مهلت امروز و فردا
ديبا داودي
پيتزا و برگر و كوبيده قدم به قدم، روزنامه و نشريه و كتاب كيلومتر به كيلومتر. اين وضعيت فعلى خيابان‌هاى ما است و البته نكته دور از انتظارى هم نيست؛ با توجه به شمارگان چاپ كتاب و مجلات به سادگى مي‌توان آن را توجيه كرد. وقتى نوبت به ايجاد بسترهاى مناسب فرهنگ‌سازى مى‌رسد و آمار و ارقام نجومى ساخت بناهايى مرتبط را مرور مى‌كنيم از پاسخ به چرايى غفلت در ساده‌ترين راهكارهاى ممكن بازمي‌مانيم. اينكه چه طور گام‌هايى بلند و دشوار و پرهزينه برمي‌داريم اما بديهى‌ترين نكات را از خاطر مي‌بريم. تشريح خاطره و مشاهده‌اى عينى شايد چندان خالى از لطف نباشد. توريستى در بخش اطلاعات فرودگاه امام خمينى منتظر راهنمايى متصدى بود و واكنش او به پاسخ متصدى تكرار چندباره «واقعا؟ واقعا؟» بود. او به دنبال كتابفروشى مي‌گشت و مي‌خواست كتابى براى مطالعه در طول پرواز به زبان انگليسى بخرد كه عدم وجود اين امكان چشم‌هايش را از فرط تعجب گرد كرده بود. اين در حالي است كه در ديگر فرودگاه‌هاى بين‌المللى، عموما يكي از نزديك‌ترين فروشگاه‌ها به گيت خروج كتابفروشى است. براى ما كه در خيابان‌هاي‌مان كمرنگ‌تر شدن رد و نشان كتابفروشى‌هاى كوچك و محلى اتفاقى طبيعى است، اينكه كتاب نويسندگان و محققان بزرگ توسط ناشران بنام با تيراژ ٥٠٠ تايى براى جمعيت ٨٠ ميليون نفرى كه ٩٣ درصدشان باسواد هستند توليد مي‌شود شايد نبودن كتابفروشى يا محلى براى عرضه نشريات داخلى و خارجى در فرودگاه چندان حياتى نباشد اما به جد معرف وضعيت فرهنگى جامعه‌مان به ديگر مليت‌ها خواهد بود و توريستي كه بي‌شك خاطرات خوب و جالب و شايد بدي داشته باشد، همين مساله را نيز فراموش نخواهد كرد. ما در فرودگاه مكاني به اسم كتابفروشي نداريم اما موسسه‌هاي انتشاراتي در سرتاسر دنيا براي توليد و عرضه كتب مناسب مطالعه در طول پرواز رقابت مي‌كنند. انتشارات پنگوئن كتاب‌هاي جيبي براي خطوط هوايي چاپ مي‌كند. بي‌اند‌كي براي تغذيه سه ساله پروازهاي داخلي انگلستان نشريه هنري منتشر مي‌كند. تركيش ايرلاين كتاب‌هاي صوتي با كيفيت و با ترجمه و صداگذاري عالي به مشتريان ارايه مي‌دهد و ما حتي به فكر يك كتابفروشي معمولي در فرودگاه بين‌المللي نمي‌افتيم و اين تعمد براي پيشرفت نكردن حقيقتا عجيب است.