ترامپ و اردوغان در واشنگتن ديدار كردند
ملاقاتي با محوريت
سه موضوع مهم
چند روز پيش از آنكه دونالد ترامپ سفر خاورميانهاي خود به عربستان و اسراييل را آغاز كند، رجب طيب اردوغان، رييسجمهور تركيه به واشنگتن رفت تا با رييسجمهور ايالات متحده ديدار و گفتوگو كند. هرچند تا زمان تنظيم اين گزارش هنوز طرفين با يكديگر ديدار نكردند، اما پيش از انجام اين سفر پيشبينيها حاكي از آن بود كه دو طرف در حول سه محور با يكديگر ديدار و گفتوگو خواهند كرد. تركيه و ايالات متحده متحدان كليدي ناتو هستند، اما ارتباط آنها به دليل استراتژي امريكا در مورد سوريه بسيار پيچيده شده است. با اين حال اين سه محور شامل بحث مبارزه با تروريسم و تجهيز مبارزان كرد به سلاحهاي پيشرفته نظامي است، دومين محور در خصوص رابطه تركيه و روسيه در خصوص سوريه است و محور سوم در خصوص استرداد فتحالله گولن مخالف دولت اردوغان است.
در حال حاضر تركيه از هفته گذشته بهشدت نسبت به تصميم پنتاگون براي تجهيز نيروهاي كرد سوري ناراحت است. اردوغان خواستار معكوس كردن اين روند است و قصد دارد تا امريكا را راضي كند كه حمايت از كردها را متوقف كند. گفتني است نيروهاي مبارز كرد سوري از جمله متحدان استراتژيك امريكا در نبرد سوريه به حساب ميآيند كه مقامات تركيه آنها را به عنوان يك سازمان تروريستي ميدانند.
دومين موضوع مهم و استراتژيك روابط تركيه با روسيه بر سر سوريه است. تركيه به همراه روسيه و ايران توانسته پس از مذاكرات فشرده به يك آتشبسي دست يابد تا به جنگ شش ساله سوريه پايان دهد. مذاكرات آتش بس در آستانه قزاقستان برگزار شد كه به طور گستردهاي به عنوان يك راه براي به حاشيه راندن امريكا محسوب ميشد. دولت اوباما بسيار محتاطانه در خصوص مذاكرات آستانه قدم برداشت و در حال حاضر به نظر ميرسد كه توسط ترامپ و ديگر متحدان غربي تبديل به روندي پذيرفته شده است. از طرفي سازمان ملل نيز موفق به تصميمگيري حياتي در خصوص سوريه در راستاي حل و فصل مناقشه سوريه شد. اكنون تركيه نيز تبديل به يكي از متحدان نزديك روسيه شده است. در صورتي كه تا يك سال پيش چنين موضوعي حتي تصور نميشد از همين رو كمتر روي متحدان غربي خود در موضوعات مختلف حساب باز ميكرد. اما پس از حمله موشكي ترامپ به سوريه شرايط متفاوت شد و برداشتهاي متفاوتي از اين حمله به عمل آمد. اكنون نيز اردوغان بيشتر علاقهمند است تا ارتباط نزديكي را با دونالد ترامپ ايجاد كند و خود را كماكان متحد غرب نگه دارد، هرچند اختلافات ميان دو طرف پا برجاست.
اما مشكل سوم و شايد چالشي ميان دو طرف بحث استرداد فتحالله گولن، رهبر جنبش خدمت در تركيه است كه متحد قديمي و دشمن جديد رجب طيب اردوغان محسوب ميشود. او از سال 1999 در يك تبعيد خود خواسته در پنسيلوانياي امريكا است. اردوغان معتقد است كه گولن پشت كودتاي شكستخورده در ماه جولاي سال گذشته است. اما امريكا گفته است كه شواهد كافي براي استرداد اين روحاني 76 ساله مسلمان به تركيه وجود ندارد. اين در حالي است كه گولن بارها دخالت در كودتا را تكذيب كرده است. اردوغان هفته پيش به خبرنگاران گفت كه او اسناد و اطلاعات جديدي را در جلسه با ترامپ در خصوص گولن ارايه خواهد داد. اردوغان پس از آن تاكيد كرد كه با ارايه اين اسناد بايد امريكا تصميم بگيرد كه تركيه را ميخواهد يا گولن را.