حماس و ايران در ريل بازگشت به عصر طلايي
در اين ميان، عوامل فرعي ديگري از جمله، انتخابات فراگير در جنبش مقاومت اسلامي حماس و انتخاب اسماعيل هنيه به رهبري حماس تقويتكننده اين خوانش و مسير بوده و سخنان دكتر ولايتي در ديدار هيات حماس مبني بر اينكه ايران از مواضع اصولي آقاي هنيه كاملا حمايت ميكند، تاكيدي بر اين مدعاست.
در همين حال، هر چند بحران عربي در خليج فارس بعد از شروع روند بهبودي روابط ميان حماس و ايران اتفاق افتاد، اما فضاي منطقهاي كه در سطوح مختلف بعد از اين بحران از جمله در عرصه افكار عمومي و نخبگان در جهان عرب در نتيجه به حاشيه رفتن «ايرانهراسي»، هويدا شدن برخي واقعيتها و خصومت آشكار عربستان با اسلام سياسي سني و جنبش حماس در حال شكلگيري است، روند نزديكتر شدن حماس به ايران را تسهيل ميكند و ملاحظات و حساسيتهاي پيشيني اين جنبش را كاهش ميدهد.
در گذشته يكي از دغدغههاي حماس واكنشهاي احتمالي افكار عمومي و نخبگان جهان عرب به نزديكياش به تهران بود، كما اينكه ضمن تاكيد مداوم بر راهبردي بودن روابط با ايران به عنوان حامي اصلي مقاومت بيم آن را داشت كه اين نزديكي با توجه به حساسيتهاي منطقهاي به اصل توازن در روابط خارجياش و مقبوليتش در سطح افكار عمومي عربي و اسلامي آسيب برساند، اما امروزه شرايط جديد منطقه اين دغدغهها را كمرنگ كرده است و دغدغههاي جايگزين بر آنها ميچربد.
حقيقت اين است كه حماس با اينكه يك گروه و سازمان است، اما رفتار سياسياش در سطح يك دولت است. سياست موازنه مثبت حماس در روابط خارجياش تا حدود زيادي موفقيتآميز بوده است و امروزه اين جنبش با هر سه بلوك منطقه با درجاتي متفاوت در ارتباط است. در كنار برخورداري از روابط گسترده و مهم با بلوك تركيه، قطر و اخوان و بلوك ايران و حزبالله با مصر به عنوان يكي از طرفهاي اساسي محور عربستان و امارات نيز ارتباطات خوبي دارد و چند ماه اخير روابطش با قاهره بهبود خوبي داشته است. از سوي ديگر با كشورهاي عربي و اسلامي ديگر كه زياد در چارچوب اين محورها قابل تعريف نيستند، مناسبات نسبتا خوبي دارد؛ از الجزاير، تونس و مراكش گرفته تا اندونزي، مالزي و پاكستان.
در كنار بهبودي آشكار روابط حماس با ايران، مناسبات اين جنبش با حزبالله لبنان نيز همان روند صعودي را طي ميكند و در طول يك سال گذشته ديدارهاي فشردهاي ميان رهبران عاليرتبه حماس و حزبالله وجود داشته است، از جمله اينكه در همين گذشته نزديك موسي ابومرزوق از رهبران ارشد حماس دو ديدار جداگانه و مهم با سيدحسن نصرالله، دبيركل حزبالله در بيروت داشته است.
جان كلام اينكه سالهاي پرتلاطم روابط حماس و ايران رو به پايان است و اين روابط در ريل بازگشت به دوران طلايي قرار دارد و يقينا در صورت بازگشايي گذرگاه رفح و امكان سفر اسماعيل هنيه، رهبر جديد حماس به خارج از نوار غزه از جمله به ايران جهش بيسابقهاي خواهد داشت.