فوتبال در مصـر؛ بازي با خون
حمله نيروهاي امنيتي مصر به هواداران تيم زمالك، دهها كشته برجاي گذاشت
اعتراضها در مصر اثبات اين نكته است كه ورزش و سياست در جهان امروز به هم گره خوردهاند. بعد از فاجعه ورزشگاه پورت سعيد كه اول فوريه 2012 در مصر رخ داد، اين كشور بار ديگر شاهد فاجعه ورزشي شده كه ميتواند اعتراضها عليه دولت را تشديد كند. خشم بستگان قربانيان پورتسعيد سيل اعتراضها عليه محمد مرسي، رييسجمهور سابق مصر را تشديد كرد و به نظر ميرسد اكنون اين سرنوشت در انتظار عبدالفتاح سيسي، رييسجمهور كنوني است.
در پورت سعيد درگيري بين هواداران دو تيم اهلي و مصري بود اما اينبار حمله نيروهاي امنيتي مصر به هواداران تيم زمالك كه قصد داشتند وارد ورزشگاه دفاع هوايي در قاهره شوند، به درگيريهاي شديد ميان اين نيروها و هواداران منجر شده و موجب كشته شدن دهها تن شد. برخي منابع از جمله فاكسنيوز و اينديپندنت به نقل از رويترز تعداد كشتهها را حداقل 25 تن اعلام كردند و برخي منابع به نقل از الجزيره تعداد كشتهها را حداقل 40 تن ذكر كردهاند. گفته ميشود در اين درگيريها دهها تن هم مجروح شدهاند. اما به گفته هاشم بركات، دادستان كل قاهره، شمار دقيق قربانيان اين زد و خورد هنوز به طور دقيق مشخص نيست.
درگيري زماني آغاز شد كه حدود 500 هوادار تيم زمالك اصرار داشتند براي تماشاي بازي ميان تيم محبوبشان با تيم انبي، وارد ورزشگاه دفاع هوايي در قاهره شوند. اما نيروهاي امنيتي با استفاده از گاز اشكآور و گلولههاي ساچمهاي به سمت هواداران تيم زمالك يورش بردند. بر اساس گزارشها در هنگام اين درگيريها يك حصار در اثر فشار جمعيت براي ورود به استاديوم شكست كه باعث هجوم مردم شد. برخي شاهدان ميگويند كه عدهاي نيز هنگام يورش مردم زير دست و پا له شدند.
در پي اين حادثه وزارت كشور مصر اعلام كرد كه نيروهاي امنيتي تنها تلاش داشتند مانع ورود هزاران تن از هواداران تيم زمالك شوند كه بدون تهيه بليت سعي ميكردند تا به ورزشگاه دفاع هوايي يورش ببرند. وزارت كشور مدعي شد اين فوتبالدوستان مصري حركت و عبور و مرور را مختل كرده بودند.
در بيانيه وزارت كشور مصر آمده است، اين افراد تلاش ميكردند تا اتوبوسي را كه اعضاي تيم زمالك را حمل ميكرد، متوقف كرده و مانع رسيدن آنها به ورزشگاه شوند. آنها همچنين تلاش ميكردند تا يكي از خودروهاي پليس را به آتش بكشند؛ براي همين نيروهاي امنيتي براي متفرق كردن آنها و برقراري امنيت در ورزشگاه وارد عمل شدند.
اما انجمن هواداران باشگاه زمالك در صفحه رسمي خود در فيسبوك اين حادثه را يك كشتار و توطئه از پيش تعيين شده دانست. در بيانيه اين انجمن آمده است، وزارت كشور مصر درهاي ورزشگاه را با سيمهاي خاردار محاصره كرده بود و زماني كه هواداران تلاش كردند تا وارد ورزشگاه شوند نيروهاي امنيتي با استفاده از گلوله و گاز اشكآور به آنها حمله بردند. هواداران فوتبال مقامها را به خاطر گشودن فقط يكي از وروديهاي ورزشگاه به خاصر حادثه مقصر شناختهاند.
از سوي ديگر گفته ميشود وزارت كشور مصر به دليل دشمني با باشگاه زمالك درخواستهايي براي قرار دادن نام انجمن هواداران اين باشگاه در ليست گروههاي تروريستي ارايه كرده است. ناظران ميگويند هواداران سفت و سخت فوتبال در مصر اغلب شديدا سياستزده هستند و اين حوادث از آن جهت روي ميدهد كه در واقع انجمنهاي هواداران فوتبال مصر در راس انقلاب 25 ژانويه و سرنگوني حسني مبارك رهبر سابق مصر در سال ۲۰۱۱ نقش داشتند.
