سه برنامه پيشنهادي «اعتماد» براي سفر
از ساحل تا كوير، از كوير تا جنگل
اجتماعي
ايران، دنيايي است كه تنها بخش كوچكي از آن مورد توجه ساكنانش قرار گرفته و بخش عمده آن در مهجوريت مانده و توجهي به آن نمي‌شود. سفر براي بسياري از ايرانيان مساوي شده با ديدن چندين باره جاذبه‌هاي طبيعي شمال كشور و جاذبه‌هاي تاريخي شهرهاي بزرگ يا مذهبي، اما در اين ميان بسياري از نقاط و جاذبه‌هاي بكر و ديدني اين دنياي وسيع و عميق ناشناخته باقي مانده است؛ جاذبه‌هايي كه هر‌كدام به تنهايي مي‌توانند نوروزي متفاوت براي مسافراني كه به دنبال تجربه متفاوتند داشته باشند. «اعتماد» در اين گزارش تعدادي از اين جاذبه‌ها را در قالب برنامه‌اي پيشنهادي براي سفر معرفي كرده است.
به دنبال ردپاي عيلاميان
روز اول: سفر از تهران به سوي جنوب غربي‌ترين نقطه كشور با پرواز به شهر آبادان شروع مي‌شود؛ شهري كه به دليل ساخت پالايشگاه نفت آن از سوي انگليسي‌ها و راه‌اندازي شركت نفتي ايران و انگليس كه بعدها به BP تغيير نام داد شهره است؛ شهري كه به خونگرمي مردمانش و فضاي متفاوت زندگي شهري‌اش مي‌نازد. محله‌هاي قديمي كارگران شركت نفت كه به نام «بريم» و «بوارده» شناخته مي‌شوند و در زمان حضور انگليسي‌ها در آبادان ساخته شده‌اند، يكي از جاذبه‌هاي آبادان هستند. مسجد زنگوني‌ها كه معماري هندي و ايراني دارد هم يكي ديگر از جاذبه‌هاست كه در نزديكي ساحل اروند قرار دارد. بعد از آن مي‌توان به كليساي ارامنه آبادان رفت و ناهار را در رستوران مشهور پاكستاني‌ها در ابتداي بازار ته لنجي‌ها صرف كرد. پيشنهاد ما براي ظهر حتما خوردن قليه ماهي يا خوردن انواع ماهي‌هاي محلي با پخت عالي است. در نخلستان‌ها مي‌توان با مراحل كاشت و برداشت خرما آشنا شد. مقصد بعدي مي‌تواند كرانه رودخانه بهمنشير در شهر خرمشهر باشد. بازديد از موزه جنگ و گشت در حاشيه رودخانه و قايق سواري مي‌تواند برنامه عصر روز اول سفر باشد و روز را با خوردن فلافل‌هاي خوشمزه از دست فروشان به پايان رساند و شب هم گشتي در شلوغ‌ترين محله آبادان يعني ته لنجي مي‌تواند حسن ختام يك روز خوب باشد.
روز دوم: مقصد روز دوم شهر شادگان خواهد بود و بازديد از تالاب زيباي شادگان كه در فهرست تالاب‌هاي بين‌المللي به ثبت رسيده است. با قايق‌هاي محلي مي‌توان گشتي در اين تالاب زد و به تماشاي پرندگان و حركت گاوميشان در آب نشست. ناهار را مي‌توان در خانه محلي در نزديكي تالاب صرف كرد و بعد به سمت شهر اهواز حركت كرد. بازار محلي، بافت تاريخي و خانه‌هاي تاريخي هم هدف‌هاي ديگري هستند كه مي‌توان از آنها بازديد كرد و شب را در كنار رودخانه كارون گذراند.
روز سوم: صبح روز سوم در كنار رود كارون مي‌توان از نزديك با آيين و نيايش منداييان آشنا شد؛ آييني كه قدمتي چند هزار ساله دارد و ريشه آن به عبادت حضرت يحي نبي باز مي‌گردد. بعد از صرف ناهار در اهواز، شوشتر مقصد بعدي است تا از آبشار و آسياب آبي اين شهر كه شهرتي جهاني دارد و در فهرست ميراث جهاني يونسكو به عنوان يك يادمان جهاني به ثبت رسيده است، بازديد كرد. غروب كارون يكي ديگر از جاذبه‌هاي شهر است كه مي‌تواند لحظات لذت بخشي را در سفر رقم بزند.
