جاي خالي آموزش در رسانهها
علي شكوهي
حدود 35 سال پيش كه وارد عرصه رسانه و مطبوعات شدم، حرفه خبرنگاري و فعاليت در مطبوعات براي خودش شأن و اعتباري داشت. تعداد مطبوعات انگشتشمار بود و علاقهمندان به اين حيطه با سختي گزينش ميشدند و بايد از توانايي بالايي هم برخوردار بودند. غالبا كساني به عنوان عضو جديد تحريريه مطبوعات انتخاب ميشدند كه از سواد بالايي برخوردار بودند و به مطالعه و تحقيق عادت داشتند و بعد از شروع كار هم بايد از خود همت به خرج ميدادند تا كار مطبوعاتي دشوار آن روز را خوب فرا بگيرند. آنان آموزشهاي سختي را پشت سر ميگذاشتند تا مطالبشان در روزنامهها منتشر شود. مشهور بود كه بسياري از خبرها و گزارشها و يادداشتهاي تازهواردها به عرصه مطبوعات بدون هيچ توضيحي از سوي سردبيران در سطل آشغال انداخته ميشد تا خودشان بفهمند كه ايراد كارشان چيست و چقدر بايد زحمت ميكشيدند تا يكي مثل بقيه روزنامهنگاران ميشدند.
امروز وضعيت تغيير كرده؛ تعداد رسانهها زياد شده و هر فرد با مسلح شدن به ابزارهاي جديد در واقع خودش ميتواند يك رسانه باشد. در اين وضعيت نياز رسانههاي متعدد و فراوان فعال در حوزه كاغذ و مجاز، باعث شده تا افرادي بدون تناسب رشته تحصيلي و بدون كسب توانايي لازم و بدون آنكه سواد كافي براي ورود به اين حيطه حساس را داشته باشند، مشغول به فعاليت در رسانهها شده و خود را روزنامهنگار و اهل رسانه معرفي كنند. حاصلش اين است كه بسياري از مطالب منتشر شده در بسياري از رسانهها از حداقل استانداردهاي خبرنويسي و گزارشنويسي برخوردار نيستند و حتي در آنها كمترين توجهي به اصول درستنويسي هم نميشود. ابتداي اين هفته در دانشگاه اروميه با يكي از اهالي سياست مناظره داشتم. در برخي از سايتها و خبرگزاريها گزارشي از اين جلسه منتشر شده است كه محتواي آن تقريبا هيچ نسبتي با مطالب گفته شده از سوي طرفين ندارد. دوستان فراواني هم قبلا گفتهاند كه خبرنگاري با آنان تماس گرفته و نظرش را در موضوعي خواسته اما مطالبي را منتشر كرده كه سخن او نبوده است. انگيزه نوشتن اين چند سطر همين گونه رخدادها است. مديران رسانهها بايد براي آموزش خبرنگاران خود وقت و سرمايه بگذارند.