انعقاد قراردادهاي جديد نفتي روي ميز زنگنه

گروه اقتصادي

نخستين قرارداد نفتي بعد از برجام، با همه تاخيرها و رفت و آمدها به نام فرانسوي‌ها ثبت شد تا خيال همه سرمايه‌گذاران نفتي خارجي براي ورود به ايران راحت شود. چهار سال پيش و بعد از حضور روحاني در اجلاس داووس قرار شد تا هيات بزرگ اروپايي متشكل از سرمايه‌گذاران مختلف به ايران سفر كنند، جلسه مراودات بخش خصوصي با اين هيات بزرگ حول محور حضور فرانسوي‌ها در بازار ايران گذشت و كمتر سرمايه‌گذاري بود كه حضورش در ايران را منوط به حضور توتال و فرانسوي‌هاي ديگر نكند. قطع به يقين ورود توتال به ايران و عقد قرارداد فاز11 براي همه سرمايه‌گذاران حجت را تمام كرد و نشان داد كه همه مي‌توانند با خيال راحت در ايران سرمايه‌گذاري كنند.
به اين ترتيب نخستين قرارداد نفتي ايران براي توسعه بخش فراساحل فاز 11 پارس جنوبي بين شركت ملي نفت ايران با كنسرسيومي متشكل از توتال فرانسه، CNPCI چين و پتروپارس از ايران اواسط تيرماه سال جاري امضا شد و توتال قول داد تا 5 ميليارد دلار سرمايه‌گذاري كند. به اين ترتيب جنجال‌هايي كه ميان ايران و شركت توتال بود، خاتمه يافت تا بالاخره حضور خارجي‌ها در ايران تحكيم شود. اما موضع‌گيري جديد ترامپ درباره برجام، باعث شد تا اين خوشحالي دوام نياورد و دوباره توتال رويه جديدي را آغاز كند؛ به‌طوري‌كه رييس توتال اعلام كرده «اگر تحريم‌هاي آمريكا قوانيني داشته باشد كه ما را مجبور به عقب‌نشيني كند ما مجبوريم تبعيت كنيم؛ در مجموع اگر بتوانيم قرارداد با ايران را انجام مي‌دهيم و اگر نتوانيم، متوقف مي‌كنيم.»  البته در همين شرايط زماني‌نيا، معاون امور بين‌الملل وزير نفت از انعقاد 10 قرارداد جديد نفتي صحبت كرده كه تا مارس 2018 امضا خواهند شد. موضوعي كه نشان مي‌دهد در بدنه نفتي وزارت نفت هيچ نگراني از بابت تغيير در مراودات نفتي ايران وجود ندارد. اين اتفاقات باعث شده تا قيمت نفت جهاني نيز تا حدودي تحت تاثير قرار بگيرد؛ به‌طوري‌كه به گفته پايگاه خبري ماركت واچ آمريكا، ركورد زدن قيمت‌هاي نفت به تنش‌ها در عراق و رفتار آمريكا عليه ايران مرتبط است. به اين ترتيب قيمت نفت خام وست تگزاس اينترمديت آمريكا پس از آنكه با رسيدن به سطح 52 دلار و 25 سنت در هر بشكه، بيشترين مقدار خود را از 27 سپتامبر (پنج مهر) تجربه كرد، در پايان معاملات بازار نايمكس اين كشور به 51 دلار و 88 سنت در هر بشكه رسيد. هر بشكه نفت برنت درياي شمال نيز در پايان معاملات روز سه شنبه بازار لندن با بهاي 57 دلار و 88 سنت معامله شد كه بالاترين قيمت از اواخر سپتامبر (اوايل مهر) است. قيمت نفت خام آمريكا صبح ديروز 52 دلار و پنج سنت بود.