روز چهارم: شهر مسجد سليمان و شهر ايذه مقاصد بعدي هستند. بازديد از چاه شماره يك؛ نخستين چاه نفتي كه از سوي انگليسي‌ها براي اكتشاف نفت در ايران و خاورميانه زده شد، قصه‌هاي فراواني براي گفتن دارد. مقصد بعدي ايذه است؛ شهري باستاني مربوط به دوران عيلامي‌ها. در ايذه مي‌توان از محوطه طبيعي- تاريخي اشكفت سلمان و نقش برجسته‌هاي آن بازديد كرد و راهي محوطه باستاني كول فرح شد و نقش برجسته‌هاي عيلامي آن را هم به تماشا نشست. بعد از آن جزيره زيبايي كه داخل سدعباسپور قرار دارد مي‌تواند قصد بعدي باشد. مجتمع اقامتي شهيد عباسپور مكاني تفريحي و طبيعي با منظره‌اي زيبا به سمت كوه‌هاي اطراف، سد و درياچه آن. در اين مجتمع امكانات ورزشي براي دوچرخه سواري و
قايق سواري هم مهيا است.
روز پنجم: شهر تاريخي شوش مقصد پنجمين روز سفر است. يكي از مهم‌ترين بناهاي اين شهر تاريخي زيگورات چغازنبيل است. زيگوراتي به جاي مانده از دوران حكومت عيلاميان است كه قدمتي بيش از چهار هزار سال دارد و به عنوان يكي از بزرگ‌ترين زيگورات‌هاي باقيمانده در جهان شناخته مي‌شود و در فهرست ميراث جهاني يونسكو به ثبت رسيده است. مزارع نيشكر هفت تپه در نزديكي چغارنبيل مي‌تواند مقصد بعدي باشد و همچنين محوطه باستاني هفت تپه كه مقبره‌اي به جاي مانده از پنج هزار سال پيش مربوط به پادشاه عيلامي است. كاخ آپادانا، قصر تابستاني هخامنشيان، موزه شوش، قلعه شهر و زيارت آرامگاه دانيال نبي و ديدن معماري ويژه اين بنا از جاذبه‌هاي شوش هستند و بعد از آن هم مي‌توان راهي شهر دزفول شد.
روز ششم: درياچه سد دز ديگر جذابيتي است كه در اين منطقه مي‌تواند خاطره ساز شود. بافت تاريخي و خانه زيباي قلمبر در شهر هم از جاذبه‌هاي ديگر شهر است. بازديد از مقبره يعقوب ليث صفاري، پل تاريخي مربوط به دوران ساساني و مسجد جامع دزفول هم پيشنهادهاي ديگر ما براي پايان اين سفر است.
پيشنهاد ويژه:
در ايام نوروز بسياري از مسافراني كه به سمت خوزستان مي‌روند مقصد سفرشان مناطق جنگي است پيشنهاد مي كنيم شما هم براي بازديد از خاطره هاي مناطق 8 سال جنگ تحميلي از اين فرصت استفاده كنيد و حتما سري به شلمچه، دوكوه، دهلاويه و.. بزنيد.
به سوي بزرگ‌ترين شهرهاي خشتي جهان
روز اول: سفر به دل بناهاي خشتي از طريق جاده تهران- قم- كاشان- نايين شروع مي‌شود. مسجد جامع نايين نگين تاريخي اين شهر و يكي از بي‌نظيرترين مساجد جامع ايران است و مي‌تواند نخستين جاذبه‌اي باشد كه در اين سفر از آن بازديد مي‌كنيد. بعد به سمت شهر ميبد با بيش از 700 سال سابقه تاريخي ادامه مسير دهيد. مي‌توانيد در يكي از هتل‌هاي سنتي اين شهر مستقر شويد و بعد براي گشت شبانه و تماشاي برنامه ويژه نمايش به قلعه تاريخي نارين قلعه ميبد برويد.
روز دوم: بعد ازصرف صبحانه به سوي «چك چك» يكي از عبادتگاه‌هاي زرتشتيان كشور كه در دل كوه جاي گرفته و منظره‌اي كم‌نظير دارد برويد و بعد از آن در شهر ميبد مي‌توانيد از كارگاه‌هاي بافت زيلو (يك نوع زير‌انداز) بازديد كنيد. در اين كارگاه‌ها امكان خريد زيلو براي علاقه‌مندان هم وجود دارد. بعد از آن مي‌توانيد بافت تاريخي ميبد را ببينيد و در كوچه پس‌كوچه‌ها، خانه‌هاي تاريخي، گذره‌ها، بازار و كاروانسراي شاه عباسي شهر قدم بزنيد. در ميبد مي‌توانيد از كارخانه ساخت سفال و سراميك هم با هماهنگي قبلي بازديد كنيد، صنعتي كه يكي ديگر از نشانه‌هاي شهر ميبد محسوب مي‌شود. در اين بازديد با مراحل مختلف توليد سفال و سراميك آشنا خواهيد شد. پس از اين بازديد از طريق جاده ميبد مي‌توانيد به شهر تاريخي يزد برويد.
