نرخ سود بانكي حتما امسال كم ميشود
محمدباقر نوبخت، معاون رييسجمهور با تاكيد بر فراهم بودن زمينههاي كاهش نرخ سود بانكي از اجرايي شدن اين سياست تا قبل از پايان سال ۹۶ خبر داد و به بيان دلايل عدم كاهش نرخ سود طي چند سال گذشته پرداخت. وي اظهار داشت: كاهش نرخ سود بانكي از دو منظر نظري و اجرايي قابل تحليل است؛ از منظر نظري كاملا توجيه دارد چراكه وقتي تورم كاهش يافته و تكرقمي شده نرخ سود بانكي حداكثر بايد با بيش از يك يا دو واحد عرضه شود. از نظر نظري حتما نرخ سود بايد كاهش يابد و نزديك نرخ تورم شود با طرح اين سوال كه چرا نميشود؟ واقعيت اين است كه موانعي از منظر اجرايي وجود دارد كه به رقم اعتقاد نظري و ضرورتهاي اجتماعي براي كاهش سود، مانع از تحقق اين مهم ميشود. وي با بيان اينكه مشكل اينجاست كه منابع در اختيار بانكها كه بايد با آنها تسهيلات بدهند به دو دليل فعلا محدود است، تصريح كرد: دليل اول اين است كه بخشي از اين منابع كه از محل سپردهگذاري جذب شده به تسهيلات اختصاص يافته ولي به بانك برنگشته است.
رييس سازمان مديريت و برنامهريزي ادامه داد: از سوي ديگر سرمايهاي كه در اختيار بانكهاست و ميتواند در كنار سپردهها، قدرت تسهيلاتدهي را افزايش دهد، محدود است بنابراين بانكها به رغم اينكه منابع قابل توجهي از مردم و سپردهگذاران سپرده گرفتهاند و بايد به همان ميزان هم سود بپردازند اما به دليل اينكه اين مطالبات وجود دارد و هنوز برنگشته است مبلغ كمي در اختيار دارند. خيلي اغراقآميز بگويم، اين مبلغ كم را بانكها مجبورند آنقدر گران عرضه كنند و سود به دست بياورند كه بتوانند نه تنها سود سپردهگذاران را بپردازند بلكه يك چيزي هم براي خودشان باقي بماند.
وي با بيان اينكه اگر قرار بر اين باشد كه اين منابع را ارزانتر بدهيم بايد حجم بيشتري از تسهيلات ارايه شود، افزود: چراكه هميشه بين نرخ سپرده و نرخ تسهيلات تفاوت4-3 درصدي وجود دارد. اما براي اينكه اين اتفاق بيفتد و با نرخ ارزان اين تسهيلات داده شود بايد حجم تسهيلات به قدري زياد شود كه به همان ميزان سود زياد شود. نه اينكه نرخ خيلي بالاتر برود.
سخنگوي دولت ضمن اشاره به اينكه بانكها از سال گذشته با اين دو مشكل مواجه بودند، اظهار داشت: بانكها ميگفتند درست است كه نرخ تورم پايين آمده ولي ما نميتوانيم به سپردهگذاران كمتر سود دهيم پس دولت به ما كمك كند تا مطالبات را برگردانيم يا سرمايه خودمان را افزايش دهيم. وي در همين ارتباط به بيان اقدامات انجام شده در دولت براي كمك به نظام بانكي در سال گذشته پرداخت و تصريح كرد: دولت در اين زمينه دو اقدام مهم انجام داد و ضمن اينكه به ديگران گفت بايد مطالبات بانكها را برگردانيد خودش 13 هزار و 200 ميليارد تومان از بدهيهايش به نظام بانكي را پرداخت كرد. دولت در سال گذشته از مكانيزم تبصره 35 و 36 بودجه استفاده كرد و بالغ بر 29 هزار ميليارد تومان سرمايه خودش را نزد بانكها افزايش داد تا از يك سو سرمايه بانكها افزايش يابد و از سوي ديگر 13 هزار و 200 ميليارد تومان از پولي كه به دولت داده بودند، بازگردد. بنابراين مقدار منابعي كه الان در اختيار بانكها قرار گرفته (به خاطر 29 هزار و 13 هزار ميليارد تومان) آنقدر زياد است كه ميتواند با پرداخت تسهيلات اين منابع، سودي را كه به دست ميآورد سود قبلي را هم تقليل دهد. معاون رييسجمهور با بيان اينكه الان از نظر اجرايي هم نسبت به سال گذشته كه مايل بوديم نرخ سود را كاهش دهيم ولي نميتوانستيم، زمينههاي كاهش نرخ سود فراهم شده است، گفت: ضمن آنكه بانك مركزي هم چون ميبيند ديگر عذر و بهانهاي از سوي بانكها براي عدم كاهش نرخ سود وجود ندارد با شدت و دقت در حال نظارت بر بانكهاست. بايد انتظار داشته باشيم كه كاهش نرخ سود انشاءالله اتفاق بيفتد.