چشم در برابر چشم

بازگشت ايران و ايالات متحده به فضاي تهديدهاي شفاهي. تهران و واشنگتن به روزهاي اوج حملات شفاهي مقام‌هاي دو كشور به هم بازمي گردند. 10 ماه از حضور دونالد ترامپ، رييس‌جمهور ايالات متحده بر مسند قدرت در كاخ سفيد مي‌گذرد و در همين بازه زماني نه چندان زياد مسيري كه باراك اوباما، كليددار پيشين كاخ سفيد با آرامش و طمانينه براي تنش‌زدايي از رابطه تهران و واشنگتن پيموده بود، به شكل معكوس بازگردانده شد. درچندهفته اخير به سختي مي‌توان 24 ساعتي را يافت كه در آن دونالد ترامپ به بهانه‌اي بر ايران نتاخته باشد و تاكمتر از يك هفته ديگر نيز وي بايد تصميم خود را در قبال تاييد يا رد پايبندي ايران به توافق هسته‌اي بگيرد. تصميمي كه رييس‌جمهور چهل و پنجم مي‌گويد اتخاذ كرده و رسانه‌هاي امريكايي نيز مي‌گويند كه از ماهيت آن اطلاع پيدا كرده‌اند. به گزارش اين رسانه‌ها، ترامپ تا پيش از روز 15 اكتبر سياست جامع امريكا در قبال ايران را اعلام خواهد كرد و در دل اين سياست جامع است كه پايبندي ايران به توافق هسته‌اي را تاييد نخواهد كرد. از سوي ديگر برخي منابع ديگر ادعا مي‌كنند كه احتمالا رييس‌جمهور امريكا نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامي را به ليست تروريستي خود اضافه خواهد كرد. اين خبر چه در حد زمزمه و شايعه و چه به عنوان گمانه زني رسانه‌اي با واكنش سردار سرلشكر محمدعلي جعفري فرمانده كل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي روبه رو شد. سردار جعفري در بخش‌هايي از سخنان روز گذشته خود تاكيد كرد در صورتي كه اخبار پراكنده موجود درخصوص حماقت دولت امريكا مبني بر درنظر گرفتن سپاه به عنوان گروه تروريستي صحيح باشد، سپاه نيز ارتش امريكا را در سراسر جهان به ويژه منطقه خاورميانه، همسنگ داعش درنظر خواهد گرفت. تنها چند دقيقه پس از ايراد اين سخنان بود كه اظهارات سردار جعفري به چندزبان در رسانه‌هاي متفاوت بين‌المللي ترجمه شد و بازتاب فوق‌العاده‌اي پيدا كرد.
هشدار به سربازان امريكايي
خبرگزاري رويترز در اين باره نوشت: ايران به ايالات متحده هشدار داد كه اگر سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در ليست گروه‌هاي تروريستي قرار بگيرد، پايگاه‌هاي امريكا در منطقه با تهديد روبه‌رو خواهند شد. اين هشدار ساعاتي پس از آن مطرح شد كه سخنگوي كاخ سفيد در اظهاراتي اعلام كرد كه رييس‌جمهور ترامپ در پاسخ به آزمايش‌هاي موشكي ايران و آنچه كه واشنگتن حمايت ايران از جريان‌هاي تروريستي مي‌خواند، تحريم‌هاي جديدي را عليه تهران اعمال خواهد كرد.
رويترز با پوشش خبري اين جملات سردار جعفري مبني بر اينكه اگر قانون تحريم‌هاي جديد امريكا اجرا شود اين كشور بايد پايگاه‌هاي منطقه‌اي خود تا شعاع 2 هزار كيلومتري برد موشك‌هاي ايران را منتقل كند، نوشت: سردار جعفري در بخش‌هاي ديگري از سخنان خود اعلام كرد كه تحريم‌هاي بيشتر امريكا عليه ايران، فرصت گفت‌وگوهاي بيشتر را از ميان خواهد برد. اين سخنان سردار جعفري در حقيقت هشدار بسيار جدي و تند و تيزي به سربازان امريكايي بود.
