رييس‌جمهور امريكا اطلاعات محرمانه را به وزيرخارجه روسيه داد
اطلاعات طبقه‌بندي شده سوغاتي لاوروف از واشنگتن
ميثم سليماني
زماني كه هفته گذشته سـرگـئـي لـاوروف، وزيرخارجه روسيه به كاخ سفيد رفت، عكس‌هايي پر از خنده و شادي در كنار دونالد ترامپ از او منتشر شد كه به نظر مي‌رسيد انگار نه انگار دو طرف با چالش‌ها و اختلافات مختلفي روبه‌رو هستند. اين موضوع را اگر با سفر تيلرسون به روسيه مقايسه كنيد متوجه مي‌شويد كه در سفر وزيرخارجه امريكا به مسكو تا چه حد فضاي سنگيني ميان دو طرف حاكم بود. حالا خبرهايي از جلسه ميان دو طرف به گوش مي‌رسد كه اين خنده‌ها را بي‌معني نمي‌توان دانست. روز گذشته واشنگتن‌پست به نقل از مقامات فعلي و سابق ايالات متحده عنوان كرد كه در ديدار رييس‌جمهور ترامپ با سرگئي لاوروف، وزير خارجه و سفير روسيه در واشنگتن، رييس‌جمهور اطلاعات طبقه‌بندي شده و حياتي را در خصوص داعش در اختيار روس‌ها قرار داده است. به گفته مقامات، رييس‌جمهور اطلاعات بسيار حساسي را در اختيار مقامات روسيه قرار داده كه افراد بسيار كمي از آن مطلع هستند و حتي ايالات متحده تاكنون از ارايه جزييات آن به متحدان خود نيز خودداري كرده است و در درون دولت نيز افراد انگشت‌شماري از آن با خبر هستند. هيچ كس اجازه به اشتراك‌گذاري اين مواد را با روسيه نداشته است و مقامات مي‌گويند كه اين تصميم شخص دونالد ترامپ بوده است. بسياري معتقدند كه اين كار ترامپ بسياري از همكاري‌ها با متحدان را به خطر خواهد انداخت و حتي ممكن است برخي منابع اطلاعاتي داخلي در درون داعش را نيز به خطر اندازد. همچنين ارايه چنين موضوعي مي‌تواند شامل آسيب رساندن به ارتباط‌هاي تماس سازمان سيا و آژانس امنيت ملي امريكا نيز شود. گفته مي‌شود كه اين اطلاعات كد‌گذاري شده است كه يكي از مقامات آشنا با اين موضوع مي‌گويد چنين چيزي يكي از بالاترين سطوح طبقه‌بندي اسناد سازمان جاسوسي امريكا محسوب مي‌شود. دونالد ترامپ اكنون اطلاعاتي را كه با سفير روسيه به اشتراك گذاشته بيشتر از آن چيزي است كه به متحدان امريكا گفته است. اثبات چنين اقدامي مي‌تواند فشارهاي سياسي و حقوقي را در چند جبهه به رييس‌جمهور در خصوص ارتباط با روسيه افزايش دهد. ترامپ هفته گذشته رييس اف بي‌آي جيمز كومي را به دليل پافشاري بر پرونده تحقيقات ارتباط كمپين ترامپ با روسيه از كار بركنار كرد. بسياري از منتقدان ترامپ اين اقدام او را تلاشي براي جلوگيري از اجراي عدالت عنوان كردند. جيمز كومي در حالي از كار بركنار شد كه يك روز پس از آن دونالد ترامپ در كاخ سفيد ميزبان سرگئي لاوروف، وزير خارجه و سرگئي كيسلياك، سفير روسيه در امريكا بود. به گفته مقامات در طول اين جلسه دونالد ترامپ در تصاويري شروع به توصيف جزييات تهديد تروريستي داعش مربوط به استفاده از كامپيوترها و لپ‌تاپ‌ها در هواپيما كرد. براي هركسي در دولت بحث در خصوص اينچنين مسائل به خصوص با دشمن غيرقانوني خواهد بود. اما دونالد ترامپ به عنوان رييس‌جمهور اين اختيار را دارد كه اسرار دولتي را تنزل طبقه‌بندي دهد و اينچنين افشاگري‌ها و ارايه سندها