سفر نخست‌وزير هند به تل‌آويو
نتانياهو در سنت‌شكني ديپلماتيك به استقبال نارندرا مودي در فرودگاه رفت
گروه جهان| هندوستان مسير جديدي را در عرصه بين‌المللي طي مي‌كند. روز گذشته «نارندرا مودي» به عنوان نخستين نخست‌وزير هند وارد فرودگاه بن‌گوريون در فلسطين اشغالي شد. بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير رژيم صهيونيستي از چند روز پيش از انجام اين سفر نمي‌توانست شادي خود را از چنين سفر بي‌سابقه‌اي مخفي نگه دارد. وي از 24 ساعت قبل از اين ورود در زنجيره‌اي از توييت‌ها به استقبال اين سفر رفت. همزمان با ورود مودي به فرودگاه بن گوريون نيز، نتانياهو فيلمي از لحظه پايين آمدن نخست‌وزير هند از پلكان‌هاي هواپيما و استقبال شخصي خود از او را در صفحه توييترش منتشر كرد.
اين سفر درحالي صورت گرفته است كه برخي از رسانه‌هاي اسراييلي مي‌گويند نارندرا مودي قصد ندارد در اين سفر با مقام‌هاي فلسطين ديداري داشته باشد. هند در سال 1950 رژيم صهيونيستي را به رسميت شناخته و بارها از اين رژيم حمايت نظامي و تسليحاتي دريافت كرده است. بمبئي در سال 1992 به صورت رسمي، روابط كامل ديپلماتيك با تل‌آويو برقرار كرد. از آن زمان رژيم صهيونيستي يكي از مهم‌ترين تامين‌كنندگان سلاح براي نيروهاي مسلح هند بوده است و با در نظر گرفتن اين پيشينه است كه برخي از منابع آگاه مي‌گويند قرار است در جريان نخستين سفر نخست‌وزير هند به فلسطين اشغالي، چندين قرارداد نظامي ميان هند و رژيم صهيونيستي منعقد شود. نارندرا مودي، نخست‌وزير هندوستان كه يكي از فعال‌ترين مقام‌هاي سياسي حاضر در توييتر است نيز از 24 ساعت قبل از آغاز اين سفر به استقبال آن رفت. وي روز دوشنبه در توييتر خود نوشت: فردا (سه‌شنبه) ديداري تاريخي از اسراييل خواهم داشت. اسراييل يك شريك بسيار ويژه براي هندوستان است. در جريان سفر به اسراييل، برنامه‌هاي بسيار زيادي دارم از تلاش براي توسعه رابطه اقتصادي تا ديدارهاي رودررو با مقام‌هاي ميزبان.
يادداشت مشترك در رسانه هندي
ميزان اهميت اين سفر براي هندوستان و اسراييل به اندازه‌اي بود كه هندوستان تايمز يكي از رسانه‌هاي كثيرالانتشار هندوستان همزمان با ورود مودي به اسراييل اقدام به انتشار يادداشت مشترك نخست‌وزير رژيم اسراييل و نخست‌وزير هندوستان كرد. در ابتداي اين يادداشت آمده است: سفر تاريخي به اسراييل در روز سه شنبه انجام مي‌شود. اين نخستين سفر نخست‌وزير هند به اسراييل است. ما دو نفر پيش از اين هم با يكديگر ديدار داشته‌ايم اما اين نخستين‌باري است كه اين ديدار در خاك اسراييل (فلسطين اشغالي) انجام مي‌شود. شراكت طبيعي ميان هند و اسراييل، 25 سال پيش به يك رابطه ديپلماتيك تمام عيار تبديل شد. رابطه‌اي كه هر روز و هر روز قوي‌تر هم شده است. ارتباط قوي ميان مردم ما نشان‌دهنده اشتراكاتي است كه با هم داريم. هم هندوستان و هم اسراييل پيچيدگي‌هايي دارند و با چالش‌هايي روبه رو هستند. ما مي‌توانيم با كار با يكديگر بر اين چالش‌ها فايق آييم. هندوستان و اسراييل با گرفتن دست‌هاي يكديگر به عنوان شريك به آينده قدم مي‌گذارند. هندوستان يك قدرت اقتصادي رشد يافته با بازاري عظيم و دريايي از استعدادهاست. اسراييل نيز در تكنولوژي حرف برتر را مي‌زند. در ادامه اين يادداشت نيز دو نخست‌وزير به بيان چالش‌هاي پيش‌رو، دغدغه‌هاي مشترك و فرصت‌هاي همكاري پرداخته‌اند كه وجود دارد و در بخش پاياني اين يادداشت هم آمده است: ديدار تاريخي اين هفته در حالي كه ما بيست و پنجمين سالروز رابطه ديپلماتيك را جشن مي‌گيريم نشان‌دهنده نه‌تنها همكاري نزديك دولت‌هاي ما بلكه تعهدي است كه دو كشور به هم دارند. ما افتخار مي‌كنيم كه هندوستان و اسراييل شركاي مهمي در مسير توسعه و نو آوري هستند.
