دومين اجلاسيه مجلس خبرگان پنجم برگزار شد
«صندلي خالي» ماندگار
ناهيد مولوي
درون قاب نشسته و لبخند بر صورتش نقش بسته بود. درست مانند همه اجلاس‌هاي پيشين كه وقتي وارد مي‌شد صداي شاترهاي دوربين‌ها براي ثبت حضور با لبخندش بلند مي‌شد و حالا عكاسان قاب عكسش را كه روي پارچه‌اي مشكي نشسته ثبت مي‌كردند تا روايت جاي خالي آيت‌الله را به تصوير بكشند. مردي كه در اجلاسيه‌هاي پيش همه چشم به راه حضورش بودند و يك مجلس به پايش بر مي‌خاست اكنون درون قاب، روي صندلي شماره 12 نشسته و ورود همه را نظاره‌گر است. براي بسياري ديدن اين قاب عكس كه با گل‌هاي گلايل زينت يافته سخت است، آنقدر سخت كه نمي‌توانند در چهره‌هاي‌شان هويدا نسازند. وقتي به خبرنگاران اجازه ورود به سالن مجلس خبرگان داده شد هيات رييسه در جايگاه نشسته بود و همه به دنبال صندلي آيت‌الله هاشمي بودند. از در ورودي بايد يك دور كامل مي‌زديم تا قاب عكس آيت‌الله خود را نشان دهد و همزمان نخستين چهره غمگين ديروز خودنمايي مي‌كرد. آيت‌الله اميني كنار قاب عكس نشسته بود، با ديدن او پيام تسليتش براي درگذشت آيت‌الله در ذهن زنده مي‌شد، پيامي كه بر خلاف ساير پيام‌ها نه از رسميت ويژه‌اي برخوردار بود و نه در چند خط كوتاه خلاصه مي‌شد، پيامي كه از سوي يك رفيق قديمي نگاشته شده و خطابش مردي بود كه درگذشته بود. اكنون يكي از رفقاي قديمي آيت‌الله كنار دستش نشسته بود و هر از چندگاهي نگاهش را به قاب عكس مردي مي‌دوخت كه به باور بسياري جاي خالي‌اش پر نخواهد شد. نمايندگان خبرگان يكي پس از ديگري وارد سالن مي‌شدند، آيت‌الله آملي لاريجاني، آيت‌الله علم الهدي و... و نخستين تصويري كه با آن رو به رو مي‌شدند تصوير آيت‌اللهي بود كه در هفتم اسفند بالاترين راي تاريخ خبرگان را به نام خود ثبت كرد و ليست خبرگان مردم با اعتبار او به جز يكي، تمام كرسي‌هاي پايتخت را از آن خود كرد. در صحن اما يك چهره آشنا هم حضور دارد، چهره‌اي كه عضو مجلس خبرگان نيست. عباسعلي كدخدايي، سخنگوي شوراي نگهبان با چهره‌هاي معروف مجلس خبرگان احوالپرسي مي‌كند، اما خوش و بشش با علم الهدي بيش از ديگران زمان مي‌برد. قاري قرآن در جايگاه قرار گرفت تا با تلاوت قرآن پنجمين اجلاسيه خبرگان كار خود را آغاز كند، اما هنوز از حضور حسن روحاني خبري نيست. تلاوت قرآن آغاز مي‌شود. اصحاب رسانه در جايگاه خبرنگاران نشسته‌اند و از بالا نظاره‌گر افتتاحيه هستند. در كنار صحن اما يك فيلمبردار مشغول تصوير‌برداري است. در ميانه تلاوت قرآن از پشت دوربين مقابل قاب عكس آيت‌الله هاشمي مي‌آيد، بلندگويي را كه روي ميزش قرار دارد را به سمت پايين خم مي‌كند تا شايد براي عكاسان كار را راحت‌تر كند. هر چه باشد مردي كه روي آن جايگاه نشسته است ديگر حرفي براي گفتن ندارد و صداي سر ليست «خبرگان مردم» براي هميشه خاموش شده است.
