گزارش سازمان محيط زيست از مرگ توله پلنگ رهاسازي شده منتشر شد
مرگ هيركان 35 روز
پس از رهاسازي
سازمان محيط زيست پس از چندين روز سكوت درباره علت مرگ هيركان پلنگ ماده گلستان موضع رسمي خود را در اين باره اعلام كرد: «زمان مرگ پلنگ ماده گلستان، ۳۵ روز پس از رهاسازي بوده است.» مرتضي فريد، مديركل دفتر ارزيابي عملكرد و پاسخگويي به شكايات سازمان حفاظت محيط زيست گفت: با بررسي سامانه‌اي كه سيگنال‌هاي ارسالي ردياب‌هاي ماهواره‌اي توسط آن تجزيه و تحليل مي‌شد، مشخص شد هيركان كه پس از هماهنگي‌هاي اوليه و نصب ردياب ماهواره‌اي در تاريخ ۲ شهريورماه ۱۳۹۵ در پارك ملي گلستان رهاسازي شده بود تا تاريخ ۶ مهرماه ۱۳۹۵ يعني ۳۵ روز پس از رهاسازي زنده بوده و اظهارات بعدي مبني بر زنده بودن هيركان صحيح و مطابق با واقعيت نبوده است.
وي ادامه داد: «پس از غيرعادي شدن وضعيت سيگنال ردياب ماهواره‌اي، چهار تن از افراد مرتبط با موضوع يعني سيدمجتبي حسيني معاون اداره كل، فرزاد اكبرنژاد كارشناس حيات وحش اداره كل، سياوش روشنيان مسوول نگهداري و حميدرضا نجاري سرپرست معاونت پارك ملي گلستان با مراجعه به منطقه، با لاشه متلاشي شده پلنگ ماده رهاسازي شده مواجه مي‌شوند. افراد مذكور پس از مشاهده لاشه، ردياب را در همان محل زير يك درخت قرار داده و باقيمانده لاشه را در داخل كيسه پلاستيكي به محل اداره پارك ملي گلستان منتقل و براي بررسي DNA در داخل فريزر قرار مي‌دهند.»
مديركل دفتر ارزيابي عملكرد و پاسخگويي به شكايات سازمان حفاظت محيط زيست در خصوص برخي ادعاهاي مطروحه در مورد جابه‌جايي ردياب ماهواره‌اي، گفت: «اينكه عنوان شده چندين ماه ردياب در پارك ملي گلستان چرخيده، صحت ندارد و بررسي سامانه مربوطه و اطلاعات موجود در آن حاكي از آن است كه ردياب از تاريخ ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۶ برابر با ۶ مهر ۱۳۹۵ ثابت بوده و جابه‌جايي در سامانه ثبت نشده است.» وي با بيان اينكه اظهارات غير واقع معاون اداره كل محيط زيست گلستان و عدم اعلام مرگ پلنگ به گونه‌اي كه عنوان شده به منظور پيشگيري از ورود افراد سودجو در زمينه خريد و فروش گونه‌هاي حيات وحش و نگراني وي از احتمال جلوگيري از رهاسازي پلنگ نر بوده است، گفت: اين تصميم شخصي وي و كتمان موضوع از طرف ساير افراد و عدم اعلام آن به معاونت ذي‌ربط يا دفتر بازرسي سازمان حفاظت محيط زيست اقدامي اشتباه بوده و سازمان به طور قطع و بي‌اغماض با اينگونه رفتارها مخالفت داشته و به هيچ‌وجه دستوري از سوي سازمان به استان‌ها در اين زمينه‌ها صادر نمي‌شود. بي‌توجهي افراد ذي‌ربط به ضوابط اداري از جمله عدم اطلاع به هنگام تلف شدن پلنگ با هر توجيهي كه باشد، مراتب مطابق قوانين و ضوابط دستگاه‌هاي دولتي و سازمان‌ها در كميته مربوطه مورد بررسي و مورد اقدام قرار مي‌گيرد.