نتانياهو وعده همكاري‌هاي آسماني را داد!
تايمز هندوستان در گزارشي پوششي از سفر نخست‌وزير اين كشور به اسراييل مي‌نويسد: مودي سفر ويژه خود به اسراييل را از روز سه‌شنبه آغاز كرد. همتاي اسراييلي وي استقبال بي‌سابقه و كم‌نظيري از وي به عمل آورد و ادعا كرد كه حتي آسمان هم سقفي براي ميزان همكاري‌هايي نيست كه دو طرف مي‌توانند با هم داشته باشند. مودي، نخستين نخست‌وزير هندوستان است كه به اسراييل سفر مي‌كند و شايد به همين دليل بود كه بنيامين نتانياهو در يك سنت‌شكني ديپلماتيك شخصا به فرودگاه آمد و مراسم استقبال از مهمان را به جا آورد. وي پيش از اين تنها براي استقبال از روساي جمهور امريكا و پاپ بود كه در فرودگاه حاضر مي‌شد. وي هنگام استقبال از مودي گفت: ما هندوستان را دوست داريم. وي همچنين مودي را رهبر بزرگ هندوستان و يك رهبر بزرگ جهاني خواند و گفت: تمام 70 سال گذشته منتظر بوديم تا نخست‌وزيري از هندوستان به اسراييل بيايد. دو مقام هنگام رويارويي پايين پلكان هواپيما و روي فرش قرمز پهن شده، سه بار همديگر را در آغوش كشيدند و چندبار براي مخاطب قرار دادن هم از لفظ دوست من استفاده كردند. دو مقام در دو سخنراني كوتاه از پيش مهيا شده اعلام كردند كه خواهان توسعه روابط در همه حوزه‌ها و ابعاد هستند و به‌خصوص بر عمليات و همكاري مشترك براي مبارزه با تهديدهاي تروريستي تاكيد كردند. نكته جالب توجه ديگر اين بود كه تمام اعضاي كابينه نتانياهو براي استقبال از مودي به فرودگاه آمده بودند. مودي پس از اين استقبال رسمي توسط نتانياهو از گارد ويژه اين كشور سان ديد. نتانياهو در بخش‌هايي از سخنان خود به رسانه‌ها در حضور نخست‌وزير هند گفت: به ياد مي‌آورم كه در نخستين ديدار، شما به من گفتيد كه آسمان سقف ميزان همكاري‌هايي است كه ما مي‌توانيم با هم داشته باشيم. اما اجازه بدهيد من اين نكته را اضافه كنم كه آسمان نيز نمي‌تواند محدوديتي براي اين همكاري‌ها ايجاد كند. ما حتي مي‌توانيم در فضا هم با هم همكاري كنيم. وي با اشاره به فضاي وسيع همكاري ميان دهلي نو و تل‌آويو گفت: ما مي‌توانيم بسيار بيشتر و بيشتر با هم كار كنيم. نخست‌وزير هندوستان نيز كه معمولا در ديدار با مقام‌هاي كشورها تلاش مي‌كند سلام اوليه‌اي به زبان طرف مقابل بگويد در اين ديدار هم اين سنت را حفظ كرد و به زبان عبري سلام و عليك كرد و گفت: خوشحالم كه اينجا هستم. از نخست‌وزير براي حضور در فرودگاه و استقبال بسيار سپاسگزارم. سه روز سفر من به اسراييل بسيار راهگشاست. اين مساله كه من نخستين نخست‌وزير هندوستان هستم كه به اسراييل سفر مي‌كنم براي من مايه افتخار است. ساختن رابطه‌اي محكم و دايمي با هندوستان محل تمركز فعاليت‌هاي دولت من است. ما بايد دست در دست هم سرزمين‌هاي خود را از خطر تروريست نجات دهيم. وي در بخش‌هاي ديگري از سخنان خود، اسراييل را شريك توسعه يافته و مهم هندوستان خواند.