مقاومت آسيايي‌ها براي ادامه همكاري
پاتريك پويانه، مديرعامل توتال در مصاحبه‌اي با سي‌ان‌ان گفته است كه اگر اتحاديه اروپا، چين و روسيه بخواهند كه توافق هسته‌اي ايران اجرايي شود، مفهوم آن اين است كه آمريكا مجبور به اعمال تحريم‌هاي يك‌جانبه خواهد شد. البته با وجود اين، ما در طرف خودمان تلاش خواهيم كرد تا بتوانيم اين پروژه گازي را با ايران ادامه بدهيم و اين اولويت ما خواهد بود. در حال حاضر شركت توتال گزينه‌ها را سبك سنگين مي‌كند و همه چيز بستگي به كنگره آمريكا دارد كه درباره تحريم‌ها چه تصميمي مي‌گيرد و چه نوع تحريمي را اعمال مي‌كند. در عين حال تحليلگران بر اين باورند كه طبق صحبت‌هاي ترامپ دو سناريو ايجاد مي‌شود؛ از آنجايي كه شركت‌هاي اروپايي حدود 25 درصد از نفت ايران را خريداري مي‌كنند، ممكن است به دليل ترس از تحريم‌هاي آمريكا خريد نفت از ايران را متوقف كنند. اما اين موضوع در مورد خريداران آسيايي صادق نيست؛ به اين دليل كه احتمالا مشتريان آسيايي نظير چين و هند در مقابل عدم خريد نفت از ايران مقاومت خواهند كرد.
امضاي 10 قرارداد تا مارس 2018
اميرحسين زماني‌نيا، معاون امور بين‌الملل وزير نفت كه براي كنفرانسي نفتي به لندن رفته است در رابطه با مواضع جديد رييس‌جمهور آمريكا اعلام كرده كه «اين موضوع تاثير بسيار اندكي را در توسعه صنايع نفت و جذب سرمايه‌گذاري‌هاي خارجي خواهد داشت.» به گفته زماني‌نيا، جمهوري اسلامي ايران اميدوار است كه 10 قرارداد جديد با شركت‌هاي خارجي براي توسعه ميادين نفت و گاز تا مارس 2018 امضا كند و اظهارات اخير ترامپ درباره برنامه‌هاي توسعه ايران هيچ خللي  به آن وارد نخواهد كرد. وي گفته است: ازطرف ديگر درباره عقد 28 قرارداد با شركت‌هاي خارجي درحال مذاكره هستيم كه بسياري از آنها شركت‌هاي مهم نفتي اروپايي هستند كه قرار است براساس قراردادهاي جديد نفتي با آنها قرارداد ببنديم.
آمارها چه مي‌گويند؟
ايران درحال حاضر بزرگ‌ترين منابع گاز جهان را در اختيار دارد و به دنبال اين است كه تا سال 2021 توليد گاز خود را به 1/1 ميليارد مترمكعب در روز برساند. درحال حاضر توليد گاز ايران 800 ميليون مترمكعب است. همچنين ايران ظرفيت توليد نفت خود را تا سال 2021 از 8/3 ميليون بشكه در روز فعلي به 7/4 ميليون بشكه خواهد رساند.  طبق آخرين آمارها از گمرك ايران، واردات نفت كره جنوبي از ايران در ماه سپتامبر به يك ميليون و 830 هزار تن معادل 446 هزار و 148 بشكه در روز رسيد كه اين ميزان بيشترين رقم در 6 ماه گذشته به شمار مي‌رود كه نسبت به سال قبل رشد 8/22 درصدي را نشان مي‌دهد. ازسوي ديگر حجم توليد نفت اين كشور در ماه سپتامبر با 3 هزار بشكه افزايش به 3 ميليون و 848 هزار بشكه در روز رسيده است.  صادرات ميعانات كه در توليد محصولات پتروشيمي استفاده دارد، بعد از اتمام عمليات تعميرات به 450 هزار بشكه در روز بازخواهد گشت، هرچند كه اين رقم همچنان پايين‌تر از ميانگين صادرات روزانه 550 هزار بشكه‌اي ميعانات ايران در 15 ماه گذشته خواهد بود.