يك اقدام خلاف قانون جلوه كند. با اين وجود مقامات كاخ سفيد مي‌گويند كه دونالد ترامپ در اين نشست تنها نگراني‌هاي خود را در مورد تروريسم به اشتراك گذاشته است. ژنرال مك مستر، مشاور امنيت ملي كاخ سفيد كه در نشست حضور داشت، گفت: رييس‌جمهور و وزير امورخارجه به طور مشترك در خصوص تهديد‌هاي تروريستي در حوزه حمل و نقل هوايي سخن گفتند. وي افزود كه در هيچ زماني هيچ منابع اطلاعاتي و روش‌هاي جمع‌آوري آنها مورد بحث قرار گرفته نشد و هيچ عمليات نظامي نيز در اين جلسه فاش نشد كه براي عموم شناخته شده نباشد. مك مستر در حالي به جمع خبرنگاران آمد و ادعاي واشنگتن پست در خصوص افشاي سند را نادرست خواند كه از پاسخ به هرگونه سوال خودداري كرد. وي عنوان كرد كه رييس‌جمهور منابع اطلاعاتي خاص و روش‌هاي مختلف گردآوري اطلاعات را با لاوروف به بحث نگذاشته است. با اين حال بسياري معتقدند كه مقامات كاخ سفيد بر اين تاكيد كردند كه دونالد ترامپ منابع اطلاعاتي خاص و روش‌هاي جمع‌آوري اطلاعات را مطرح نكرده، به جاي اين به طور مشخص اعلام كنند كه آيا دونالد ترامپ اطلاعات به دست آمده از منابع موثق را فاش كرده يا نه! سازمان سيا و همچنين ان‌اس‌اي به درخواست‌ها براي پاسخ دادن به اين موضوع جواب رد دادند. با اين حال برخي مقامات بسيار نگران آن هستند كه دونالد ترامپ بدون اينكه عواقب احتمالي افشاي برخي اسناد را درك كند آنها را افشا كند. اين موضوع مي‌تواند جريان اطلاعاتي امريكا و متحدانش را فلج كند و مانع از توانايي تشخيص تهديدات آينده شود. يك مقام ارشد سابق ايالات متحده از نزديك با مقامات دولت فعلي در ارتباط است، مي‌گويد: اين موضوع بسيار تكان‌دهنده است. وي افزود: دونالد ترامپ به نظر مي‌رسد كه بسيار بي‌پروا است و داراي درك بالايي به ويژه هنگامي كه با اطلاعات در حوزه امنيت ملي مواجه مي‌شود، نيست و اين همه فضاي غير شفاف و تيره به خاطر اين نوع ارتباط او با روسيه است. يك مقام آگاه از جلسه مي‌گويد: به نظر مي‌رسد كه دونالد ترامپ خواسته در اين جلسه به نوعي دانش اطلاعاتي خود را از تهديدات به رخ بكشد. او به لاوروف گفته كه من داراي يك سازمان بزرگ جاسوسي هستم و هر روز از طريق آن اطلاعات جديد را كسب مي‌كنم. دونالد ترامپ در ادامه بحث خود در خصوص جنبه‌هاي تهديدي كه ايالات متحده توانسته از طريق يكي از قابليت‌هاي جاسوسي از يك شريك كليدي به دست آورد. او هرچند از روش جمع‌آوري اطلاعات خاص به طور آشكار سخن نگفته است اما توضيح داده كه چگونه داعش به دنبال عناصري است كه از طريق آن، حمله‌هاي مختلف را طرح‌ريزي كند. ترامپ در اين موضوع مشخص كرده كه در كدام منطقه از قلمرو داعش اين اطلاعات را از كدام شريك اطلاعاتي كسب كرده است. با اين حال واشنگتن پست به دليل هشدار مقامات به دليل اينكه ممكن است قابليت‌هاي اطلاعاتي را به خطر اندازد از نام بردن اسم شهر خودداري كرده است. يك مقام ارشد سابق ايالات متحده در مبارزه با تروريسم كه از نزديك با اعضاي تيم امنيت ملي ترامپ نيز كاركرده و نخواست نامش فاش شود نيز گفت: همه مي‌دانند اين جريان بسيار حساس است