سياست چماق و هويج امريكا در برابر پيونگ‌يانگ

كره شمالي تبديل به يكي از اصلي‌ترين دغدغه‌هاي جهاني شده است. از شوراي امنيت سازمان ملل گرفته تا اجلاس آسه‌آن همگي به دنبال راهكاري براي جلوگيري از اقدامات ماجراجويانه كره شمالي هستند تا امنيت يكي از اقتصادي‌ترين مناطق جهان حفظ شود. شوراي امنيت سازمان ملل شنبه شب به وقت نيويورك قطعنامه جديدي را عليه كره شمالي وضع كرد كه حدود 3ميليارد دلار از درآمد صادراتي منطقه را پس از دو آزمايش موشكي بالستيك بين قاره‌اي كره‌شمالي تحت تاثير قرار مي‌دهد. طبق قطعنامه پيشنهادي ايالات متحده، كره شمالي از صادرات زغال سنگ، آهن، سنگ آهن، سرب، سنگ سرب و غذاهاي دريايي منع شده است. همچنين اين كشور حق ندارد تعداد كاركنان خود در خارج از كشور را افزايش دهد و همچنين هيچ شركتي حق ايجاد يك شركت مشترك و سرمايه‌گذاري جديد در شركت‌هاي مشترك فعلي را نيز نخواهد داشت. نيكي هيلي، سفير ايالات متحده در سازمان ملل به شوراي امنيت گفت: ما نبايد خودمان را فريب دهيم و فكر كنيم كه مشكل حل شده است بلكه هنوز حتي نزديك به حل اين مشكل نيستيم زيرا تهديد كره شمالي ما را ترك نكرده و اقدامات بيشتري لازم است. وي افزود: ايالات متحده به انجام اقدامات دفاعي محتاطانه براي محافظت از خود و متحدان خود ادامه مي‌دهد. هيلي گفت: واشنگتن همچنان به تمرينات نظامي مشترك سالانه با كره جنوبي ادامه خواهد داد. گفتني است كره شمالي، ايالات متحده و كره جنوبي را متهم به افزايش تنش‌ها با انجام آموزش‌هاي نظامي كرده است. چين و روسيه از استقرار سامانه دفاع ضد موشكي تاد در كره جنوبي به‌شدت نگران هستند. لي يوجي، سفير چين در ايالات متحده خواستار توقف عمليات و استفاده از تجهيزات موجود شده است. ليو همچنين از كره شمالي خواست كه اقدامات بيشتري در جهت جلوگيري از افزايش تنش در منطقه اتخاذ كند. حتي دونالد ترامپ پس از راي‌گيري شوراي امنيت واكنش نشان داد و در پيامي توييتري نوشت: شوراي امنيت سازمان ملل 15-0 به تحريم كره شمالي راي داد. چين و روسيه نيز با ما راي دادند و اين تاثيرگذار خواهد بود.
همچنين كاخ سفيد در بيانيه‌اي ديگر اظهار داشت: ترامپ از همكاري چين و روسيه در تصويب قطعنامه قدرداني مي‌كند. اين بيانيه مي‌افزايد كه رييس‌جمهور امريكا همچنان با متحدان و شركا كار خواهد كرد تا فشار سياسي و اقتصادي را بر كره‌شمالي افزايش دهد تا رفتارهاي تهديد‌كننده و بي‌ثبات‌كننده‌اش را پايان دهد.
واسيلي نبونيا، سفير جديد روسيه در سازمان ملل گفت: اميدوار است سخنان اخير ركس تيلرسون، وزير امورخارجه امريكا صادقانه باشد كه گفته است امريكا به‌دنبال تغيير وضعيت موجود نيست. به گزارش رويترز، در حالي كه شوراي امنيت در مورد چگونگي مقابله با ساير بحران‌هاي بين‌المللي چند پاره است كه از جمله آن مي‌توان به بحران سوريه اشاره كرد، اما درخصوص كره‌‌شمالي همه اعضا نسبتا متحد هستند. با اين حال مذاكره در مورد اقدامات جديد معمولا ماه‌ها و نه هفته‌ها به طول مي‌انجامد. ايالات متحده حدود يك ماه است كه در حال مذاكره با چين بر سر اعمال تحريم‌هاي جديد است كه در نهايت نتيجه اين مذاكرات در صحن شوراي امنيت به راي گذاشته شد. واشنگتن عملا از چين براي جلوگيري از اقدامات تحريك‌آميز كره‌شمالي نااميد شده است. از همين‌رو تهديد كرده كه فشارها بر شركت‌هاي تجاري به خصوص چيني‌هايي كه با پيونگ يانگ در ارتباط هستند را گسترش خواهد داد. نيكي هيلي به خبرنگاران گفت: ما مذاكرات سختي را در اين هفته داشتيم. من فكر مي‌كنم كه چيني‌ها متوجه شدند كه ايالات متحده قصد دارد تا فشار را نگه دارد و ما از آنها قدرداني مي‌كنيم كه در طول مذاكرات با ما همكاري كردند. با اين حال سفير چين نسبت به افزايش فشارها توسط امريكا ابراز نگراني كرد و گفت كه چين در تلاش براي منع توليد سلاح هسته‌اي، صلح و ثبات در شبه جزيره كره و بازنگري در مذاكرات براي دستيابي به اين هدف است. وي به خبرنگاران گفت: چين مخالف تحريم‌هاي يك جانبه خارج از چارچوب قطعنامه‌هاي شوراي امنيت سازمان ملل متحد است.