سفري براي همكاري‌هاي راهبردي
سفر نارندرا مودي به اسراييل با توجه به حجم استقبالي هم كه از آن صورت گرفته است در رسانه‌هاي منطقه نيز به‌شدت رصد مي‌شود. گلف نيوز در گزارشي تحليلي از اين سفر نوشت: مودي براي تقويت بيشتر رابطه گرم فعلي با اسراييل سفر سه روزه خود را كليد زد. نحوه استقبال به عمل آمده از مودي در فرودگاه نشان مي‌دهد كه اسراييلي‌ها بسيار فراتر از پروتكل‌هاي ديپلماتيك عمل كرده‌اند و اين سفر براي كابينه نتانياهو از اهميت فوق‌العاده‌اي برخوردار است. در سال‌هاي جنگ سرد، هندوستان هيچ گونه رابطه مشخص و چارچوب‌مندي با اسراييل نداشت و بيشتر به سمت فلسطين متمايل بود. اما در ربع قرن گذشته، دو طرف بر حجم همكاري‌هاي‌شان در حوزه‌هاي دفاعي و تكنولوژي با حجم بسيار وسيعي افزوده‌اند. در جريان اين سفر، مودي با نتانياهو، روساي كمپاني‌ها در حوزه‌هاي تكنولوژي، برخي يهودي‌هاي هندي‌الاصل ساكن اسراييل ديدار خواهد كرد. اين در حالي است كه در برنامه وي هيچ گونه زماني براي ديدار با مقام‌هاي فلسطيني در نظر گرفته نشده است. اين سفر نشان مي‌دهد كه هندوستان در مسير خانه‌تكاني‌هايي در روابط خود در حوزه سياست خارجي گام برمي‌دارد. در دهه‌هاي گذشته در جريان حاكميت حزب كنگره بر هندوستان كه گرايش‌هاي چپ هم داشت، رهبر فقيد فلسطين ياسر عرفات سفرهاي منظمي به دهلي‌نو داشت. در عكس‌هاي باقي مانده از آن سفرها وي به گرمي اينديرا گاندي را در آغوش گرفته بود. در ماه مه سال جاري ميلادي بود كه مودي ميزبان جانشين ياسر عرفات، محمد عباس بود. البته اين سفر چندان در رسانه‌ها با پوشش پرطمطراقي همراه نشد. در حالي كه برخي از تحليلگران با توجه به ميزان پوشش خبري و سر و صدايي كه هندي‌ها و اسراييلي‌ها درمورد سفر مودي به اسراييل به راه انداخته‌اند ادعا مي‌كنند كه دهلي نو در حال برتري دادن به اسراييل در مقابل فلسطين است اما برخي از مقام‌هاي وزارت امور خارجه هندوستان در گفت‌وگوهاي چندروز اخير خود تاكيد كرده‌اند كه رابطه هندوستان با اسراييل و فلسطين در چارچوب‌هاي خود معنا دارند و هيچ كس نبايد اين رابطه‌ها را به برتري دادن يكي بر ديگري در سياست خارجي كابينه مودي تعبير كند. با اين‌همه يك ديپلمات اسراييلي در اين خصوص به گلف‌نيوز مي‌گويد: سفر مودي به اسراييل را بايد يك نشانه بسيار مهم دانست. گفته مي‌شود كه دو طرف قرار است در اين سفر سه‌روزه همكاري‌هاي راهبردي بسياري در حوزه‌هاي آب، كشاورزي