درد دلِ «ناتمام» اين سه زن

نمايشنامه «ناتمام» به قلم محمد چرمشير اين روزها توسط يك كارگردان جوان و گروهش در سالن سايه مجموعه تئاترشهر روي صحنه رفته است. نمايشنامه‌اي كه‌ ناتمامي جزئي از ساختارش شده و شايد دليل اين امر درد دل‌هاي پيوسته سه شخصيت زن داستان باشد كه تمامي ندارد. نمايشنامه «ناتمام» در طول اين سال‌ها بارها توسط كارگردانان نسل‌هاي مختلف تئاتري روي صحنه رفته است. آناهيتا اقبال‌نژاد بيش از 15 سال قبل اين نمايشنامه را با ايفاي نقش مريلا زارعي، سيما تيرانداز، پرستو گلستاني، الهام پاوه‌نژاد و شهره سلطاني كه بعضي اجراها جايگزين يكديگر مي‌شدند كارگرداني كرد. در سال‌هاي اخير و از نسل جوان نيز محمد لارتي اين مونولوگ را در فرهنگسراي نياوران اجرا كرد و حالا كهبد تاراج نمايشنامه را با ايجاد تغييراتي در تئاترشهر روي صحنه برده است. تاراج كه اجراي اين نمايشنامه برايش معناي جان بخشيدن به يك نوستالژي را دارد، در يادداشتي آورده است: «هر اجرا جهاني است مملو از رازهاي كشف نشده و ديدگاه‌هايي كه قرار است به سرانجام برسد. بعد از بيش از يك دهه با متني از محمد چرمشير كه هميشه او را يك قطب بي‌مانند نمايشنامه مي‌دانم روبه‌رو هستم و باز هم مرور مي‌كنم هر اجرا يك تمرين است و هر تمرين يك اجرا بدون تماشاگر. ما اينجا خودمان را نمايش نمي‌دهيم، ما رها شده‌ايم و بهتر بگويم در اين زمانه تئاتر فست فودي! ما گم شده‌ايم و تماشاگر ما را پيدا مي‌كند. تماشاگر ما را نه، فرياد و اعتراضي را پيدا مي‌كند از جنس فائقه، بي‌تا، نازنين كه نماد و نشانه هستند و بس. از زناني كه جرات يا فرصت حرف زدن نداشتند حرف مي‌زنيم»  به اين ترتيب او نمايشنامه محمد چرمشير را بستري براي رساندن پيامي اعتراضي به گوش مخاطب مي‌داند. «اين سه زن نماينده زناني هستند كه به بعضي مسائل اعتراض دارند. در نمايشنامه هم اينطور پيش مي‌رود كه گرچه قصد دارند درباره يك شخص در دادگاه شهادت دهند اما هرچه مي‌گذرد اظهارات‌شان به حديث نفس تبديل مي‌شود. صحبت‌هاي اعتراضي كه خاستگاهش جنوب شهر است و هيچ‌وقت كهنه نمي‌شود.» به گفته اين كارگردان جوان سه شخصيت نمايش به جامعه كوچك خود مثل شوهر، خانواده و شرايط محل سكونت اعتراض دارند. «من سعي كردم كار از فضاي دادگاهي خارج شود و با طراحي لباس‌ها به نوعي موقعيت تاريخي دهه‌هاي 50، 60 و 70 را به نمايش گذاشته‌ام. به هرحال سعي كردم اين نمايش نوستالژيك را با شيوه‌اي تازه اجرا كنم چون اجراي مونولوگ آن زمان براي تماشاگر جذابيت داشت ولي حالا از حوصله تماشاگر خارج است. من متن را به هم ريختم و به 18 اپيزود پشت سر هم رسيدم.» ‌اين كارگردان كه نخستين‌بار است نمايشي را در مجموعه تئاترشهر روي صحنه مي‌برد درباره تجربه تازه خود مي‌گويد: «اجرا براي متن برايم از محل اجرا اهميت بيشتري داشت. سالن محراب يا اداره تئاتر تفاوت زيادي براي من ندارد چون معتقدم امروز ديگر سالن اجراي يك نمايش اهميت ندارد و بازيگر سالاري همه‌چيز را تعيين مي‌كند.» گروه براي اجراي نمايش «ناتمام» سه ماه و نيم تمرين كرده و هفت بازيگر عوض شده تا در نهايت روي صحنه آمد. «اينكه نمايشنامه توسط يك نويسنده مرد نوشته شده و من به عنوان كارگردان نمايش هم مرد هستم ولي وضعيت چند زن را روايت مي‌كنيم به خودي خود جذابيت‌هايي داشت كه من را به اين تجربه ترغيب كرد.» الهام شعباني، غزاله جزايري و ترانه كوهستاني در «ناتمام» ايفاي نقش مي‌كنند. اين نمايش تا روز يكشنبه 5 شهريور در سالن سايه روي صحنه مي‌رود.