«خانه عاشيق‌هاي ايران» يكي از معدود سازمان‌هاي مردم‌نهاد است كه با هدف پرداختن به موسيقي عاشيق‌ها، بعد از كسب مجوز رسمي از وزارت كشور از مهر ماه سال 94 فعاليتش را با مديريت عاشيق سلجوق شهبازي شروع كرده و در مدت كمتر از 2 سال 5 جشنواره بين‌المللي در تهران و شهرهاي ايران برگزار كرده است. بهمن سال 94 «خانه عاشيق‌هاي ايران» با حضور جوانشير آخوندوف، سفير جمهوري آذربايجان، دكتر حكيمي‌پور، حاجي‌آقا اسماعيل اكبري، الياس حضرتي و عاشيق شهبازي، مديرعامل اين خانه در سراي محله بهاران در منطقه پنج تهران برگزار شد. حال بعد از گذشت دو سال يكشنبه 19 آذرماه در فرهنگسراي بهاران تهران جشنواره بين‌المللي عاشيق قريب برگزار مي‌شود. با بينان‌گذار اين خانه به گفت‌وگو نشسته‌ايم.
ايده اوليه تاسيس «خانه عاشيق‌هاي ايران» از چه زماني شكل گرفت و چه مراحلي طي شد تا در نهايت اين خانه افتتاح شود؟
هميشه در اين فكر بودم كه چه كارهايي مي‌توان انجام داد تا از موسيقي عاشيق‌ها حمايت بيشتري شود. از سال 90 كه به عنوان يكي از اعضاي هيات‌مديره كانون نوازندگان ايراني در خانه موسيقي انتخاب شدم، ايده‌هايي را در جلسات مطرح كردم تا در ادامه شاهد اقدامات مثبتي در اين زمينه باشيم اما متاسفانه، در آن زمان در اين مورد هيچ كاري انجام نشد و بودجه‌اي براي اين كار در نظر گرفته نشد. من هم كه به عنوان نماينده عاشيق‌ها فعاليت مي‌كردم به اين نتيجه رسيدم كه بهتر است جدا از فعاليت‌هايي كه در خانه موسيقي صورت مي‌گيرد براي راه‌اندازي «خانه عاشيق‌هاي ايران» اقدام كنم. با فعاليت اين خانه مي‌توانستيم به صورت تخصصي‌تري به اين موسيقي بپردازيم و مهم‌تر از آن فعاليت‌هايمان را به صورت تشكيلاتي و مدون انجام دهيم. از سال 92 تا امروز به صورت جدي مراحل كسب مجوز براي اين خانه را از طريق وزارت كشور شروع كردم و خوشبختانه با حمايت دوستان از جمله آقاي دكتر روح‌الله نصرتي، دكتر جهانبخش محبي‌نيا، دكتر ميرنبي عزيززاده و... در نهايت مجوز فعاليت «خانه عاشيق‌هاي ايران» صادر شد. سرانجام در مهرماه 94 افتتاحيه‌اي به بهانه صدور مجوز برگزار كرديم و در آن مهمانان و نوازندگاني از استان‌هاي ترك زبان كشور و همچنين از كشورهاي جمهوري آذربايجان، تركيه و جمهوري تركمنستان دعوت كرديم كه اجراهايي داشتند.
اين خانه در طول يك سال و چند ماهي كه از فعاليتش مي‌گذرد چه كارهايي انجام داده است؟
از زمان افتتاح اين خانه نظراتي از جانب دوستان مطرح شد كه بعد از بررسي آنها به اين نتيجه رسيديم با توجه به عنوان اين خانه كه مربوط به تمام ايران مي‌شود و شهر خاصي را در نظر نداشته، شعبه‌هايي را در استان‌هاي ترك‌زبان داير كنيم. از همان زمان براي فعاليت در 8 استان آذربايجان شرقي، آذربايجان غربي، اردبيل، زنجان و البرز، همدان، قم، تهران و قزوين شعبه اين خانه تاسيس شد و شروع به فعاليت هنري كرد. با توجه به شكل فعاليت اين خانه براي برگزاري برنامه‌هاي مختلف فرهنگي و هنري درخواستي به محضر حجت‌الاسلام حاجي آقا امرودي معاون محترم وقت امور اجتماعي و فرهنگي شهرداري تهران تقديم كردم و محلي را به عنوان دفتر مركزي «خانه عاشيق‌هاي ايران» در منطقه5 و در سراي محله بهاران دراختيار ما گذاشتند و در مراسمي رسمي با حضور حاجي علي اكبري و جناب دكتر حكيمي‌پور عضو شوراي شهر تهران و سفير محترم جمهوري آذربايجان و... فعاليت خود را آغاز كرد.
جدا از اين فعاليت‌ها قرار است چه برنامه‌هايي در جهت معرفي و گسترش موسيقي عاشيق‌ها در تهران صورت گيرد؟
قرار بود كه مسابقه عاشيق‌هاي جوان ايران را در سال 1396 برگزار كنيم كه به‌علت نياز به جشنواره‌هاي عاشيق علسگر و عاشيق قريب به مسابقه نرسيديم كه من اميدوارم در سال 1397 اين مسابقه برگزار شود. از همين الان در تلاش هستيم تا اين مسابقه را در صورت امكان به صورت بين‌المللي برگزار كنيم.