همه نگاه‌ها به تيلرسون در آسه آن
ركس تيلرسون، وزير امورخارجه ايالات متحده براي نخستين بار روز يكشنبه به نشست آسه آن آمد و در اتاقي قرار گرفت كه همتاي كره شمالي او در همان اتاق حضور داشت و بسياري به تماشا نشسته بودند كه چه اتفاقي بناست ميان دو طرف رخ دهد. اين نشست در حالي برگزار شد كه ديگر كشورهاي دخيل در منطقه از جمله چين، روسيه، كره‌جنوبي و ژاپن نيز حضور داشتند. نشست سالانه وزراي امورخارجه سازمان همكاري‌هاي كشورهاي آسيايي (آسه آن) در حالي برگزار مي‌شود كه پيش درآمدي براي نشست رهبران كشورهاي عضو خواهد بود. دونالد ترامپ وعده داده است كه در اين نشست كه در اواخر سال جاري ميلادي برگزار مي‌شود نيز حضور پيدا كند. با اين حال نكته جالب توجه اين است كه وزراي خارجه امريكا و كره‌شمالي چه بخواهند چه نخواهند با يكديگر ديدار كنند بسياري از نگاه‌ها به آنها دوخته شده، چراكه كره شمالي بخش اعظمي از سياست خارجي امريكا را تشكيل داده است و تبديل به يك اولويت جدي براي دولت دونالد ترامپ شده است. پيش از اين سفر، وزارت خارجه امريكا اعلام كرده بود كه برنامه‌اي براي ديدار خصوصي ميان تيلرسون و ري‌يونگ هو وجود ندارد. معاون وزيرامورخارجه در امور شرق آسيا و اقيانوس آرام به خبرنگاران گفت: وزير امورخارجه هيچ برنامه‌اي براي ديدار دوجانبه با وزير خارجه كره شمالي در مانيل نداشته و انتظار نمي‌رود اين اتفاق بيفتد. اما نخستين حضور تيلرسون در نشست مطبوعاتي با خبرنگاران طي هفته گذشته، اظهارات غيرمعمولي را در خصوص كره شمالي مطرح كرد كه اين حدس و گمان‌ها را به وجود آورد دو طرف بتوانند مذاكرات مستقيمي را با يكديگر داشته باشند. ويكتور چا، مديرامورآسيا در شوراي امنيت ملي دولت بوش در مصاحبه‌اي با نيويورك تايمز گفت: تيلرسون قصد دارد كه نه‌تنها به كره شمالي بلكه ساير كشورهاي جهان نشان دهد كه او درهاي گفت‌وگو را براي كره‌شمالي باز گذاشته است. اما چا معتقد است كه كره شمالي علاقه‌مند به گفت‌وگو نيست. زيرا آنها واقعا با كسي صحبت نمي‌كنند، نه با امريكا، نه با روسيه و نه حتي با چين. با اين حال بسياري از پيش‌بيني‌ها حاكي از آن است هرچند كه امريكا پيشنهاد يك نوع مذاكره دوجانبه ميان واشنگتن و پيونگ يانگ را داده است اما گفته مي‌شود امريكا در تلاش است تا جلوي حضور كره‌شمالي براي نشست‌هاي بعدي آسه آن را بگيرد و فشارهاي نظامي و ديپلماتيك را نيز افزايش دهد. احتمالا در نشست جاري آسه‌آن صحبت‌هايي درخصوص تعليق عضويت كره شمالي در آسه آن و عدم حضور اين كشور در نشست‌هاي آينده در دستور كار قرار گيرد. همچنين تيلرسون با وانگ يي، وزير خارجه چين ديدار كرد  و در خصوص مسائل گسترده ميان دو طرف و به خصوص موضوع كره شمالي با يكديگر گفت‌وگو كردند. همچنين وزيرخارجه چين از كره‌شمالي خواست تا آزمايش‌هاي اتمي خود را  متوقف كند. نشست مانيل طي روزهاي يكشنبه و دوشنبه برگزار شد.