روز سوم: شهر تاريخي يزد بزرگ‌ترين شهر خشتي جهان و شهري با پيشينه تاريخي بيش از سه هزار سال است. از سوي ديگر اين شهر مهم‌ترين مركز سكونت اقليت مذهبي زرتشتي در ايران به عنوان قديمي‌ترين دين و آيين سرزمين ايران محسوب مي‌شود. در يزد مي‌توانيد به آتشكده زرتشتيان يزد كه پيشينه آتش روشن آن به 2500 سال پيش باز مي‌گردد، برويد. بعد از آشنايي با آيين و دين زرتشت به بافت تاريخي يزد رفته و از محله فهادان به عنوان نگين اين بافت تاريخي بازديد كنيد و سري هم به بناي ميدان اميرچخماق و مسجد جامع يزد بزنيد. باغ دولت آباد هم مي‌تواند مقصد بعدي شما در شهر يزد باشد. باغي ايراني كه در فهرست ميراث جهاني يونسكو هم به ثبت رسيده است. گور دخمه‌هاي زرتشتيان يزد شما را با آيين تدفين مردگان ايران در هزارهاي قبل آشنا مي‌كند. در يزد از باقلوا، قطاب، پشمك و... غافل نشويد.
روز چهارم: صبح روز چهارم يزد را به مقصد روستاي تاريخي ميمند در شهرستان شهر بابك ترك كنيد. حوالي ظهر به ميمند مي‌رسيد. روستاي دست كند با تاريخي بيش از 2500 سال كه خانه‌هاي آن در دل صخره‌هاي آتش‌فشاني كوه كنده شده است. اين روستا هم در فهرست جهاني يونسكو به ثبت رسيده است. در ميمند مي‌توانيد در يكي از اين خانه‌هاي تاريخي اقامت كنيد و غذاي محلي ميل كنيد.
روز پنجم: بعد از خوردن صبحانه‌اي كاملا محلي از روستاي تاريخي ميمند به سمت شهر كرمان حركت كنيد. در مسير خود از نزديكي معدن مس سرچشمه يكي از بزرگ‌ترين معادن مس جهان عبور خواهيد كرد. وقتي به كرمان رسيديد به مجموعه بازار و حمام گنجعلي‌خان برويد از مجموعه گنجعلي‌خان (مسجد و موزه سكه) بازديد كنيد. گنبد جبليه و قلعه تاريخي شهر كرمان هم از ديگر جاذبه‌هاي كرمان است.
روز ششم: ارگ باستاني بم با شهرت جهاني‌اش مي‌تواند مقصد روز ششم سفر باشد. ارگ راين و محوطه‌هاي باستاني جيرفت هم جاذبه‌هايي است كه مي‌توانيد در روز ششم از آنها بازديد كنيد. ارگ راين حدود 23 هزار متر مربع وسعت دارد و بعد از ارگ بم بزرگ‌ترين ارگ خشتي جهان محسوب مي‌شود. پس از بازديد از اين بناها به سمت شهر باستاني جيرفت حركت كنيد. شهري كه در گذشته در مسير راه ابريشم جاي داشته و دو مجموعه محوطه باستاني بسيار مهم شامل محوطه‌هاي باستاني پيش از تاريخ و شهر دوران اسلامي دقيانوس را در خود جاي داده است. كاوش‌هاي باستان‌شناسي در يك دهه گذشته در جيرفت نگاه بسياري از باستان شناسان جهان را به اين نقطه از دنيا معطوف كرده و بسياري در انتظار كشف عجايب بسيار در اين منطقه هستند. بعد از جيرفت مي‌توانيد به سوي بم حركت كنيد. شهري كه در زلزله 2/6 ريشتري سال 1385 آسيب بسيار ديد و نگين تاريخي آن يعني ارگ بم كه به عنوان بزرگ‌ترين بناي خشتي جهان در فهرست ميراث جهاني يونسكو به ثبت رسيده بود، به‌شدت آسيب ديد. در بم از ارگ تاريخي شهر بازديد خواهيد كرد.
روز هفتم: روز با حركت از بم به سمت كرمان شروع مي‌شود. در جاده چند شهر تاريخي و فضاهاي طبيعي خيره‌كننده از جمله كلوت‌هاي شهداد را خواهيد ديد. در مسير بازگشت به كرمان مي‌توانيد به ماهان برويد. باغ شهري كوچك در دل كوير؛ به آرامگاه شاه نعمت‌الله ولي برويد و پس از آن از باغ شاهزاده بازديد كنيد و در كنار بازديد از اين مجموعه كه در فهرست ميراث جهاني يونسكو به ثبت رسيده به قصد بازديد از كوير شهداد و كلوت‌هاي زيباي آن ماهان را ترك كنيد. البته مي‌توانيد به شهر سيرچ هم سري بزنيد و درخت سرو بيش از سه هزار ساله آن را ببينيد. پياده‌روي در كلوت‌هاي شهداد و تماشاي غروب در اين طبيعت بي‌نظير تجربه‌اي فوق‌العاده است. كمپ كويري شهداد امكان اقامت شبانه را به شما مي‌دهد.