رويترز در ادامه نوشت: سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، قوي‌ترين قوه نظامي داخلي و مهم‌ترين نيروي امنيتي خارجي ايران به حساب مي‌آيد. درحال حاضر نيروي قدس و برخي از شاخه‌هاي خارجي فعال سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در ليست تروريستي ايالات متحده قرار دارند اما كليت سپاه در اين ليست نيست كه به نظر مي‌رسد برخي جريان‌هاي تند در امريكا تلاش دارند كليت اين نهاد را هم در ليست تروريستي قرار دهند. همسنگ قرار دادن امريكا و داعش در صورت قرار گرفتن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در ليست تروريستي امريكا توسط ايران در رسانه‌هاي متفاوت بين‌المللي سر و صداي بسياري به راه انداخت. رويترز در اين باره نوشت: داعش نخستين حمله خود به ايران را در هفتمين روز از ماه ژوئن انجام داد و در اين نخستين عمليات بود كه ساختمان پارلمان ايران و آرامگاه رهبر انقلاب را هدف قرار داد. در جريان اين حادثه ترويستي 18 نفر جان خود را از دست دادند. تنها 10 روز پس از اين اتفاق بود كه سپاه پاسداران انقلاب اسلامي يكي از مقرهاي داعش در سوريه را هدف قرار داد كه در نتيجه آن 18 عضو اين گروه جان خود را از دست دادند. مقام‌هاي ايران مي‌گويند كه حضورنظامي آنها در سوريه و عراق براي مبارزه با داعش است و البته اين مساله از سوي امريكا همواره مورد انتقاد قرار گرفته است.
رويترز در ادامه نوشت: فرمانده كل سپاه در بخش‌هاي ديگري از سخنان خود تاكيد كرد كه اگر امريكايي‌ها هدف نهايي خود از طرح اين‌گونه مسائل را مذاكره با ايران درباره منطقه قرار داده‌اند، مسيري كاملا اشتباه را انتخاب كرده‌اند. وي همچنين با مخاطب قرار دادن دولت امريكا هشدار داد كه امريكايي‌ها بدانند، جمهوري اسلامي ايران از فرصت رفتار احمقانه دولت ترامپ با برجام براي ايجاد جهش در برنامه‌هاي موشكي، منطقه‌اي و دفاعي متعارف استفاده خواهد كرد. پيش‌بيني مي‌شود كه ترامپ پايبندي ايران به توافق هسته‌اي در فرصت زماني باقي مانده تاييد نكند و همين مساله مي‌تواند منجر به بي‌ثبات شدن توافق هسته‌اي ايران با 1+5 شود. در حال حاضر دورنماي پشت پا زدن ترامپ به توافق يا تحت الشعاع قرار دادن آن برخي از متحدان امريكا در سطح جهاني را نگران كرده است. اين وضعيت زماني وخيم‌تر مي‌شود كه جهان در حال دست و پنجه نرم كردن با مشكل ديگري به نام كره شمالي نيز هست. سخنان سردار جعفري در حالي ايراد شده است كه سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در حال برگزاري مانور نظامي در منطقه خليج فارس است. منطقه‌اي كه هرازچندگاهي به محلي براي منازعه نيروهاي امريكايي و ايراني نيز بدل مي‌شود.
