مجيد ملانوروزي: اعتماد انجمن‌هاي هنري نسبت به وزارت ارشاد محكم نشده
بازگشت به نقطه صفر
علي مطلب‌زاده | «مايل هستيم تمام برنامه‌هاي‌مان را در حوزه اجرا به نهادهاي تخصصي، انجمن‌ها و موسسات تخصصي بسپاريم و اين تقاضا را هم انجام داده‌ايم. بسياري از دوسالانه‌ها توسط همين انجمن‌ها برگزار شده است، اگر نارضايتي در ميان آنها وجود دارد، براي من معني خاصي ندارد.» تازه‌ترين صحبت‌هاي مجيد ملانوروزي، مديركل مركز هنرهاي تجسمي درباره برگزاري دوسالانه‌هاي مختلف هنري را بايد برگشت به همان نقطه صفري دانست كه سال‌هاست در برگزاري دوسالانه‌هاي هنري روي آن انگشت گذاشته مي‌شود و در نهايت با پاك كردن صورت مساله نتيجه‌اي جز عدم دخالت انجمن‌هاي هنري در برگزاري دوسالانه‌هاي دولتي ندارد با اين تفاوت كه اين‌بار مركز هنرهاي تجسمي پيشقدم شده بود تا به برگزاري دوسالانه‌هاي به تعويق‌افتاده سر و شكل منظم‌تري بدهد. روزهاي پاياني مردادماه بود كه دفتر هنرهاي تجسمي براي برنامه‌ريزي و زمان‌بندي منظم در برگزاري دوسالانه‌ها به عنوان يكي از مطالبات جامعه هنري اعلام آمادگي كرد و در نامه‌اي خطاب به 9 انجمن تجسمي پيشنهادي را براي برگزاري مرتب اين دوسالانه‌هاي هنري ارايه داد: «دفتر هنرهاي تجسمي ضمن اعلام آمادگي براي برنامه‌ريزي برگزاري منظم مستمر دوسالانه‌هاي تخصصي هنرهاي تجسمي پيشنهاد مي‌كند كه دوسالانه‌هاي نقاشي، خوشنويسي، تصويرسازي، عكس و نگارگري در سالهاي فرد و دوسالانه‌هاي گرافيك، مجسمه‌سازي، كاريكاتور، سفال و سراميك در سالهاي زوج برگزار شود.» اين دفتر در اين نامه از انجمن‌هاي مختلف خواسته بود تا پيشنهادهاي خود را براي برگزاري مستمر دوسالانه‌ها تا ۳۰ مردادماه ارسال كنند. اما چنين پيشنهادي آن‌چنان كه انتظار مي‌رفت با استقبال انجمن‌ها روبه‌رو نشد و كار تا آنجا پيش رفت كه بعد از پايان مهلت چند روزه مركز هنرهاي تجسمي اعضاي انجمن‌ها در گفت‌وگوهايي جداگانه به اين درخواست و ايرادهاي آن واكنش نشان دادند. حالا بعد از گذشت چند هفته مديركل مركز هنرهاي تجسمي از اينكه هيچ پيشنهادي درباره برگزاري اين دوسالانه‌ها به اين دفتر نرسيده صحبت كرده است. ملانوروزي با اشاره به اينكه پيشنهادهاي انجمن‌هاي هنري درباره برگزاري دوسالانه‌ها تا به حال براي دفتر هنرهاي تجسمي ارسال نشده دليل اين تاخير را هم تغييرات دروني انجمن‌ها دانسته است. او به اين موضوع هم اشاره مي‌كند كه در هيچ كجاي دنيا دوسالانه‌ها را انجمن‌هاي هنري برگزار نمي‌كنند و از كم شدن اعتماد اين انجمن‌ها به وزارت ارشاد مي‌گويد: «هيچ كجاي دنيا، دوسالانه‌ها را انجمن‌هاي هنري برگزار نمي‌كنند، بلكه يك تيم تخصصي از حوزه‌هاي فرهنگي، شهرداري‌ها و نهادهاي تخصصي اين كار را انجام مي‌دهند. وقتي همت جمعي باشد، حتما اتفاقات خوبي مي‌افتد. شايد اعتقاد ما مبني بر واگذاري اين رويدادها به انجمن‌هاي تخصصي، بايد فرهنگ‌سازي شود، زيرا اعتماد خيلي انجمن‌ها نسبت به وزارت ارشاد محكم نشده است. از طرفي ممكن است برنامه‌هاي‌شان ايده‌آل‌گرا و با امكانات ما ناسازگار باشد. » بخش آخر صحبت‌هاي ملانوروزي يادآور همان طرحي است كه چند سال پيش انجمن نقاشان ايران براي برگزاري دوسالانه‌اي به موزه داده بود. در روزهايي كه واكنش‌ها به پيشنهاد دفتر هنرهاي تجسمي براي برگزاري منظم دوسالانه‌ها ادامه داشت، سيدامير سقراطي، عضو هيات‌مديره انجمن هنرمندان نقاش از طرحي خبر داد كه دوسال‌ونيم پيش و بعد از پيشنهاد مجيد ملانوروزي، مديركل دفتر هنرهاي تجسمي وزارت ارشاد براي برگزاري مرتب دوسالانه‌هاي هنري ارايه شده است: «5/2 سال پيش، ما روي يك طرح پژوهشي سه ماهه كار كرديم. پنج پژوهشگر جوان تحت سرپرستي يك نقاش پيشكسوت، اين كار را انجام دادند و در نهايت، يك طرح درباره برگزاري دوسالانه بين‌المللي ارايه كرديم كه فقط درباره نقاشي نيست و براي تمام هنرهاي تجسمي كاربرد دارد. همه بي‌ينال‌هاي دنيا در آن متن، بررسي شده بودند. موزه هنرهاي معاصر آن طرح را از ما گرفت و اعلام كرد، انجمن نقاشان ايران توان برگزاري چنين چيزي را ندارد و خود ما مي‌خواهيم آن را برگزار كنيم.» تازه‌ترين اظهارنظر مجيد ملانوروزي درباره اين موضوع در روز گذشته نشان داد كه گره كور برگزاري منظم دوسالانه‌هاي هنري همچنان باز نشده باقي خواهد ماند. اين همان گره‌اي بود كه چهار سال پيش هم با شكستن طلسم 11 ساله برگزاري دوسالانه تصويرگري قول باز شدن آن اين‌بار توسط معاون هنري ارشاد داده شده بود. علي مرادخاني، معاون هنري ارشاد در آن زمان با تاكيد بر برگزاري دوسالانه‌ها توسط انجمن‌ها و بخش خصوصي گفته بود: «ما به دنبال آن نيستيم كه بخش دولتي برگزاركننده برنامه‌ها باشد، بلكه اتفاقات در انجمن‌ها و بخش خصوصي مي‌تواند به نحو درست انجام شود و ما بايد حمايت‌كننده باشيم. اگر فاصله بين نگاه حاكميتي و نگاه مردم كاهش يابد، اتفاقات بهتري را شاهد خواهيم بود.» شايد براي چنين اتفاقات بهتري هنوز هم بايد منتظر ماند، چيزي از جنس همان انتظار 11 ساله يا حتي همين انتظار شش سالهاي كه براي هفتمين دوسالانه مجسمه‌سازي كه اين روزها در موزه هنرهاي معاصر تهران در حال برگزاري است كشيده شد.