شكست دولت، برنده ندارد
محمد كيانوشراد
آنچه بارها توسط جامعهشناسان و اساتيد علوم سياسي و همچنين فعالان سياسي اصلاحطلب گفته شده است و آنچه تجربه جهاني در كشورهاي پيشرفتهتر نشان ميدهد آن است كه همواره براي ايجاد ارتباط و گفتوگو يا ارايه خواستههاي مردم، احزاب سياسي و نهادهاي مدني به عنوان حلقه واسطه اين گفتوگو مورد استفاده قرار گرفته است. تا زماني كه ما نتوانيم در جامعه خود احزاب قدرتمند و نهادهاي مدني آزادي را شكل بدهيم، صرف نظر از نوع حكومت و نوع رفتار حاكمان همواره امكان ظهور حركتهاي پيشبيني نشده و خلقالساعه وجود دارد.
نهادهاي مدني ميتوانند در انتقال خواستههاي اقشار و طبقات گوناگون به حكومت و دستيابي به توافقاتي براي تحقق خواستههاي مردم اقدام كنند. امروز در بسياري كشورها شاهد بروز تحصنهاي كارگري يا اعتراضهاي مردمي بودهايم اما هيچگاه از چارچوبهاي ساختاري خارج نميشود تنها هنگامي چنين حوادثي بروز ميكند و جامعه و مسوولان را بهت زده ميكند كه چنين نهادهايي در ايران شكل نگرفته باشد.
نكته دوم آنكه اگر مجموعه دستاندركاران نظام به گونهاي اعتماد مردم را به صندوقهاي راي افزايش دهند مردم خواهند آموخت كه براي تغيير افراد يا سياستهاي نامطلوب، تنها راه، مراجعه به صندوقهاي راي خواهد بود. نهاد انتخابات از جمله مهمترين نهادهايي است كه كار كرد توافقي و آرامبخشي در سطوح مختلف اجتماعي را به دنبال داشته است. اگر مردم در مقطعي خاص ولو با اشتباه فردي را براي رياستجمهوري يا مجلس انتخاب كنند و مخالفان رييسجمهور و يا نمايندگان به نتايج الزامآور صندوقهاي راي باور داشته باشند هرگونه تغيير و تحولي را ميتوانند به صورتي آرام در راي خود منظور داشته و پيگير مطالبات خود شوند.
متاسفانه در شرايطي هستيم كه مخالفان دولت تصور ميكنند در صورت شكست دولت سودي خواهند برد غافل از آنكه تضعيف نهادهاي انتخابي به صورت مستقيم به كاهش اعتماد عمومي مردم نه تنها به رييسجمهور بلكه به تمامي اركان نظام سرايت خواهد كرد. توجه به گفتوگوي ملي در سطح نخبگان و مسوولان نظام ميتواند الگويي در جهت تأسي كردن مردم به الگوي گفتوگو به جاي الگوهاي پرخاشگرانه باشد. همه بايد تلاش كنيم تا به شيوههاي قابل قبول امكان پاسخگوي صميمانه در مقابل مردم كه امروز از مشكلات اقتصادي در رنج هستند فراهم سازيم. مردم نشان دادهاند در همه سختيها براي حفظ ايران و اسلام فداكاري كردهاند. آنچه باعث عصبانيت مردم خواهد شد تحقير و بيتوجهي و ناديده گرفتن مردم خصوصا جوانان اين
سرزمين است.
هنگامي كه نهادهايي يا افراد موثري در جامعه ايران به دليل دسترسي به امكانات سخن گفتن از بيان برخي مطالبات عادي جوانان ممانعت ميكنند در انتظار اين اتفاقات اينچنين در امروز و آينده باشيم. راهحل اساسي پذيرش گفتمان آشتي و گفتوگوي ملي در ذيل قانون اساسي جمهوري اسلامي است. قانون اساسي بايد تنها مرجع رافع اختلافات ميان جريانات سياسي و جنبشهاي اجتماعي باشد.
جناح منتقد دولت هم به لحاظ حكومتي هم به لحاظ سياسي نميتواند تحركات اخير را مهر تاييد بزند. جناح منتقد دولت اميدوار بود با آغاز اعتراضات در سطح اقتصادي از موج ايجاد شده عليه دولت استفاده كند در حالي كه هركسي تصور كند سطح اعتراضات منحصر در خواستههاي اقتصادي است چشم بر واقعيتهاي امروز بسته است. سطح اعتراضات با فاصله اندكي از مطالبات اقتصادي به مطالبات گستردهتر تغيير خواهد كرد و اين واقعيت را بيش از هركسي بايد جناح اصولگرا در نظر داشته باشد. در صورت عدم توجه به آنچه تاكنون به عنوان راهحل اجماع اجتماعي بر مبناي آشتي ملي اظهار كردهاند بهترين راهحل جهت مواجهه با اعتراضهاي اجتماعي در سطوح مختلف
در آينده است.
اصولگرايان بايد با قاطعيت از نتيجه انتخابات ارديبهشت كه منجر به پيروزي روحاني شده حمايت كنند و روحاني نيز بايد با تمام توان و با توانمند ساختن تيم اقتصادي در جهت رفع مشكلات اقتصادي قدم بردارد. اگرچه به صورت روشن بايد بر اين واقعيت تاكيد كرد كه وضع تورم نسبت به دولت قبلي به مراتب از كنترل بيشتري برخوردار بوده است اما گفتوگوي صريح و بيان مشكلات و كمك مجلس شوراي اسلامي در تسهيل زمينههاي سرمايهگذاري اصليترين كليد حل مشكل اقتصاد و رونق اقتصادي است. بدون انجام سرمايهگذاريهاي لازم دولت توانايي تحرك اقتصادي نخواهد داشت. از سوي ديگر مجموعه وزراي دولت بايد با ارتباط گستردهتر و چابكسازي وزارتخانهها و ادارات كل در استانها نسبت به پاسخگويي و حل مشكلات مردم اقدام كنند. آنچه موجب تقويت رابطه ملت و حاكميت خواهد شد تقويت روح اعتماد عمومي در ميان دستگاههاي مختلف نسبت
به حاكميت است.