مديركل دفتر ارزيابي عملكرد و پاسخگويي به شكايات سازمان حفاظت محيط زيست تاكيد كرد: «جداي از نحوه رسانه‌اي شدن اين موضوع و محدوديت‌ها و ايراداتي كه در فرآيند نگهداري و رهاسازي پلنگ ماده وجود داشته، ترديدي نيست كه بايد جنبه‌هاي مثبت آموزشي و علمي نگهداري و رهاسازي پلنگ به عنوان يك تجربه مهم كه قبلا سابقه‌اي در كشور نداشته مد نظر قرار گيرد و شرايط براي تحقيقات و فعاليت‌هاي بعدي فراهم شود.»
فريد با بيان اينكه طبق اظهارات افراد حاضر در محل، سمت راست سر پلنگ تلف شده آثار پارگي وجود داشته كه حاكي از درگيري پلنگ تلف شده با يك گونه قوي‌تر بوده است، گفت: «بقاياي ميش شكار شده‌اي در معده پلنگ وجود داشته كه نشان‌دهنده توانايي جانور در شكار طعمه بوده است.» وي با تاكيد بر اين موضوع كه پلنگ رهاسازي شده به مدت ۳۵ روز كه زمان قابل توجهي به شمار مي‌رود در طبيعت دوام آورده، موفق به شكار و تداوم زندگي خود شده و نهايتا توسط گونه رقيب و قوي‌تر و احتمالا به دليل اختلاف بر سر قلمرو از بين رفته است، تصريح كرد: «اين در حالي است كه با مقايسه‌اي ساده بين اين پروژه و پروژه احياي ببر كه ميلياردها ريال هزينه از خريد تجهيزات تا ساخت محل نگهداري و غيره شد، نشان‌دهنده فاصله زياد اين دو پروژه است زيرا ببرها حتي به مرحله انتقال به سايت احداثي نيز نرسيدند.»
در مرداد ۱۳۹۳ دو قلاده توله پلنگ نر و ماده كه جلوي در اداره حفاظت محيط زيست كردكوي رها شده بودند به اداره كل حفاظت محيط زيست گلستان در گرگان منتقل شدند، توله پلنگ‌هايي كه هيركان و وركان نام گرفتند؛ مدتي بعد از نگهداري اين توله پلنگ‌ها اداره محيط زيست گلستان تصميم به رهاسازي هيركان توله پلنگ ماده گرفت و اين كار انجام شد تا اينكه از حدود يك ماه پيش اخبار مرگ اين توله و مخفي كردن خبر آن از سوي اداره محيط زيست گلستان به صورت جدي مطرح شد؛ در نهايت خبر مرگ اين توله پلنگ تاييد شد و معصومه ابتكار، رييس سازمان محيط زيست تيمي را مسوول رسيدگي و بررسي اين موضوع كرد. او گفته بود: در مورد مرگ هيركان هنوز نمي‌توانيم نظر قطعي اعلام كنيم اگر پنهان كاري صورت گرفته باشد، تخلف است و پيگيري مي‌شود. ابعاد اين موضوع بايد به طور كامل، روشن شود. به همين علت بخش‌هاي مختلف سازمان حفاظت محيط زيست به ويژه بازرسي و حراست به اين موضوع پرداخته‌اند و در حال بررسي آن هستند. بايد زمان بدهيم تا بخش بازرسي بتواند گزارش كاملي ارايه دهد. رييس سازمان حفاظت محيط زيست افزود: اگر محرز شود كه پنهان كاري صورت گرفته و تخلف شده، حتما برخورد مي‌شود، زيرا دروغگويي كار بدي است. بررسي‌هاي سازمان حفاظت محيط زيست براي شناسايي مقصر است. دسترسي آزاد به اطلاعات و صداقت براي ما اصل است و همه ما تعجب كرديم كه چنين مساله‌اي مطرح شده، بنابراين آن را با جديت پيگيري مي‌كنيم و هيچ قصدي براي پنهان كاري نداريم و اطلاع‌رساني نيز در اين زمينه صورت خواهد گرفت.