تشديد مواضع ترامپ موجب وحدت بيشتر مي‌شود
حشمت‌الله فلاحت‌پيشه
عضو كميسيون امنيت ملي
هرچقدر مواضع امريكا در قبال برجام تندتر شود، در درون ايران شاهد انسجام و وحدت بيشتري خواهيم بود. گروه‌ها و احزاب سياسي ايران بايد بدانند كه در نتيجه موج اوليه صحبت‌هاي ترامپ رفتار احساسي نشان نداده و فضاي اضطرار ايجاد نكنند. نكته‌اي كه نبايد فراموش كرد اين است كه حتما مواضع ترامپ به ايجاد نوسان در اقتصاد و از بين رفتن ثبات پيشين مي‌انجامد، لذا بايد آمادگي آن را داشت. با بهره‌گيري از قدرت ساختار اقتصادي همچون توان ريال در برابر دلار مي‌توان اين شرايط را نيز مديريت كرد، به همين خاطر نبايد از مدار وحدت و انسجام دروني خارج شويم.
ايجاد نوسان در اقتصاد ايران در شرايطي است كه ايران همه برنامه‌هاي آينده خود را در حوزه اقتصاد تعريف كرده است و اين احتمالا مشكلاتي براي ما به بار خواهد آورد. همين دليل كافي است تا از تشديد اختلاف بين امريكا و ايران استقبال نكنيم. به اعتقاد من، ما نياز داريم كه در شرايط كنوني در مقابل مواضع امريكا يك سياست خارجي ژله‌اي اتخاذ كنيم.
در اين سياست خارجي ژله‌اي نيز اصلي‌ترين عنصر تعيين‌كننده، مناسبات بين ايران و امريكا است. در حقيقت نمي‌توان خيلي روي مواضع اروپا تكيه كرد زيرا اروپا و امريكا در حوزه اقتصاد، حدود 18 هزار ميليارد سرمايه‌گذاري مشترك دارند. اين درحالي است كه ميزان سرمايه‌گذاري مشترك ايران و كشورهاي اتحاديه اروپا در مجموع به 5 هزار ميليارد نمي‌رسد. در واقع ما به هيچ يك از دو ستون سود و سرمايه در نظام سرمايه‌داري دسترسي نداريم. از همين رو بايد احتياط كرده و به هيچ‌وجه در مقابل مواضع امريكا رفتار سيم‌آخري يا انتحاري از خود نشان ندهيم.
توافق هسته‌اي ايران و اعضاي 1+5 يك توافق ريشه‌دار بين‌المللي است. به عبارتي بعد از انقلاب اسلامي تاكنون هيچ توافقي به ريشه‌داري برجام در عرصه بين‌الملل نداشته‌ايم. اين توافق براي غربي‌ها نيز مثال‌زدني است. آنقدر كه اعتقاد دارند در برخورد با مسائل و موضوعات ديگر همچون كره شمالي نيز بايد با همين روش عمل كرده و به توافق برسند. به هر ترتيب مواضع اعلامي ترامپ در مرحله اول آثار مثبت و منفي در سياست خارجي ايران دارد و در مرحله دوم قابل مديريت خواهد بود. اصلي‌ترين مساله براي ما اين است كه دستاورد اقتصادي برجام يعني 80 ميليارد دلار سرمايه‌گذاري خارجي ما لطمه نبيند. اگر اين اتفاق نيفتد، مي‌توان گفت كه مواضع ترامپ بيشتر جنبه شعاري دارد و با همان رويكرد وحدت و انسجام دروني مي‌توان آن را مديريت كرد.