روز هشتم: روز آخر به بازار برويد و سوغات كرمان يعني زيره، فرش و گليم، ظروف فلزي و پته دوزي را از دست ندهيد.
در دل جنگل‌هاي هيركاني ايران
روز اول: از تهران از طريق جاده فيروزكوه به سمت گرگان حركت كنيد. مي‌توانيد ناهار را در يكي از رستوران‌هاي بين راهي در پل سفيد كنيد و مسير خود را به سمت روستاي آلاشت ادامه دهيد. روستايي كه در ميان ابرها و مه جاي گرفته و محل تولد رضا شاه نخستين پادشاه سلسله پهلوي است و خانه پدري او نيز در آن قرار دارد. در روستاي آلاشت، علاوه بر تماشاي روستا مي‌توانيد در يكي از خانه‌هاي محلي هم اقامت كنيد و با گوشت گوسفندي تازه در كنار آتش كباب تهيه كنيد.
روز دوم: لذت خوردن صبحانه محلي و شير و پنير تازه را در خانه روستايي تجربه خواهيد كرد و پس از آن از طريق جاده قائم‌شهر به ساري برويد. پس از آن مي‌توانيد به دشت ناز رفته و از گوزن زرد ايراني كه گونه‌اي در حال انقراض است، ديدن كنيد. كته ماهي‌هاي اين منطقه را از دست ندهيد. بعد به سمت شهر بهشهر و جنگل زيباي عباس‌آباد ادامه مسير دهيد و از مجموعه تاريخي و طبيعي عباس‌آباد بهشهر بازديد كنيد. مجموعه‌اي كه درياچه زيبايي در خود جاي داده است، در بين درياچه كوشكي باقي مانده از دوران صفويه وجود دارد.
روز سوم: بندر اميرآباد مي‌تواند مقصد روز سوم باشد. در بندر امير آباد مي‌توانيد با قايق به سمت شبه جزيره ميانكاله، بهشت پرنده‌نگري ايران برويد و به تماشاي گونه‌هاي مختلف پرندگان بنشينيد. پس از آن با قايق به سمت جزيره آشوراده برويد. منطقه‌اي كه در ابتداي خليج گرگان قرار دارد و يكي از بهترين مناطق صيد ماهي‌هاي خاوياري است. پيشنهاد اصلي ما براي ناهار ماهي ازون‌برون يكي از مشهور‌ترين ماهي‌هاي خاوياري اين منطقه است. بعد براي ديدن بازارهاي محلي و آشنايي با فرهنگ تركمن‌ها به بندر تركمن و بازار محلي آن برويد.
روز چهارم: براي تماشاي جنگل گلستان بزرگ‌ترين منطقه جنگلي ايران كه به جاي مانده از دوران ژوراسيك است و به عنوان جنگل‌هاي هيركاني شناخته مي‌شود به منطقه جنگلي ناهار‌خوران برويد و در آن يك دل سير پياده‌روي كنيد. بعد به روستاي زيارت رفته و گشتي در اين روستاي پلكاني زيبا بزنيد. فروشگاه صنايع دستي منطقه به شما پارچه‌ها و صنايع دستي تركمن ارايه مي‌كند.
روز پنجم: از گرگان به سمت شهر گنبدقابوس حركت كنيد. شهري با تاريخ چند هزار ساله كه در دوران اسلامي در اوج شكوفايي به سر مي‌برد و در اصل هسته ابتدايي منطقه گرگان در اين شهر كه جرجان نام داشته است شكل گرفته. در شهر گنبد قابوس مي‌توانيد به ديدن بازمانده‌هاي شهر تاريخي جرجان برويد و از برج گنبدقابوس بلندترين برج آجري جهان با بيش از 70 متر ارتفاع ديدن كنيد و در پارك كنار اين برج كه در فهرست ميراث جهاني به ثبت رسيده با پوشيدن لباس‌هاي سنتي تركمن‌ها عكس يادگاري بگيريد. در اين منطقه مي‌توانيد به كورس اسب سواري برويد و تجربه ديدن مسابقات اسب سواري و شرط‌بندي در اين مسابقات را به تجارب سفرتان اضافه كنيد. معمولا مسابقات اسب سواري در ماه‌هاي فروردين و ارديبهشت روزهاي جمعه در يكي از شهرهاي گنبد، بندرتركمن يا آق‌‌قلا برگزار مي‌شود.