و ايده به اشتراك‌گذاري اطلاعات در اين سطح با روس‌ها بسيار نگران‌كننده است. با اين حال از ديد خوش‌بينانه، روسيه مي‌تواند با ايالات متحده در حوزه اطلاعاتي همكاري كند، اما از موضع بدبينانه مي‌تواند منابع اطلاعاتي امريكا را تخريب كند و در روند ارايه اطلاعات اخلال ايجاد كند. با اين وجود بايد گفت كه روسيه و ايالات متحده هر دو از داعش به عنوان يك دشمن نگاه مي‌كنند و با يكديگر اطلاعات محدودي را در مورد تهديدات تروريستي به اشتراك مي‌گذارند. اما دو كشور برنامه متفاوتي را در حوزه سوريه دنبال مي‌كنند. روسيه در سوريه از بشار اسد عليه مخالفان و تروريست‌ها حمايت مي‌كند و امريكا خواستار سرنگوني اسد است. با اين حال مقام‌هاي ارشد ايالات متحده مي‌گويند: روسيه مي‌تواند منابع يا تاكتيك‌هاي ما را شناسايي كند و اين بسيار نگران‌كننده است. در يك سطح جدي‌تر اطلاعات در امريكا براي ارايه به ديگران نيست. بر اساس قوانين جاسوسي، دولت و حتي سازمان‌هاي خصوصي كنترل قابل توجهي بر اينكه چگونه اطلاعات را جمع‌آوري و آن را انتشار دهند وجود دارد. اگر اين اطلاعات نيز نشر پيدا كند به نوعي موجب تضعيف اعتماد مي‌شود و اين اشتراك‌گذاري اسرار لازم و ضروري است. يك مقام ايالات متحده مي‌گويد، در صورتي كه اين اطلاعات را بدون اينكه شريك و متحد ما بداند كه آن را به روسيه داديم، در گام اول يك ضربه به اين رابطه خواهد بود. به گفته مقامات دونالد ترامپ در خصوص اقدامات ايالات متحده نيز سخن گفته كه از جمله آن مي‌توان به عمليات نظامي در عراق و سوريه و همچنين مراحل ديگري براي تشديد امنيت اشاره كرد. با اين وجود جزييات اين اقدامات مورد بحث نيست، اما وزارت امنيت داخلي به تازگي اعلام كرده ورود لپ‌تاپ‌ها و ديگر دستگاه‌هاي بزرگ الكترونيكي به پروازهاي بين اروپا و ايالات متحده ممنوع اعلام شده است. با اين وجود دونالد ترامپ با وجود طفره رفتن و انكار مقامات كاخ سفيد در نهايت به گمانه زني‌ها پايان داد و اوايل روز شنبه گفت: اين حق مطلق من براي به اشتراك گذاشتن اطلاعات با روسيه است. وي افزود: من به عنوان رييس‌جمهور مي‌خواستم اطلاعات خود را با روسيه در نشستي كه آشكارا برنامه‌ريزي شد به اشتراك بگذارم. اين حق مطلق من است كه حقايق مربوط به تروريسم در هواپيما و ايمني پرواز به اشتراك بگذارم. اين كار به دلايل بشردوستانه بود به علاوه اينكه روسيه تا حد زيادي گام‌هاي زيادي را براي مبارزه با داعش و تروريسم برداشته است. از سوي ديگر با وجود تاييد خبر ارايه اطلاعات به لاوروف در جلسه با ترامپ، سخنگوي وزارت امور خارجه روسيه روز سه شنبه توصيه كرد كه مردم روزنامه‌هاي امريكايي را نخوانند. ماريا زاخارووا، سخنگوي وزارت خارجه همچنين گفت: او ده‌ها پيام در خصوص اطلاعات و واكنش براي اين گزارش دريافت كرده است. زاخارووا در صفحه فيس‌بوك خود نوشت آيا شما بازهم روزنامه‌هاي امريكايي را مي‌خوانيد؟ شما بايد آنها را نخوانيد. شما مي‌توانيد آنها را مورد استفاده‌هاي مختلف قرار دهيد ولي آنها را نخوانيد. زيرا آنها به تازگي نه تنها مضر شدند بلكه خطرناك هم شده‌اند.