جنبش 6 آوريل كه از گروههاي مخالف دولت سيسي است اين حادثه را تلاشي براي سرپوش گذاشتن بر اظهارات فاش شده اخير از دفتر عبدالفتاح سيسي، رييسجمهور مصر دانسته است. روز شنبه نوار صوتي منتشر شده بود كه نشان ميداد وي زماني كه وزير دفاع بود رهبران كشورهاي شوراي همكاري خليج فارس را به تمسخر گرفته بود. در حالي كه حمايت همين افراد موجب شد سيسي بتواند محمد مرسي را از قدرت خلع كرده و با وجود هشدار كشورهاي غربي دولت تشكيل دهد.
در همين راستا اخوانالمسلمين مصر نيز رخدادهاي ورزشگاه نيروي هوايي قاهره را جنايتي عليه مردم مصر دانست. محمد منتصر، سخنگوي اخوانالمسلمين اعلام كرد: با توجه به حوادث رخ داده، همگان ميفهمند كه نظام كنوني تنها كشتار را ميشناسد.
تلويزيون مصر به دنبال اين حادثه اعلام كرد كه مسابقات فوتبال مصر تا اطلاع ثانوي برگزار نميشود. سخنگوي كابينه مصر نيز اين خبر را تاييد كرد كه در پي اين حادثه مسابقات ليگ داخلي فوتبال اين كشور تا اطلاع ثانوي به تاخير افتاده است.
فاجعه جديد در فوتبال مصر در حالي رخ داده كه در فوريه 2012 نيز ورزشگاه
پورت سعيد شاهد بدترين فاجعه ورزشي اين كشور در نوع خود بود. در آن تاريخ هواداران دو تيم اهلي و مصري با يكديگر و نيروهاي امنيتي درگير شدند كه 72 كشته برجاي گذاشت و به كشتار پورت سعيد معروف شد. بسياري از مردم معتقدند كه در جريان خشونتهاي پورت سعيد ميان طرفداران دو تيم، پليس به تلافي نقش فوتبال دوستان در ناآراميها عليه مبارك به نظاره ايستاد و دخالتي براي منع خشونت نكرد.
پس از آن بود كه هواداران از حضور در استاديومهاي فوتبال منع شدند. فدراسيون فوتبال مصر اخيرا بار ديگر به مردم اجازه داده بود كه در دور دوم مسابقات ليگ برتر فوتبال اين كشور كه از روز يكشنبه آغاز شد، به ورزشگاهها بيايند. در همين حال فدراسيون فوتبال مصر براي حضور تماشاگران سقف گذاشته و اعلام كرده بود كه تعداد آنها نبايد بيشتر از 10 هزار تن باشد.
پس از فاجعه ورزشگاه نيروي هوايي قاهره نيز خوآن كارلوس گاريدو، سرمربي تيم دسته اولي اهلي، در شبكه اجتماعي توييتر پيامي منتشر كرد و رويدادهاي شامگاه يكشنبه و مرگ هواداران فوتبال را يك تراژدي بزرگ خواند.
عبــور مسكو و قاهره از دلار
پس از تابستان 2013 كه موجب بركناري قهرآميز محمد مرسي از رياستجمهوري مصر و سردتر شدن روابط قاهره با غرب شد، روابط روسيه و مصر رشد چشمگيري يافته است. ولاديمير پوتين، رييسجمهور روسيه، در سفر به مصر، در جمع رسانههاي اين كشور از توافق دو كشور براي حذف دلار از مبادلات تجاري دوجانبه خبر داد. وي افزود دو كشور توافق كردهاند كه به جاي دلار از پول ملي روبل روسيه و پوند مصر در مبادلات خود استفاده كنند. وي افزود اين اقدام ميتواند چشماندازهاي جديدي را در روابط تجاري دو طرف و همكاري در زمينه سرمايهگذاري ايجاد كند و وابستگي مصر و روسيه را به روند فعلي بازار جهاني كاهش خواهد داد. پوتين ادامه داد روسيه در حال حاضر با كشورهاي عضو CIS و همچنين چين اين سياست مالي را اجرايي كرده است و از واحدهاي پول ملي اين كشورها و همچنين روبل در مبادلات تجاري خود استفاده ميكنند و عملي كردن آن نشان داده كه ارزش اجرا كردن را داشته است. ولاديمير پوتين همچنين از مصر به عنوان شريك تجاري طولانيمدت و مورد اعتماد روسيه ياد و اعلام كرد روابط دو كشور به سرعت در حال گسترش است. لازم به ذكر است مصر كه به واسطه كمكهاي نظامي سالانه امريكا ارتشي قدرتمند دارد به يكي از مشتريان نظامي روسيه تبديل شده است.