و تكنولوژي هوا و فضا را كليد بزنند. با اين‌همه آنچه كه در رابطه هند و اسراييل همواره بيشتر به چشم آمده است همكاري‌هاي دفاعي است. همكاري‌هايي كه هر روز هم توسعه بيشتري پيدا مي‌كند. هندوستان در حال حاضر بزرگ‌ترين بازار براي تسليحات اسراييل است و گفته مي‌شود كه سالانه به طور متوسط يك ميليارد دلار سلاح از اسراييل خريداري مي‌كند. گفته مي‌شود كه محموله‌هاي خريداري شده از سوي دهلي نو شامل پهپادها، جديدترين سيستم‌هاي راداري و همچنين ابزار ارتباطي به اضافه سيستم‌هايي براي امنيت سايبري است. سيستم دفاع موشكي باراك 8 اصلي‌ترين نقطه همكاري‌هاي مشترك اسراييل و هندوستان است. مودي از زمان روي كارآمدن در هندوستان اعلام كرده كه دنبال توسعه صنعت دفاعي بومي و مستقل در اين كشور است. يك مقام اسراييلي در اين خصوص به گلف‌نيوز مي‌گويد: ما در هندوستان با سياست دولت مبني بر اينكه همه‌چيز بايد بومي و ساخت وطن باشد روبه رو هستيم. به همين دليل سه پروژه مشترك با كمپاني‌هاي محلي هندي براي توسعه اين سيستم دفاع موشكي تعريف كرده‌ايم. هندوستان در ميانه برنامه مدرن‌سازي كلي تسليحات تهاجمي و دفاعي خود است و در اين راستا به‌شدت با پاكستان و چين رقابت مي‌كند. اسراييل، امريكا و روسيه سه تامين‌كننده اصلي سلاح در هندوستان هستند. مودي بارها در سخنان خود اعلام كرده كه اولويت همكاري و تجارت با هندوستان با كشورهايي است كه تمايل به شراكت تكنولوژي دارند و نه صرفا فروش تجهيزات. در حالي كه در اكثر تحليل‌ها نگاه به رابطه تسليحاتي ميان تل‌آويو و دهلي نو پررنگ‌تر است اما برخي از منابع خبري مي‌گويند كه حوزه‌هاي همكاري ميان دو طرف به خصوص حوزه‌هاي مورد تمركز در اين سفر بسيار فراتر از همكاري‌هاي نظامي است. مودي در مدت زمان حضور در تل‌آويو با مقام‌هاي ميزبان در مورد افزايش امنيت غذايي هندوستان با توجه به جمعيت اين كشور هم گفت‌وگو و رايزني‌هايي خواهد كرد. براساس برنامه‌اي كه چيده شده است اسراييل در يك طرح براي همكاري‌هاي كشاورزي به توسعه 26 مركز تحقيقاتي و اجرايي كشاورزي مي‌پردازد كه تاكنون در 15 ايالت هندوستان براي كمك به افزايش ميزان انواع محصولات به راه انداخته است. مودي به دنبال اين است كه با شراكت و سرمايه‌گذاري‌هاي مشترك ميان هند و اسراييل اين مراكز كوچك به موسسه‌هاي كشاورزي بزرگ‌تر بدل شوند و در حقيقت اشتغال‌زايي نيز همزمان با افزايش ميزان توليد محصولات كشاورزي در هند رقم بخورد.