سهم ايران از تجارت جهاني گاز
چگونه ۱۰درصد ميشود؟
آخرين بررسيها حاكي از آن است كه ايران با 5/33 تريليون مترمكعب بيشترين مقدار ذخاير تثبيت شده گاز طبيعي در جهان را به خود اختصاص داده است، اين آمار در حالي اعلام شده كه تغيير نياز بازارهاي جهاني از منابع هيدروكربوري ديگر به گاز اهميت گاز را بيش از پيش افزايش داده است، بنابراين كشورمان با تعيين يك استراتژي معين ميتواند با برآورده كردن نياز كشورهاي ديگر در زمينه گاز، جايگاه خود در بازارهاي جهاني را ارتقا بخشد.
ايسنا در گزارشي نوشت، در ۵۰ سال اوليه عمر شركت ملي گاز ايران تمركز بر توسعه داخلي بود و اين شركت با وزن كمتري از ديدگاه تجاري وارد معاملات با همسايگان خود شده بود اما طي ۷ ماه اخير اقداماتي در اين زمينه انجام شده و قراردادهاي سوآپ و صادرات گاز به امضا رسيده كه هدف اين قراردادها اجرا و ايجاد زيرساختهاي لازم براي رسيدن به حجم
۱۰ درصد از سهم تجارت جهاني گاز در افق ۱۴۰۴ است.
شركت ملي گاز در راستاي ورود به بازارهاي جهاني گاز و افزايش سهم ايران در تجارت گاز همراه در حال انجام مذاكرات با كشورهاي مختلف براي صادرات يا سوآپ گاز است. در اين راستا طبق آخرين اخبار اعلام شده مذاكره با تركيه براي انتقال گاز ايران از طريق خاك اين كشور به اروپا درحال انجام است زيرا تركيه پيشنهاد كرده گاز ايران از خاك اين كشور به اروپا منتقل شود. شرط ايران براي انعقاد اين قرارداد سه جانبه اين است كه گاز ايران مستقيما به اروپا ارسال شده و در تركيه مصرف نشود.
يكي از قراردادهاي موجود در زمينه سوآپ گاز، قرارداد سوآپ گاز جمهوري آذربايجان به جمهوري خودمختار نخجوان است كه در تاريخ ۵ آگوست ۲۰۰۴ براي مدت ۲۲ سال بين شركت ملي صادرات گاز ايران و طرف آذري منعقد و در سال ۲۰۰۵ اجرايي شد. هماكنون ايران گاز تحويلي از آذربايجان را از طريق مرز آستارا دريافت و از طريق مرز جلفا به نخجوان سوآپ ميكند. در هر يك از سالهاي ٢٠١٣ و ٢٠١٤ حدود ٤٠٠ ميليون مترمكعب گاز طبيعي از آذربايجان به ايران براي تامين تقاضاي گاز جمهوري خودمختار نخجوان ارسال شده است.
تهاتر گاز به ارمنستان در ازاي دريافت برق از ديگر قراردادهاي شركت كلي گاز است. سقف قرارداد صادرات گاز ايران به ارمنستان در ازاي دريافت برق، كمتر از روزي يك ميليون مترمكعب است اما طرف ارمني درخواست افزايش گاز وارداتي از ايران به ميزان ۲ تا 5/2 ميليون مترمكعب در روز را داشت كه شركت ملي گاز ايران در حال بررسي اين درخواست است. به گفته مسوولان شركت ملي گاز، اين شركت ترجيح ميدهد قراردادي مستقيم با ارمنستان درباره افزايش حجم صادرات گاز امضا كند تا به صورت مستقيم پول گاز صادراتي را دريافت كند. از ديگر مذاكرات شركت ملي گاز براي صادرات گاز، انجام مذاكره با گرجستان براي صادرات گاز با خط لوله است. در اين راستا قراردادي امضا شده بود كه هنوز نهايي نشده است زيرا گاز ارسالي به گرجستان بايد از مسير ارمنستان عبور كند كه هنوز مذاكرات گرجستانيها و ارمنيها در اين باره نهايي نشده است. قرارداد صادرات گاز به گرجستان در مردادماه ۱۳۹۵ ميان ايران و يك شركت خصوصي گرجستاني به نام جياي اي سي براي يك دوره چهار ماهه به ميزان ۴۰ ميليون مترمكعب امضا شد. مذاكرات مذكور در حالي ادامه دارد كه صادرات گاز به بغداد هماكنون بهصورت آزمايشي آغاز شده است.