به اين اشاره كرديد كه يكي از دلايل‌تان براي تاسيس «خانه عاشيق‌هاي ايران» ضرورت در رسيدگي به مشكلات هنرمندان بود. فكر مي‌كنيد مهم‌ترين مشكلي كه در اين زمينه وجود دارد، چيست؟
اين تصور وجود دارد كه مشكل خاصي پيرامون اين موسيقي و ادبيات عاشيق‌ها وجود ندارد اما اينكه همه‌چيز ناديده گرفته مي‌شود، بدترين اتفاقي است كه در مورد موسيقي عاشيق‌ها مي‌افتد. خود من كه در اين حوزه فعال هستم اگر مشكلي احساس نمي‌كردم هيچ‌وقت براي راه‌اندازي اين خانه اقدامي انجام نمي‌دادم. متاسفانه از اين هنر هيچ حمايتي صورت نگرفته و نمي‌گيرد. منظور من فقط حمايت مالي نيست چرا كه حتي پيش از اين از موسيقي عاشيق‌ها حمايت معنوي هم صورت نمي‌گرفت و بنابراين اين هنر و ادبيات عاشيق‌ها به واسطه اين عدم حمايت در حال فراموشي بود.
يكي از راه‌هاي ماندگاري اين نوع موسيقي ضبط و انتشار آثار است. متاسفانه در طول اين سال‌ها شاهد نمونه‌هاي اندكي از آلبوم‌هاي موسيقي عاشيقي هستيم. قرار نيست خانه عاشيق‌هاي ايران در اين زمينه فعاليتي انجام دهد؟
خودِ عاشيق‌ها اين هنر را در طول ساليان متمادي به صورت سينه به سينه حفظ كرده و ادامه داده‌اند اما اگر اين آثار و ادبيات آنها ضبط نشده باقي بماند و منتشر نشود، همه‌چيز در سال‌هاي بعد از دست خواهد رفت. ما اساتيد مختلفي در طول اين سال‌ها داشته‌ايم كه داستان‌هايشان از حماسي گرفته تا ادبي و عرفاني منتشر شده است اما تعداد آنها با توجه به وسعت جغرافيايي و تنوع آثاري كه وجود دارد واقعا كم است. يكي از هدف‌هاي من در راه‌اندازي اين خانه، بر عهده گرفتن بخشي از اين حمايت بود تا با دعوت از اساتيد و ضبط صدايشان مانع از بين رفتن موسيقي عاشيق‌ها شويم. مساله ديگري كه در اين بين مهم است مساله آموزش موسيقي عاشيق‌ها است. در مورد موسيقي عاشيق‌ها هيچ كلاس آموزشي كه به صورت رسمي برگزار شود نداريم و نه تنها بخش دولتي، بلكه بخش خصوصي هم از اين عاشيق‌ها حمايت نمي‌كند. با اين شرايط هيچ‌وقت نمي‌شود اين فرهنگ را حفظ كرد و مهم‌تر از آن، اين موسيقي و ادبيات را به نسل‌هاي آينده انتقال داد. ما مي‌توانستيم اين ساز، موسيقي و فرهنگ را ثبت جهاني كنيم اما اين اتفاق نيفتاد. فكر مي‌كنم اگر مسوولان هم در اين زمينه حمايت بيشتري كنند دست كم اين فرهنگ براي خود ما و نسل آينده حفظ خواهد شد و به حياتش ادامه خواهد داد. من درخواست ثبت ملي شدن 5 عاشيقِ «حق و دده» را به سازمان ميراث فرهنگي داده‌ام و اميدوارم با همت و كمك آنها در ميراث فرهنگي خصوصاً با حمايت و پشتكاري كه در جناب مهندس بهروز ندايي و جناب دكتر مونسان در ميراث فرهنگي مي‌بينم امسال نام «دده قرباني»، «عاشيق عباس توفارقانلي»، «عاشيق قريب»، «دده مرندلي‌آللهلي» و «عاشيق اسد آغجاقشلاقلي» به ثبت ملي برسند.
چه توانمندي‌هايي در ادبيات و موسيقي عاشيق‌ها مي‌بينيد؟
خوشبختانه با توجه به گستردگي مفاهيم در ادبيات عاشيق‌ها اين موسيقي محدود به موضوع يا مراسم خاصي نيست. اگر بنا به شرايط و بنا به مناسبت خاصي از عاشيق‌ها براي برگزاري برنامه يا كنسرت دعوت شود مطمئن باشيد آنها هم با توجه به فرهنگي كه در موسيقي‌شان دارند از آن استقبال مي‌كنند. يك نكته ديگر كه واقعا لازم است درباره آن بگويم بيمه سازمان تامين اجتماعي عاشيق‌ها بود كه با پيگيري شبانه‌روزي ما و دستور مساعدت علي مرادخاني (معاون هنري وزارت ارشاد) بر طرف شد و از آبان ماه 96 خانه عاشيق‌هاي ايران به صورت رسمي اعضاي نيازمند بيمه خود را به صندوق اعتباري هنر معرفي مي‌كند و كارشناسان خانه عاشيق‌هاي ايران كه از خودِ عاشيق‌ها هستند، آنها را به صندوق اعتباري هنر و سپس سازمان تامين اجتماعي معرفي مي‌كنند كه براي ما افتخار بسيار بزرگي است.