ان‌شاءالله تا پايان اين دوره نزد رهبري سربلند باشيم
با پايان تلاوت قرآن دري نجف آبادي كه در جايگاه هيات رييسه نشسته، دستور جلسه و نام كساني كه قرار است سخنراني كنند را مي‌خواند. نوبت به سخنراني رييس مجلس خبرگان است. آيت‌الله احمد جنتي صحبت‌هايش را با تذكر درباره مسووليت سنگيني كه به عهده اعضاي مجلس خبرگان است آغاز كرد و گفت: مجلس خبرگان بزرگ‌ترين اركان نظام جمهوري اسلامي ايران است چون سروكار اين مجلس با رهبري و مقام ولايت‌فقيه است كه بزرگ‌ترين ركن در اركان نظام اسلامي و اركان ديگر محسوب مي‌شود. مسووليت بزرگي بر دوش كساني است كه در مجلس خبرگان عضويت دارند بنابراين ما بايد زمان را هميشه در نظر بگيريم چراكه شرايط هر زمان و التزام به آن مساله‌اي مهم است. رييس مجلس خبرگان رهبري از اعضاي اين مجلس خواست كه همواره درصحنه حضورداشته باشند، پا به‌پاي رهبري حركت كنند و فرمايشات و مطالبات مقام عظماي ولايت را مورد رصد و دنبال قرار دهند. او در ادامه اضافه كرد: بايد خدا را شكر كنيم كه پس از امام شخصي سكان رهبري را در دست گرفت كه ازهرجهت لياقت اين جايگاه را دارد و راه امام (ره) را با نهايت قدرت، استقامت و مقاومت ادامه مي‌دهند و ما هم بايد پيرو ايشان باشيم. جنتي با اشاره به شرايط ويژه كشور از اعضاي مجلس خبرگان رهبري خواست كه وظايف خود را در اين شرايط بشناسند و به آن عمل كنند. رييس مجلس خبرگان رهبري با اشاره به فرمايشات مقام عظماي ولايت مبني بر اينكه خبرگان و حوزه‌هاي علميه بايد انقلابي بمانند، گفت: انقلابي بودن را بايد معني كرد و توجه داشت كه چه شرايطي دارد و چه وظايفي را به گردن ما گذاشته است.
ورود روحاني در ميانه سخنان جنتي
چند دقيقه از آغاز سخنراني جنتي گذشته بود و در ميانه صحبت‌هايش بود كه حسن روحاني همراه با محمود علوي، وزير اطلاعات وارد صحن خبرگان شدند و براي چند دقيقه صحن خبرگان را همهمه فرا گرفت. نمايندگان به احترام رييس‌جمهور از جا برخاستند. حسن روحاني روي جايگاه شماره 5 نشست. ديگر آيت‌الله هاشمي حضور ندارد كه كنار دست او بنشيند و با او گرم صحبت شود. رييس‌جمهور كنار عباسعلي سليماني، نماينده سيستان و بلوچستان در خبرگان نشسته و با او احوالپرسي مي‌كند. احمد جنتي صحبت‌هايش را قطع نمي‌كند و همچنان ادامه مي‌دهد و اينك در باب معناي انقلاب‌گري سخن مي‌گويد و ادامه مي‌دهد: معاني ديگر انقلابي بودن ايستادگي كردن مقابل دشمن و طرح دوستي نريختن با آنان و دفاع از ارزش‌هاي انقلاب و اسلام است. رييس مجلس خبرگان رهبري با تاكيد بر اينكه ما امروز مشكلات زيادي در مملكت داريم، تصريح كرد: عمده مشكلات مردم معيشت است و فقر و بيكاري دردهايي محسوب مي‌شود كه بايد احساس كرده و براي درمان آن كاري كنيم. جنتي گفت: بايد روي بيكاري فكر كنيم و بررسي شود كه چه عوارضي مي‌تواند داشته باشد چراكه امروز جواني مي‌گويد كار و شغل ندارم و بيكارم ما بايد روي اين بيكاري‌ها فكر كنيم يعني چه كه يك جوان كار ندارد و اين بيكاري زماني شكل مضاعف به خود مي‌گيرد كه آن جوان متاهل هم باشد. امروز افرادي هستند كه صبح كه از خواب بلند مي‌شوند نان ندارند بخورند و سرگردان هستند و اين مشكل‌ها حضرت علي (ع) را نيز رنج مي‌داد. او با بيان اينكه مشكلات اقتصادي دامن‌گير افراد زيادي از جامعه است، گفت: ما مشكلات سياسي، فرهنگي و حتي مشكلات گوناگون هم داريم اما مشكلات اقتصادي بسيار بيشتر است، چه كسي بايد جواب اينها را بدهد و چه كساني در مقابل مشكلات معيشتي مردم مسوولند.
