با تصويب تحريمهاي s722 در كنگره امريكا محتمل است
بازبيني دستورالعملهاي FATF
گروه اقتصادي
الزام نظام بانكي ايران براي اجراي دستورالعملهاي FATF يعني كارگروه اقدام مالي موسوم به سازمان بينالمللي مبارزه با پولشويي، پس از تصويب تحريمهاي S722 در كنگره امريكا، احتمالا مورد بازبيني قرار ميگيرد. پيش از آنكه امريكا به بهانه تحريم سپاه، اقتصاد ايران و بهطور خاص نظام بانكي را هدف تحريم قرار دهد ايران به سازمان بينالمللي مبارزه با پولشويي و تامين مالي تروريسم تعهد داد گزارشهاي مالي خود را به صورت شفاف ارايه دهد تا با شفافيت عملكرد، بانكهاي بيشتري براي همكاري با ايران ترغيب شوند.
اين تعهد اما پس از تحريمهاي اخير امريكا، موجب گرفتاري بيشتر بانكهاي ايران و تحريم احتمالي آنها ميشود. بنابراين در شرايط جديد به گفته رييس پژوهشكده پولي و بانكي بانك مركزي محتمل است كه دستورالعملهاي FATF مورد بازبيني قرار گيرد. علي ديواندري در پاسخ به اين پرسش «اعتماد» كه آيا اجراي دستورالعملهاي FATF باعث ايجاد زيرساختهاي لازم براي انجام تحريمهاي بانكي براي امريكا نخواهد شد؟ گفت: FATF گروهي است كه وقتي درباره كشورها بيانيه ميدهد در ريسك و نرخهاي آن كشور اثرات زيادي ميگذارد. ايران اقتصاد بزرگي دارد و هجدهمين اقتصاد دنيا محسوب ميشود. لذا نميتوانيم بگوييم به استانداردهاي بينالمللي كه همه كشورها آن را ميپذيرند، بياعتنا هستيم. اگر به اجراي اين دستورالعملها بيتفاوت باشيم اين سازمان بيانيه منفي عليه كشور ما صادر ميكند و در نتيجه نرخ و ريسك كار با ايران بالا ميرود.
او اضافه كرد: با اين همه در اكشنپلن، درباره اينكه اين دستورالعملها چقدر قابليت اجرا دارد و چه بندهايي از آن قابل اجرا نيست، تصميمگيري ميشود. از اين رو با توجه به شرايط جديد و تحريمهاي تازه ممكن است اين دستورالعملها بازنگري شود و به بخشي از قوانين اجازه اجرا داده نشود. بهطور قطع در اكشنپلن متناسب با رويكرد و استراتژيهاي كشور محدوديتهايي براي اجراي آن در نظر گرفته ميشود.
ايران از سال ۲۰۰۸در ليست سياه FATF قرار دارد. با توافقي كه سال گذشته با سازمان مزبور انجام شد ايران تا ژوئن فرصت دارد پيشرفتهاي ملموسي در برنامه اجرايي خود براي پاكسازي سيستم مالي از پولهاي نا مشروع و تامين مالي تروريسم نشان دهد. در غير اينصورت، اقدامات تنبيهي دوباره به حالت اوليه خود بازخواهند گشت. اين در حالي است كه ايران بهشدت نيازمند همكاري با بانكهاي بينالمللي براي تسهيل جريان سرمايهگذاري خارجي و تجارت است.