پايگاه‌هاي امريكايي در شعاع كمتر از 2 هزار كيلومتر
دويچه‌وله نيز در اين باره نوشت: ايران به امريكا در دو مساله هشدار داد: وضع تحريم‌هاي جديد و قراردادن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در ليست نهادهاي تروريستي. همچنين فرمانده كل سپاه پاسداران ايران به صراحت از حمله به پايگاه‌هاي امريكا در منطقه سخن گفت. در حالي كه سردار جعفري هشدار داده است كه امريكا بايد پايگاه‌هاي خود را تا شعاع 2 هزار كيلومتري از ايران دور كند، برخي از پايگاه‌هاي نظامي كه امريكا در عراق دارد به عنوان نمونه از مرز ايران و عراق تنها 500 كيلومتر فاصله دارند. همچنين پايگاه‌هاي نظامي امريكا در بحرين، عراق، عمان و افغانستان نيز در معرض خطر قرار خواهند گرفت. در اين رسانه نيز همتراز قرار گرفتن نيروهاي امريكايي با داعش در صورت قرارگرفتن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در ليست تروريستي مورد توجه قرار گرفت و نوشته شد: نيروهاي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در سوريه و عراق با داعش مبارزه مي‌كنند و بسياري از اعضاي اين نهاد نيز در اين عمليات‌هاي فرامرزي جان خود را از دست داده‌اند. اين هشدارهاي يكي از عاليرتبه‌ترين مقام‌هاي نظامي ايران در حالي مطرح شده است كه رييس‌جمهور امريكا از زمان رقابت‌هاي انتخاباتي عزم خود را براي هدف قرار دادن توافق هسته‌اي ايران با 1+5 جزم كرده بود و اين روزها نيز گزارش‌هاي ضد و نقيض بسياري در مورد اينكه احتمالا وي پايبندي ايران به برجام را تا نيمه اكتبر تاييد نخواهد كرد به گوش مي‌رسد. جدا از مساله برجام قرار است كه ترامپ ظرف چند روز آينده نقشه راه كلان درباره ايران را اعلام كند و در آن از جزييات نقشه كلان دولت خود در چهارسال آينده درباره ايران رونمايي كند.
پايان روياي مذاكره منطقه‌اي با ايران
آسوشيتدپرس نيز در بخش‌هايي از گزارش خود به مساله وجود پايگاه هايث امريكا در دورتادور ايران اشاره مي‌كند و تاكيد دارد كه عمده اين پايگاه‌ها در فاصله‌اي كمتر از 2 هزار كيلومتري ايران قرار دارند. در گزارش اين رسانه امريكايي آن بخش از سخنان سردار جعفري كه به مساله رد مذاكره با امريكا در مسائل منطقه‌اي اشاره شده مورد توجه قرار گرفته است. زماني كه باراك اوباما مذاكرات هسته‌اي با ايران را در قالب رايزني‌هاي چندجانبه آغاز كرد بسياري در داخل دولت وي اعتقاد داشتند كه شكسته شدن تابوي گفت‌وگو ميان مقام‌هاي ايران و امريكا مي‌تواند پس از حصول توافق هسته‌اي به رايزني‌هاي منطقه‌اي ميان تهران و واشنگتن هم ختم شود كه البته هيچگاه اين اتفاق رخ نداد. مقام‌هاي متعدد ايراني نيز در دو سال گذشته از حصول برجام همواره تاكيد كرده بودند كه اگر امريكا سابقه خوبي از خود در مساله اجراي توافق هسته‌اي به جا بگذارد مي‌توان در مورد ساير مسائل مورد اختلاف ايران و امريكا نيز گفت‌وگو كرد. با ظهور دونالد ترامپ در كاخ سفيد عملا اندك اميدهاي باقي مانده در اين زمينه نيز به پايان رسيده‌اند.
آسوشيتدپرس در بخش‌هاي ديگري از گزارش خود مي‌نويسد كه به نظر مي‌رسد ترامپ از وعده انتخاباتي خود مبني بر پاره كردن توافق هسته‌اي دست كشيده و درصدد است تا گام‌هاي ديگري را براي تحت فشار قرار دادن ايران بردارد. اين گام‌ها احتمالا رابطه ايران با حزب‌الله لبنان و سپاه پاسداران انقلاب اسلامي را هدف قرار خواهد داد. اين رسانه امريكايي به نقل از يك منبع آگاه مي‌نويسد كه احتمالا براساس اين تحريم‌ها هر فردي كه كوچك‌ترين رابطه‌اي با سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ايران برقرار كند، مورد تحريم مالي قرار خواهد گرفت. سخنان سردار جعفري به عنوان يك مقام نظامي در حالي مطرح شده است كه 24 ساعت پيش از وي نيز حسن روحاني، رييس‌جمهور ايران تاكيد كرده بود كه 10 نفر مانند ترامپ هم نمي‌توانند فوايد ايران از برجام را به عقب برانند.
