صادرات تسليحات بريتانيا در سالهاي 2014-2013
تجارت مرگ
محسن علي مددي
در سالهاي 2013 و 2014 بريتانيا به چندين كشور تسليحات نظامي صادر كرده كه برخي از آنها در ليست خود اين كشور در زمينه نقض حقوق بشر قرار دارند. پرسودترين معاملات با اسراييل در سرزمينهاي فلسطين اشغالي به ارزش 9/7 ميليارد يورو بوده است. بعد از اسراييل در زمينه فروش تسليحات نظامي، چين بزرگترين خريدار تسليحات بريتانيا با ارزش تقريبي 7/1 ميليارد يورو است و در جاي دوم قرار گرفته است، همين ارزش معاملات ميان عربستان سعودي و بريتانيا در بين سالهاي 2013 و 2014 عربستان را به سومين مقصد تسليحات نظامي بريتانيا تبديل كرده است. البته روسيه، پاكستان، ليبي و سريلانكا نيز در اين ليست معاملات، بالغ بر 11 ميليارد يورو تسليحات نظامي از بريتانيا وارد كردهاند. اين در حالي است كه بيشترين سلاحهاي فروخته شده شامل جت يوروفايتر تايفون، قطعات ساخت بمب، گاز اشكآور، خودروهاي نظامي، تفنگهاي مخصوص تك تيراندازي، صدا خفه كن و نارنجك دستي هستند. اين در حالي است كه سال گذشته رييس كميته كنترل صادرات بريتانيا در مجلس خاطرنشان كرد: دولت بريتانيا لازم است به مجلس اين كشور و در سطح گستردهتر به افكارعمومي توضيح دهد چرا عربستان سعودي يك اولويت اساسي براي صادرات اسلحه است در حالي كه بهطور همزمان اين كشور از طريق وزارت خارجه به عنوان كشوري كه نگرانيهاي عمدهاي در زمينه حقوق بشر در آن وجود دارد در ليست قرار ميگيرد. غول دفاع بريتانيا سيستم BAE است، كه يوروفايتر تايفون رو توليد كرده، اين جنگنده از بزرگترين دستاوردهاي اين سيستم محسوب ميشود، اين سيستم يكي از بزرگترين توليدكنندگان سلاح در جهان است. اين سيستم شامل ترتيبات امنيتي فوق پيشرفته در عرصه هوا و فضا است و مقر آن در لندن است. اين سيستم از بزرگترين پيمانكاران دفاعي جهان محسوب ميشود كه در سال 2012 بر اساس ميانگين درآمدي در جاي دوم سيستم پردرآمد در زمينه سيستمهاي دفاعي قرار گرفت. بزرگترين محدوده دفاعي اين سيستم بهطور مشترك ايالات متحده امريكا و بريتانيا است، يكي از شركتهاي فرعي BAE يكي از شش شركت بزرگ تامينكننده وزارت دفاع ايالات متحده امريكا محسوب ميشود. ديگر بازارهاي بزرگ طرف قرارداد با BAE به ترتيب استراليا، هند و عربستان سعودي هستند. اين شركت در تاريخ 30 نوامبر 1999 از طريق ادغام دو شركت تسليحات نظامي بريتانيا و با ارزش تقريبي 7/7 ميليارد يورو شكل گرفت. اين دو شركت سيستم ماركوني الكترونيك (MES)- دفاع الكترونيكي و كشتيسازي نيروي دريايي، تابعه از جنرال الكتريك شركت PLC (GEC) - و هوا و فضاي بريتانيا (BAE)- سازنده سيستمهاي هواپيما، اسلحه و مهمات و نيروي دريايي بودند. با استناد به آخرين آمارها بريتانيا و عربستان سعودي در چند سال اخير روابط بهشدت نزديكي در زمينه فروش تسليحات نظامي داشتهاند، اين در حالي است كه در ۴ سال گذشته انگليس معادل ۳ ميليارد و ۸۰۰ ميليون پوند تسليحات نظامي و سيستمهاي امنيتي به عربستان فروخته است.