استقرار «CDN»هاي تلگرام در ايران

مديرعامل تلگرام روز گذشته از استقرار CDN ا(Content Delivery Network هاي تلگرام در ايران خبر داد. از زماني كه كاربران ايراني، تلگرام را تبديل به محبوب‌ترين شبكه پيام رسان در ايران كردند، مسوولان وزارت ارتباطات و همين طور شوراي عالي فضاي مجازي مذاكراتي با مسوولان اين شبكه روسي داشتند تا به نوعي بتوانند كنترل بيشتري بر اين شبكه محبوب ايرانيان داشته باشند كه اين روزها به عنوان يك رسانه مستقل و پرسرعت، اخبار و البته شايعات روز را با سرعتي قابل توجه در ميان اقشار مختلف جامعه منتشر مي‌كنند. هفته گذشته معاون وزير ارتباطات در اظهارنظري اعلام كرد تلگرام پذيرفته است كه سرورهاي خود را به ايران منتقل كند. اين اظهارنظر جهانگرد در حاشيه نمايشگاه الكامپ با حاشيه‌ها و واكنش‌هايي همراه بود؛ يكي از سريع‌ترين واكنش‌ها، پيامي بود كه مديرعامل تلگرام در توييتر منتشر و اعلام كرد سرورهاي تلگرام كه حاوي اطلاعات خصوصي كاربران است به هيچ كشوري منتقل نخواهند شد. حالا با تاييد مديرعامل تلگرام مبني بر استقرار CDNهاي تلگرام در ايران كه در قالب بيانيه‌اي رسمي منتشر شده است، به نظر مي‌رسد منظور معاون وزير از پذيرفتن انتقال سرورهاي تلگرام به ايران، پذيرفتن استقرار CDN‌هاي اين شركت در ايران از سوي مديرعامل آن بود.
بسياري از كاربران ايراني تلگرام پس از انتشار خبر (شايعه) انتقال سرورها به ايران، در توييتر پاول‌دوروف اعلام كردند در صورتي كه اين خبر صحت داشته باشد ديگر از اين شبكه پيام‌رسان استفاده نخواهند كرد. روز گذشته نيز همچنان اين نگراني در ميان كاربران ايراني تلگرام وجود داشت و موجب طرح سوالاتي در توييتر از مديرعامل تلگرام شد و دوروف در پاسخ به اين كاربران اعلام كرد: «در صورتي كه مقامات رسمي اقدامي در جهت پاك كردن يا سانسور محتواي آنها انجام بدهند، كاربران مي‌توانند به نسخه اصلي اين محتوا در سرور‌هاي تلگرام در اروپا دسترسي داشته باشند. بنابراين امكان سانسور وجود نخواهد داشت.» دوروف همچنين در پاسخ به اين سوال كه آيا فشار دولت‌هاي خاورميانه عامل انتقال CDN‌ها به اين منطقه بوده، نوشت: «خير. ما وارد هيچ توافق يا تفاهمي با دولت‌ها در اين مورد نشده‌ايم. ما هيچگاه سرورهاي‌مان را به كشور ديگر انتقال نمي‌دهيم. تنها هدف استفاده از CDNها اين است كه كيفيت اتصال در مناطق با تقاضاي بالا كه تلگرام نمي‌تواند سرورهاي خود را به آنجا منتقل كند، با روشي ايمن، افزايش يابد.»مديرعامل پركاربردترين شبكه پيام رسان در ايران در مطلبي كه در خصوص استقرار CDN‌هاي تلگرام در ايران منتشر كرد به سوالاتي كه در اين زمينه ايجاد شده است نيز پاسخ داد: «ما از سرور‌هاي توزيع شده خود براي افزايش سرعت دانلود در مناطق بدون سانسور استفاده مي‌كنيم. اما وقتي تلگرام در مناطق ديگر به‌شدت محبوب مي‌شود، فقط مي‌توانيم روي CDNها تكيه كنيم؛ كه با آنها از نقطه نظر فني مانند سرويس‌دهنده‌هاي اينترنت (ISP) رفتار مي‌كنيم و آنها فقط داده‌هاي رمزنگاري شده‌اي را كه قادر به كشف رمز آن نيستند دريافت مي‌كنند.
به لطف اين فناوري، سرعت دانلود عكس‌ها و فيلم‌هايي كه به صورت عمومي منتشر مي‌شوند در مناطقي نظير تركيه، اندونزي، عربستان سعودي، هند، ايران و عراق به مراتب افزايش پيدا مي‌كند، بدون اينكه كمترين خدشه‌اي به امنيت اين شبكه وارد شود.»شايد اين سوال براي بسياري از كاربران پيش بيايد كه مفهوم CDN يا (Content Delivery Network) چيست و چه نقشي در ارايه خدمات دارد؟ CDN يا شبكه توزيع محتوا يك شبكه بزرگ از سرورهايي است كه در چندين نقطه دنيا مستقر هستند و به صورت جغرافيايي توزيع شده‌اند. با استفاده از CDN محتوا با توجه به موقعيت جغرافيايي كاربر از طريق نزديك‌ترين سرور به كاربر ارايه داده مي‌شود. اين سرويس در افزايش سرعت تحويل محتوا و پهناي باند در وب‌سايت‌هاي با ترافيك بالا و وب‌سايت‌هاي جهاني مانند گوگل، ياهو، فيسبوك و… بسيار تاثيرگذار است. در واقع شبكه توزيع محتوا از تعدادي سرويس‌دهنده (سرور) به هم پيوسته تشكيل شده است كه با معيار‌هاي خاصي در سراسر دنيا پراكنده شده‌اند تا با استفاده از فاكتور نزديكي جغرافيايي به توزيع محتوا بپردازند و صفحات وب را با بيشترين سرعت به كاربران ارايه كنند.
اين پروسه در مقايسه با دريافت داده از يك سرور مركزي كاركرد بسيار سريع‌تري خواهد داشت و هرگز درگير تنگناهاي مربوط به شلوغي و عدم پاسخگويي سرور نخواهد شد.
در مجموع مي‌توان گفت كه هدف اصلي شبكه توزيع محتوا از بين بردن فاصله جغرافيايي كاربر با سرور ارايه‌دهنده محتوا است. دوروف همچنين در پاسخ به اين سوال كه آيا استقرار CDN‌هاي تلگرام مي‌تواند به برخي كشورها، قدرت تسلط بر تلگرام بدهد نيز اعلام كرد: «خير. ما احتياط ويژه‌اي به خرج داده‌ايم تا مطمئن شويم هيچ كشوري از طريق نقاط ذخيره‌سازي CDN به قدرت نفوذ روي تلگرام دست پيدا نكند، CDN‌ها و نقاط آن به تلگرام تعلق ندارند و همه ريسك آن به عهده شركت ثالثي كه نقاط ذخيره‌سازي CDN در سراسر دنيا را براي ما تامين مي‌كند، خواهد بود. اگر كشوري تصميم به دستكاري CDN در منطقه خودش بگيرد، به چيزي جز پايين آوردن كيفيت اتصال شهروندان خود دست پيدا نمي‌كند و تلگرام هيچ چيز
با ارزشي را از دست نخواهد داد.»