تلاش مي‌كنند دولت قبلي را تخريب كنند. اصولگرايان در انتخابات آينده كمتر بايد به نقد دولت يازدهم بپردازند و بيشتر توجه‌شان به اين مساله بايد باشد كه چه امكاناتي در كشور موجود است و به مردم بگويند از اين امكانات چه بهره‌برداري‌هايي مي‌توان كرد.
چهره‌هاي امتحان پس داده اصولگرا و كانديداهاي سابق اين جريان سياسي همچون قاليباف و جليلي چقدر شانس پيروزي دارند؟ آيا مي‌توانند رقابتي جدي با روحاني داشته باشند؟
پايگاه اجتماعي آقاي روحاني را در حدي ضعيف مي‌دانم كه ممكن است برخي كانديداهاي اصولگرا شانس موفقيت بالايي نسبت به آقاي روحاني داشته باشند. نه به اين خاطر كه اين كانديداها برنامه‌هاي قوي داشته باشند بلكه به خاطر ضعيف شدن پايگاه اجتماعي آقاي روحاني.
به نظر شما جبهه مردمي نيروهاي انقلاب كه به تازگي آغاز به كار كرده مي‌تواند نقش لويي جرگه يا پارلمان اصولگرايي را ايفا كند؟
بنا بر اين است كه نوعي حركت جمعي كه نامش مي‌تواند پارلمان اصولگرايي - البته نه به معناي دقيق كلمه اما با كمي اغماض- باشد، توسط اين جبهه صورت گيرد. نوعي گردهمايي عمومي متشكل از طيف‌هاي متعدد اصولگرا بنا است كه تشكيل شود. اين حركت را در صحنه سياسي كشور بسيار مفيد مي‌دانم. اگر دو جناح كشور بتوانند عمق حركت خود را بيشتر كنند، به نفع دموكراسي در كشور است. اينكه دو جناح سياسي كشور تلاش كنند تا تصميمات را به جاي تمركز در پايتخت در همكاري نيروهاي سياسي كل كشور بگيرند، مي‌تواند بسيار موثر باشد. چنين اقداماتي براي دو جناح سياسي در كشور لازم است. از همين‌رو بايد تلاش كرد تا چنين اقداماتي گسترش يابد.