عمان واسطه ديدار در دمشق

دونالد ترامپ پيش از آنكه رييس‌جمهور امريكا شود در رقابت‌هاي انتخاباتي‌اش در مقابل هيلاري كلينتون گفته بود كه رويكرد كلينتون در سوريه جهان را به جنگ جهاني سوم مي‌كشاند. او گفته بود كه ايالات متحده در خصوص سوريه بايد بر مقابله با داعش تمركز كند به جاي اينكه به دنبال راضي كردن بشار اسد، رييس‌جمهور سوريه براي كناره‌گيري از قدرت باشد. او همان زمان هم اعلام كرده بود كه در صورت رسيدن به قدرت به دنبال اين نيست كه در سوريه با روسيه به تقابل بپردازد. گرچه ترامپ در مرحله‌اي بعد از انتخابش به‌عنوان رييس‌جمهور و بعد از حمله خان شيخون كه ارتش سوريه به انجام حمله شيميايي متهم شده بود، بشار اسد را حيوان هم خطاب كرده بود و به فرودگاه نظامي الشعيرات كه وابسته به ارتش سوريه بود، حمله كرد اما حالا بار ديگر وزارت خارجه امريكا تاكيد كرده كه هدف اين كشور از حضور در سوريه مقابله با داعش است. سخنگوي وزارت خارجه امريكا در واكنش به اظهارات يكي از مسوولان نيروهاي دموكراتيك سوريه كه گفته بود واشنگتن بنا دارد مدت طولاني در سوريه باقي بماند، گفته بود كه ايالات متحده چنين تصميمي ندارد و بعد از شكست داعش از سوريه خارج خواهد شد زيرا معتقد است كه آينده سوريه را مردم اين كشور بايد تعيين كنند.
همكاري امريكا با روسيه در سوريه، قطع برنامه حمايت‌هاي تسليحاتي از معارضان سوري و مطرح كردن اين ادعا كه امريكا در سوريه به دنبال تقابل با ارتش سوريه نيست بلكه مي‌خواهد با داعش مبارزه كند هرچه باشد، حاصل حسن‌نيت واشنگتن در مقابله با داعش يا درك اين مساله كه بعد از 6 سال جنگ، سرنوشت مردم سوريه را فقط مردم اين كشور مي‌توانند مشخص كنند، نيست بلكه خطري است كه جهان از وجود تروريسم داعش احساس كرده، حالا كه عمليات‌هاي تروريستي اين گروه هيچ شهر و كشوري را در امان نگذاشته، كشورهايي كه به مدت 6 سال از گروه‌هاي افراط‌گرايي كه ايدئولوژي مشتركي با داعش دارند در برابر ارتش ملي سوريه حمايت مي‌كردند به اين درك رسيده‌اند كه بايد با تروريسم داعش جنگيد نه ارتش سوريه زيرا در شرايط فعلي تنها ارتش سوريه، ارتش عراق و نيروهاي مقاومت هستند كه در برابر داعش ايستادگي كرده‌اند.
اين تغيير رويكرد كه علاوه بر امريكا در سياست‌هاي فرانسه نيز ايجاد شده است در اظهارات اخير مسوولان سعودي كه جزو نخستين مطالبات‌شان بركناري بشار اسد از قدرت در سوريه بود نيز نمود پيدا كرده است. حالا روزنامه الاخبار لبنان گزارش داده كه تغيير رويكردهاي سياسي كشورهايي كه تا ديروز حرف اول و آخرشان سقوط اسد بود به عقب‌نشيني از اين مطالبه محدود نشده است بلكه آنها به گشايش و توجه به روابط با سوريه نيز فكر مي‌كنند زيرا بعد از اتهامات زيادي كه گاه و بيگاه عليه دولت سوريه در طول چند سال گذشته مطرح شده حالا اين دولت به عنوان شريك اصلي براي مقابله با تروريسم شناخته مي‌شود.