آشتي ملي براي بازگشت به قدرت
رييس مجلس خبرگان در ادامه صحبت‌هايش موضوعي را مطرح مي‌كند كه در 7 سال گذشته همواره سوژه سخنراني‌هاي بسياري بوده است. در اجلاسيه پنجم هم بار ديگر مبحث حوادث 88 را پيش مي‌كشد و در واقع آن را مقدمه‌اي براي سخن گفتن از آشتي ملي قرار مي‌دهد و مي‌گويد: فتنه هم سر جاي خود است مساله فتنه را نبايد سبك گرفت، فتنه اگر مساله اول ما نباشد مساله دوم ما است. چه كسي بايد بگويد كه هنوز فتنه، خاموش محسوب نشده است عده‌اي دنبال فتنه هستند. جنتي بابيان اينكه فتنه يعني براندازي اسلام و انقلاب، گفت: فتنه يعني براندازي اسلام نه براندازي انقلاب؛ چون اين انقلاب براي اسلام بناشده است و دشمني امريكا با ما هم دشمني با اسلام است چون از اسلام سيلي خوردند. او گفت: آنها مملكت را به آسيب رساندند و خدا خواست كه سر جاي خود بنشينند اما آنها بيكار ننشستند، سمت‌هايي در اختيار فتنه‌گران قرارگرفته و نظاره كنيد آنها چطور با بچه حزب‌اللهي و مردم برخورد مي‌كنند. ما بايد اينها را بشناسيم و آنها را نفوذي در نظام تلقي كنيم. رييس مجلس خبرگان با اشاره به طرح موضوع آشتي ملي، گفت: آشتي ملي يعني چه، آشتي ملي يعني اينكه ما هر بلايي دل‌مان خواست سر مملكت و مردم بياوريم و الان هم دنبال نمايندگي مجلس و كرسي‌هاي مديريتي هستيم و به ما جايگاه بدهند، آنها درواقع مي‌گويند به ما جايگاه بدهيد. آيت‌الله جنتي ضمن تقدير از مواضع انقلابي رهبر انقلاب درباره برخورد با طرح آشتي ملي، گفت: خداوند رهبري را حفظ كند كه پاسخ آنها را داد البته اينها را بايد علما به مردم بگويند. وظيفه علما سنگين و وظيفه خبرگان سنگين‌تر است. شما تريبون در اختيارداريد و مردم هم به شما اعتماد دارند كه راي داده‌اند. او با تاكيد بر اينكه موضوع دشمني امريكا را نبايد ساده گرفت، گفت: مبادا عده‌اي در كشور باشد كه طرح دوستي با امريكا بريزد. همه بدانند ما ضعيف نيستيم، نبايد اظهار ضعف كنيم چراكه مملكت امكانات، نيروي انساني بالا و معادن زيرزميني فراواني در اختيار دارد كه اگر از اين ظرفيت‌ها استفاده شود، مي‌توانيم روي پاي خود بايستيم.