در واقع ايران امروز در يك دور راهي بزرگ سرگردان مانده است. در صورت اجراي توافق زمينه تحريمهاي بيشتر براي نظام بانكي ايران فراهم ميشود و در صورت عدم اجراي اين دستورالعملها، دوباره در ليست سياه FATF قرار گرفته و كشورها از برقراري روابط بانكي با ايران سر باز ميزنند. رييس پژوهشكده پولي و بانكي بانك مركزي كه در نشست خبري برگزاري بيست و هفتمين همايش پولي و ارزي بانك مركزي در دهم و يازدهم تيرماه، صحبت ميكرد درخصوص وضعيت اقتصادي ايران در سال پيشرو نيز با اشاره به رشد اقتصادي 5/12 درصدي سال ٩٥، پيشبيني كرد: امسال اين رشد افزايش يافته و نقش بخش بدون نفت نيز ارتقا خواهد يافت. ديواندري توضيح داد: بستر رشد اقتصادي پايدار است و سخنرانيها و مقالاتي كه در همايش ارايه ميشود، در اين چارچوب است. او افزود: محورهاي همايش، نقش بانك مركزي در حفظ ثبات مالي، ساختار نهادي و عملياتي بازار سرمايه بدهي و ثبات مالي، آثار عدم تعادل بودجه و عمليات شبهمالي دولت بر
ثبات مالي است. رييس پژوهشكده پولي و بانكي بانك مركزي با اشاره به جزييات اين محورها گفت: آثار عدم تعادل بودجه و عمليات شبهمالي دولت بر ترازنامه بانكها و بانك مركزي، آثار عدم تعادل بودجه دولت بر تعادل بازار بدهي و راهكارهاي رفع آثار نامطلوب بودجه دولت بر ثبات مالي از جزييات اين محور اين است.
حجم بازار بدهي به 40 هزار ميليارد تومان رسيده است
ديواندري با اشاره به افزايش حجم بازار بدهي به 40 هزار ميليارد تومان، تصريح كرد: دولت هم از طريق بودجه سالانه و هم صدور اوراق وارد بازار بدهي ميشود و تجربه سالهاي گذشته تجربه خوبي است و در همايش امسال به اين موضوع پرداخته خواهد شد. او همچنين با اشاره به نرخ سود اوراق بدهي، گفت: اوراق بدهي به يكي از رقباي نرخ سود بانكي تبديل شده و بايد اين موضوع از بُعد كلان مورد بررسي و تحليل قرار گيرد.
افزايش رشد بخش غيرنفتي اقتصاد در زمستان 95
رييس پژوهشكده پولي و بانكي با بيان اينكه براي دستيابي به رشد پايدار اقتصادي نياز به حركت در يك بستر باثبات است، ادامه داد: نرخ رشد اقتصادي كشور در سال گذشته 5/12 درصد و رشد بخش غيرنفتي 3/3 درصد بوده است كه البته با توجه به اينكه رشد غيرنفتي اقتصاد در سهماهه چهارم سال 95 به 4/5 درصد افزايش يافته، ميتوان به افزايش رشد اقتصادي (رشد غيرنفتي) در سال 95 اميدوار بود. ديوانداري با اشاره به محور سلامت بانكي: اصلاحات و چالشها، گفت: ارتقاي نظام نظارت بر بانكها، اجراي كامل استاندارد بينالمللي گزارشگري مالي (IFRS) در صنعت بانكداري ايران: فرصتها و چالشها و مطالبات غيرجاري، داراييهاي منجمد و راهكارهاي اصلاح ترازنامه بانكها در اين همايش بررسي ميشود.
بانك مركزي معتقد به اجراي تدريجي و گام به گام IFRS است
او افزود: درخصوص اجراي IFRS دو ديدگاه وجود دارد؛ عدهاي معتقد به اجراي كامل آن هستند و بانك مركزي معتقد است اين استاندارد گزارشگري بايد به صورت تدريجي و گام به گام انجام شود و در همين راستا اين موضوع در همايش با حضور متخصصان بورس، بانك مركزي و حسابرسي مورد بحث قرار خواهد گرفت. به گفته دبير بيست و هفتمين همايش پولي و ارزي رييس كل بانك مركزي، وزير اقتصاد، معاون اول رييسجمهور و قائممقام بانك مركزي از سخنرانان كليدي اين همايش هستند. او ادامه داد: اين را بايد در نظر داشته باشيم كه نتايجي كه از ادغام بانكها و موسسات در ايران ذكر ميشود، اين موارد ادغام نبوده، بلكه تجميع موسسات و تبديل آن به يك موسسه يا بانك جديد بوده است يا اينكه امور اجرايي يك موسسه منحل شده به بانك ديگري محول شده است.