الاخبار به نقل از منابع آگاه گزارش داد كه براساس اطلاعات به دست آمده واشنگتن پيش از دو هفته پيش به دنبال باز كردن كانال ارتباطي با بشار اسد، رييس‌جمهور سوريه بوده است. بر اساس اين خبر امريكا تلاش كرده از طريق عمان با دولت سوريه ارتباط برقرار كند و اين كشور را به گفت‌وگو دعوت كرده است كه در كشور ديگري به غير از سوريه و امريكا برگزار شود. به اين ترتيب دولت سوريه هم به اين درخواست پاسخ مثبت داده اما مشروط بر اينكه اين مذاكرات در سوريه و بدون اعمال فشار از سوي امريكا برگزار شود و همچنين نبايد محتواي مذاكرات فقط مسائل امنيتي و نظامي باشد بلكه بايد مسائل سياسي هم مورد مذاكره قرار بگيرد زيرا دمشق بين مسائل سياسي و نظامي تفاوتي قايل نيست و معتقد است كه اين دو موضوع همديگر را تكميل مي‌كنند و همچنين تاكيد كرده كه سوريه نمي‌خواهد به صندول اعانه و كمك‌رساني ديگر كشورها تبديل شود.
گرچه هنوز اين تلاش‌ها به نوعي براي درك موقعيت موجود و ارتباطات اوليه با دولت سوريه است اما از اين جهت كه از عقب‌نشيني از مطالبات بركناري بشار اسد فراتر رفته و به مرحله تلاش براي برقراري ارتباط با دولت سوريه رسيده است از اهميت بالايي برخوردار است.
اخبار مربوط به تلاش امريكا براي باز كردن كانال ارتباطي با دولت سوريه در حالي مطرح مي‌شود كه چند روز پيش هيات امريكايي با حضور برت مكگورگ، نماينده ويژه دونالد ترامپ رييس‌جمهور امريكا در ائتلاف ضدداعش به شهر رقه سوريه سفر كرده و با هياتي از نمايندگان شوراي مدني رقه گفت‌وگو كرده‌اند. در اين ديدار شماري از بزرگان قبايل و عشاير سوري حضور داشته‌اند و موضوعاتي مانند بازسازي اين شهر بعد از بيرون راندن داعش از آن مطرح شده است. عمر علوش، مشاور رياست شوراي مدني رقه اعلام كرد كه اين نخستين‌بار نيست كه مسوولاني از ائتلاف امريكايي ضد داعش به رقه سفر مي‌كنند با اين تفاوت كه اين نخستين‌بار است كه رابرت جونز، جانشين فرماندهي نيروهاي ائتلاف ضدداعش و شماري از مسوولان امريكايي در وزارت خارجه اين كشور و نمايندگان چند كشور ديگر در اين سفر حضور داشته‌اند. از طرفي بعد از اعلام اردن كه با حضور نظامي ارتش سوريه در مرزهاي خود مشكلي ندارد؛ جيمز متيس، وزير دفاع امريكا قرار است در سفري به منطقه، راهي اردن و تركيه شود. وزارت دفاع امريكا اعلام كرده كه اين سفر در راستاي تاكيد امريكا در خصوص تعهداتش در شراكت راهبردي با اين كشورها در خاورميانه و اروپا خواهد بود زيرا او بعد از سفر به اردن و تركيه راهي اوكراين هم خواهد شد. جيمز متيس روز دوشنبه با عبدالله دوم، پادشاه اردن و محمود فريحات، فرمانده ستاد ارتش اين كشور ديدار خواهد كرد و بعد از آن راهي تركيه شده و روز چهارشنبه پيش‌رو با رجب طيب اردوغان رييس‌جمهور تركيه، نورالدين جانكلي وزير دفاع اين كشور و مولود چاووش اوغلو، وزير خارجه اين كشور ديدار خواهد كرد.