ديدار در حاشيه

اگرچه مهم‌ترين دستور كار نشست مانيل و صحبت‌هاي آن مربوط به كره شمالي بود، اما مانيل بهانه‌اي شد تا سرگئي لاوروف، وزيرخارجه روسيه و ركس تيلرسون، وزيرخارجه ايالات متحده با يكديگر براي نخستين بار پس از اعمال تحريم‌هاي جديد كنگره امريكا عليه روسيه ديدار كنند. پس از اين نشست سرگئي لاوروف به خبرنگاران گفت: بناست كورت ولكر، نماينده ويژه ايالات متحده در امور اوكراين با يكي از مشاورين ارشد ولاديمير پوتين، رييس‌جمهوري روسيه به زودي ديدار كند. گفتني است لاوروف و تيلرسون پيش از اين بحث‌هاي مفصلي در خصوص اوكراين با يكديگر داشته‌اند. نماينده ويژه پوتين در اين ديدار ولاديسلاو سركوف خواهد بود.
با اين حال به گفته لاوروف عمده‌ترين بحث با تيلرسون در اين ديدار در خصوص دور جديد تحريم‌هاي اقتصادي ايالات متحده عليه روسيه به دليل نقش اين كشور در انتخابات رياست‌جمهوري ايالات متحده بود. به نظر مي‌رسد دو طرف در اين ديدار در خصوص جزييات تحريم‌هاي ضد روسي و همچنين واكنش روسيه به اين تحريم‌ها صحبت‌هاي مفصلي انجام دادند.
طبق گفته سرگئي لاوروف دو طرف در اين ديدار موافقت كرده‌اند كه توماس شانون معاون وزير خارجه ايالات متحده و سرگئي رياباكوف معاون وزير امورخارجه روسيه گفت‌وگوها ميان دو طرف را ادامه دهند. اين كانال ارتباطي بود كه ميان دو‌‌طرف برقرار بود اما روسيه پس از تحريم‌هاي شديد امريكا عليه روسيه آن را به حالت تعليق درآورد.
لاوروف همچنين عنوان كرد كه تيلرسون از او خواسته است تا جزييات اقدامات تلافي‌جويانه اخير مسكو عليه امريكا را با وي در ميان بگذارد. او به تيلرسون توضيح داده است كه اين اقدام چگونه صورت مي‌گيرد اما جزييات كامل را در اختيار ندارد. طبق گفته كرملين ايالات متحده بايد 755كارمند سفارتخانه و كنسولگري خود در روسيه را كاهش دهد. اما يك سردرگمي جدي در اين خصوص وجود دارد چرا كه ايالات متحده معتقد است تعداد كمتري از 755 كارمند در اين كشور دارد.
گفتني است لاوروف پس از اين نشست گفته بود كه وي بر اين باور است كه همتاي امريكايي‌اش براي گفت‌وگو با روسيه در مورد مسائل پيچيده، با وجود تمام تنش‌هاي دوجانبه ميان دو كشور آماده است. او گفت: ما احساس كرديم كه اين آمادگي در ميان همكاران ما در ايالات متحده براي ادامه گفت‌وگو وجود دارد و من فكر مي‌كنم كه هيچ جايگزيني براي آن وجود ندارد.
سرگئي لاوروف اما پس از اين ديدار در يك نشست تلويزيوني در خصوص مناطق كاهش تنش و آتش‌بس در سوريه نيز سخن گفت. لاوروف در گفت‌وگويي تلويزيوني در اين خصوص گفت كه تصور مي‌كند كه آتش بس در شهرادلب بسيار دشوار خواهد بود. او گفت مسكو اميدوار است كه براي ايجاد هرگونه مصالحه و اطمينان از آتش‌بس نياز است تا هر كشوري كه در سوريه نفوذ دارد، از جمله ايالات متحده گروه‌هاي مسلح را براي آتش‌بس قانع كند. لازم به ذكر است كه ايالات متحده تا زمان تنظيم اين گزارش واكنشي در خصوص نتايج اين ديدار نداشته است.