رييس پژوهشكده پولي و بانكي تاكيد كرد: ادغام يك بحث عقلايي است، اما نبايد خلط مبحث شود و موضوعات روز را هم به آن مرتبط دانست هرچند كه بنده معتقدم بهتر بود، بحث ادغام در اين شرايط مطرح نميشد و در گام اول مشكل نقدينگي بانكها برطرف ميشد. ديواندري تصريح كرد: نقش بازار بدهي بايد بررسي شود؛ اگرچه تجربه سالهاي گذشته براي تسويه بدهيهاي دولت مناسب بوده ولي به هرحال نرخ سود نيز بايد ديده شود پس نرخ بايد در ديدگاه كلان مورد تحليل قرار گيرد. البته بايد توجه داشت كه نرخ سود را فقط در بازار پولي نميتوان تعيين كرد و مجموعه را بايد
با هم ديد.
رييس پژوهشكده پولي و بانكي افزود: بايد از رقابتهاي مخرب جلوگيري كرد و جنگ قيمتي كه در گذشته شديدتر بوده و اكنون كنترل شده است، بايد كنترل شود؛ ضمن اينكه نقش تورم را در ثبات اقتصادي در نظر گرفت؛ اين در حالي است كه براي نرخ رشد بالا لازم است كه تورم كنترل شود. او تصريح كرد: سال قبل 5/12 درصد رشد اقتصادي داشتيم كه رشد بخش غيرنفتي از ابتداي سال آغاز شده و امسال وزن بخش غيرنفتي اهميت بيشتري دارد.
نشست FATF فرصتي براي بازگرداندن تحريمها عليه ايران
رييس لابي حامي تحريم ايران در يادداشتي نشست اخير اعضاي «گروه ويژه اقدام مالي» در اسپانيا را فرصتي براي بازگرداندن تحريمها عليه ايران خوانده است. «جوزف ليبرمن»، رييس گروه لابي امريكايي حامي تحريم ايران، «اتحاد عليه ايران هستهاي» در يادداشتي به همراه «مارك كرك»، نماينده پيشين مجلس سنا خواستار بازگشت تحريمها عليه تهران در نشست «گروه ويژه اقدام مالي (FATF) شدهاند. «ليبرمن» و «كرك» در اين نوشته خود نشست اين هفته گروه ويژه اقدام مالي در اسپانيا را «فرصتي براي بازگرداندن تحريمها عليه ايران» خواندهاند. آنها معتقدند كه «نشست آتي گروه ويژه اقدام مالي كه به عنوان نهاد بينالمللي مبارزه با پولشويي و تامين مالي تروريسم شناخته ميشود از 18 ژوئن در اسپانيا آغاز شده است. مديركل امور بينالملل بانك مركزي ايران اعلام كرده كه موضوع ايران در دستور كار اين نشست قرار دارد. گروه ويژه اقدام مالي در نشست سال گذشته خود ايران را از فهرست كشورهايي كه لازم است عليه آنها اقدامهاي متقابل اتخاذ شود، تعليق كرد و به ايران فرصت داد تا برخي توصيههاي«مبارزه با پولشويي و تامين مالي تروريسم» را اجرايي كند. اين گروه با وجود اين، نام ايران را از فهرست سياه گروه ويژه اقدام مالي حذف نكرد. «ليبرمن» و «كرك» مدعي شدهاند كه ايران بعد از تعليق اقدامات متقابل عليه اين كشور، اقدامات چنداني براي اجراي سياستهاي ضد پولشويي انجام نداده است. با نبود نتايج ملموس، FATF بايستي از تمامي اعضايش بخواهد تحريمها عليه ايران را بازگردانند. دو سناتور پيشين امريكايي همچنين نشست سال جاري گروه ويژه اقدام مالي را «زماني حساس براي ايران» خوانده و مدعي شدهاند كه ايران در كنار كره شمالي مخاطراتي جدي براي امنيت مالي جهان ايجاد ميكنند. آنها تاكيد كردهاند: «از FATF ميخواهيم نه تنها اعضايش را به بازگرداندن تحريمها عليه ايران دعوت كند، بلكه مطابق توصيههاي خود اين سازمان در مورد حوزههاي تهديدكننده نظام مالي جهان، اقدامات سختگيرانهتري عليه اين كشور در پيش بگيرند.»