هشدار اروپا به ترامپ درباره سپاه پاسداران انقلاب اسلامي
فايننشيال تايمز در اين باره نوشت: اگر همه‌چيز آن طور كه پيش‌بيني‌ها مي‌گويد پيش برود و دونالد ترامپ پايبندي تهران به توافق هسته‌اي را تاييد نكند و تحريم‌هاي بيشتري را هم عليه ايران تحميل كند، نخستين‌بار از زمان پيروزي انقلاب اسلامي خواهد بود كه نهاد سپاه پاسداران انقلاب اسلامي تحت تحريم قرار مي‌گيرد. هرچند كه برخي از شاخه‌هاي وابسته به اين نهاد تاكنون تحريم‌هاي بسياري را تجربه كرده‌اند اما قرار دادن نام اين نهاد به شكل خاص در ليست گروه‌هاي تروريستي براي نخستين‌بار اتفاق خواهد افتاد و البته ايران نيز با ارتش امريكا و نيروهاي وابسته به آن در سطح بين‌المللي به خصوص در خاورميانه مانند داعش برخورد خواهد كرد. از زمان روي كار آمدن دولت ترامپ تاكنون حجم تنش ميان ايران و ايالات متحده شدت بيشتري گرفته است و هفته گذشته بود كه رييس‌جمهور امريكا با تكرار ادعاهاي واهي پيشين ايران را به حمايت از تروريسم و صدور خشونت و افراط‌گرايي متهم كرد. ديپلمات‌هاي غربي در تهران در اين باره به فايننشيال‌تايمز مي‌گويند: اقدام امريكا عليه سپاه پاسداران انقلاب اسلامي مي‌تواند بر وضعيت بغرنج منطقه خاورميانه بيفزايد. يك مقام غربي به شرط عدم افشاي نام خود در اين باره مي‌گويد: ما بارها به امريكايي‌ها گفته بوديم كه قرار دادن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در ليست تروريستي امريكا مي‌تواند بر وضعيت نظامي منطقه تاثيرمنفي بگذارد اما به نظر مي‌رسد كه دولت فعلي امريكا بناي گوش دادن به  حرف ما را ندارد.
تندروي‌هاي ترامپ بي‌پاسخ نمي‌ماند
رسانه روسي اسپوتنيك در گزارش كوتاه خود در اين خصوص به مساله عدم سكوت تهران در برابر زياده خواهي‌ها و تندروي‌هاي امريكا اشاره مي‌كند و مي‌نويسد: پايان جولاي 2017 بود كه ايالات متحده به بهانه برنامه موشكي ايران، تحريم‌هايي را عليه اين كشور وضع كرد و البته تهران هم اقدامي مشابه انجام داد و هم آنكه بر بودجه فعاليت‌هاي موشكي خود افزود. پس از نخستين حضور دونالد ترامپ در مجمع عمومي سازمان ملل متحد و سخنراني تند و تيزي كه وي ايراد كرد و در آن به فعاليت‌هاي منطقه‌اي و آزمايش‌هاي موشكي ايران انتقاد كرد نيز تهران از موشك بالستيك خرمشهر رونمايي كرد. ايران بارها و بارها تاكيد كرده است كه برنامه موشكي اين كشور براي دفاع است و جنبه تهاجمي ندارد اما همزمان هشدار داده كه در مورد توانمندي نظامي و فعاليت‌هاي دفاعي خود مذاكره نمي‌كند.