انتقاد از دولت در اقتصاد مقاومتي و مصيبت خواندن نظارت بر انتخابات شوراها
موضوع ديگر صحبت‌هاي رييس مجلس خبرگان بحث اقتصاد مقاومتي بود كه آن را دستمايه انتقاد از دولت قرار داد و گفت: رييس‌جمهور گزارشي از عملكرد اقتصاد مقاومتي به مردم بدهد و بگويد عملكرد ما روي زمين اين بوده است. به گفتار و آمال نمي‌شود تكيه كرد. آقايان بگويند روي زمين چه‌كارهايي كردند تا مردم خوشحال شوند، اگر به اقتصاد مقاومتي آنگونه كه بايدوشايد عمل نشده از مردم عذرخواهي كنند و بگويند دليلش چه بوده است. مردي كه ديروز در جايگاه رياست مجلس خبرگان نشسته بود و سخنراني مي‌كرد، دبيري شوراي نگهبان را نيز داراست و يد طولا در موضوع تاييد صلاحيت‌ها در انتخابات‌هاي مختلف دارد اما قانون دستش را براي بررسي صلاحيت‌ها در انتخابات شوراهاي شهر و روستا بسته است و مي‌گويد: نظارت بر انتخابات شوراها مصيبت است. هيچ حساب‌وكتابي در اين انتخابات وجود ندارد و به صلاحيت‌ها به‌خوبي رسيدگي نمي‌شود. 400 هزار نفر وارد اين انتخابات مي‌شوند چه كسي صلاحيت آنها را بررسي مي‌كند كه اينها چه كساني هستند. جنتي معتقد است انتخابات سال آينده بسيار مهم است و بايد مراقب بود. به گفته او، در بسياري از شهرها برخي عملكردها نشان داده كه منتخبين افراد صالحي نبودند و كارشان به دادگاه كشيده شده است. جنتي با اشاره به اصل 115 قانون اساسي، گفت: اين اصل از قانون اساسي 9 شرايط را براي رييس‌جمهور پيش‌بيني كرده كه بايد احراز شود كه يكي از اين شرط‌ها بحث رجل مذهبي و سياسي بودن است كه بايد بررسي شود به چه كسي رجل سياسي و مذهبي مي‌گويند. رييس مجلس خبرگان به شرايط مدير و مدبر بودن در قانون اساسي براي رياست‌جمهوري پرداخت و گفت: مدير يعني در حد اداره مملكت نه مديريت مدرسه و اداره و در مورد مدبر بودن نيز شخص بايد بداند راه گريز از مشكلات چيست. وي امانت و تقوا را يكي ديگر از ويژگي‌هاي رييس‌جمهور آينده عنوان و تاكيد كرد: مديريت، امانت‌داري، تقوا و شجاعت رييس‌جمهور بر اساس قانون بايد احراز شود و اگر اين شرايط توسط شوراي نگهبان كه مسووليت سنگيني نيز به عهده‌دارند احراز نشود، نمي‌توان هيچ‌گونه اظهارنظري كرد. رييس مجلس خبرگان ضمن تاكيد برافزايش مشاركت مردم در انتخابات، گفت: هر چه مشاركت مردم بيشتر شود اقتدار نظام نيز بيشتر خواهد شد بنابراين مردم بايد شركت كنند و به اصلح رأي بدهند. او اظهار اميدواري كرد: ان‌شاءالله خبرگان رهبري در موضع‌گيري‌هاي خود و سخنراني‌هايش مفيد باشد تا به محضر رهبري اين مطالب ارايه شود و ان‌شاءالله تا پايان اين دوره نزد رهبري سربلند باشيم.
يادي از آيت‌الله در پايان سخن
اگرچه بسياري توقع داشتند رييس مجلس خبرگان در آغاز صحبت‌هايش يادي از آيت‌اللهي كه بالاترين راي تاريخ خبرگان را كسب كرده، كند اما او ترجيح داد در پايان سخن از آيت‌الله هاشمي ياد كند و بگويد: جاي برادرمان آقاي هاشمي در جمع ما خالي است و ايشان همراه امام (ره) و يكي از قديمي‌ترين ياران امام (ره) بودند، قبل و بعد از انقلاب زحمت كشيدند، زندان رفتند و براي انقلاب مبارزات بسياري داشتند و اميدواريم كه بتوانيم راه امام (ره) را ادامه دهيم. و با اين جملات صحبت‌هاي خود را پايان داد.