چين و روسيه جانشين جنگ عليه تروريسم شدند

گروه جهان| وزارت دفاع ايالات متحده امريكا، بعد از 10 سال نسخه جديدي از «استراتژي دفاع ملي» را منتشر كرده است. بر اساس اين سند جديد، دشمن اصلي امريكا در جهان تغيير كرده است و به جاي تروريست‌ها، قدرت‌هاي تجديدنظرطلب اصلي‌ترين دشمن امريكا معرفي شده‌اند. در اين سند كه جيم متيس، وزير دفاع امريكا، جزيياتي از آن را جمعه شب در يك كنفرانس خبري تشريح كرد، براي اولين‌بار طي دو دهه گذشته امريكا دشمن اصلي خود را به جاي «تروريسم بين‌المللي»، «چين و روسيه معرفي كرده است. » زماني كه 10 سال پيش، رابرت گيتس، وزير دفاع دولت اول باراك اوباما، استراتژي دفاع ملي پنتاگون را منتشر كرد، در آن سند، بزرگ‌ترين تهديد عليه امريكا، تروريسم بين‌المللي بود و اشاره كوچك‌تري به خطر از جانب چين و روسيه به عنوان رقباي قدرت امريكا در جهان اشاره شده‌بود. در شرايطي كه اولين اشاره به چين و روسيه در استراتژي 2008 دفاعي امريكا در نهمين صفحه بود، اما در استراتژي 2018 دفاع ملي امريكا، درست در پاراگراف دوم مقدمه مورد اشاره قرار گرفته است. جمعه شب، وزير دفاع ايالات متحده امريكا، جيم متيس اشاره كرد كه «هر چند امريكا قرار نيست مبارزه با تروريسم را متوقف كند» اما اولويت دفاعي اين كشور به «تشكيل يك نيروي نظامي قدرتمند در برابر توسعه توان نظامي روسيه و چين» تغيير كرده است. متيس در عين حال از كنگره امريكا به علت ناتواني از تخصيص كافي بودجه به وزارت دفاع و ارتش امريكا انتقاد كرد. وزير دفاع امريكا گفت: «در طول 16 سال گذشته هيچ دشمني در ميدان جنگ به آمادگي نظامي امريكا ضربه‌اي را وارد نكرد كه قوانين كنگره مانند قانون كنترل بودجه و كاهش هزينه‌هاي نظامي بودجه در 9 سال از 10 سال گذشته، به ارتش وارد كرد.» بر اساس برنامه جديد دفاع ملي امريكا، كه سندي معادل 14 صفحه از آن به صورت عمومي منتشر شده و بخش عمده‌اش محرمانه است، در كنار رويارويي با روسيه و چين براي «حفظ جايگاه امريكا» مقابله با «ملت‌هايي» كه امريكا آنها را ياغي معرفي مي‌كند يكي از اهداف دفاعي امريكا است. در اين متن از كره شمالي و ايران به عنوان ملت‌هاي ياغي ياد شده است كه «منافع منطقه‌اي امريكا» را به خطر مي‌اندازند. اما ايده بنيادين پشت استراتژي متيس، «حفظ جايگاه امريكا به عنوان قدرت اول جهان» از طريق رويارويي با قدرت‌هاي جديد يعني «روسيه و چين» است.
متيس جزييات راهبرد دفاع ملي خود را در دانشكده پژوهش‌هاي پيشرفته بين‌الملل هيتز دانشگاه جانز هاپكينز ارايه داد. او در اين سخنراني تاكيد كرد: «ما رويكرد مقابله با گروه‌هاي تروريستي را ادامه مي‌دهيم، اما در حال حاضر منازعه قدرت‌هاي بزرگ جهاني و نه تروريسم، تمركز اصلي امنيت ملي ايالات متحده امريكاست. راهبرد جديد براي شرايط زماني امروز ايجاد شده است و قرار است به مردم امريكا ارتشي را ارايه دهد كه براي محافظت از شيوه زندگي ما لازم است. » متيس در عين حال تاكيد كرد كه امريكا بايد با متحدان خود مشاركت بيشتري كند و تاكيد كرد: «من در تمام دوران سوابق نظامي‌ام به ياد ندارم هيچگاه امريكا به تنهايي در يك جنگ شركت كرده‌باشد و همواره متحدان ما در كنار ما حضور داشته‌اند. » در كنار متحدان سنتي امريكا در اروپا، بر اساس راهبرد دفاع ملي جديد، امريكا قصد دارد متحدان تازه‌اي در حوزه اقيانوس هند و آرام پيدا كند.
آدام تيلور، در روزنامه واشنگتن‌پست مي‌نويسد، هر چند محور اصلي استراتژي دفاع ملي امريكا دو دهه بعد از جنگ عليه ترور، به سمت مقابله با روسيه و چين تبديل شده است، آيا راي‌دهندگان امريكايي با چنين تحولي موافقند؟ اين گزارشگر واشنگتن پست در ادامه مي‌نويسد: «بسياري از نظرسنجي‌هايي كه به تازگي منتشر شده است، نشان مي‌دهد بخش عمده امريكايي‌ها همچنان تروريسم بين‌المللي را يك خطر عمده عليه امريكا محسوب مي‌كنند و در برابر افكار عمومي نسبت به خطرات چين و روسيه چندان حساسيتي ندارند.
گروهي از مقام‌هاي پنتاگون معتقدند در شرايطي كه امريكايي‌ها از 2001 تاكنون در دخالت‌هاي خارجي تمركز كرده‌اند و ده‌ها هزار نظامي امريكايي در بيابان‌ها در حال نبردهاي عقيدتي هستند، چين و روسيه موشك‌ها و ماهواره‌هاي جديد ساخته‌اند. يك مقام ارشد پنتاگون به نيويوركر مي‌گويد: 45 ميليارد دلاري كه ما سالانه در افغانستان و سوريه هزينه مي‌كنيم به راحتي مي‌تواند بسياري از سوراخ‌ها در زرادخانه نظامي امريكا را پر كند. وقتي يك بوكسور حرفه‌اي فقط مقابل حريفان ضعيف بجنگد، هيچ‌وقت توانايي‌اش بيشتر نمي‌شود. داگ وايز، از مقامات آژانس اطلاعات مركزي امريكا (سيا) مي‌گويد عمليات ضد تروريستي قطعا يك عمليات لازم بود، اما هزينه آن بسيار زياد بود، «سوال اين است كه آيا داعش مي‌توانست باعث نابودي سبك زندگي امريكايي شود؟ احتمالا نه! اما اگر از خطرات براي موجوديت امريكا صحبت مي‌كنيد، بايد به موشك‌هاي چيني فكر كنيد كه با چند برابر سرعت صوت حركت مي‌كنند و قبل از اينكه چشم به هم بزنيد مي‌توانند يك ناو هواپيما‌بر را نابود كنند. اگر روزي تمام ناوگان اقيانوس آرام غرق شود، آن روز است كه با يك خطر براي موجوديت امريكا مواجه شده‌ايم.»به نوشته نيويوركر، پاتريك شاناهان، مدير پيشين بويينگ و معاون كنوني جيم متيس، مسوول سفارش بخش عمده تجهيزات نظامي مدرن امريكايي است كه قرار است در مقابله با روسيه و چين به كار گرفته‌شوند. تجهيزاتي كه در حوزه فضايي، سايبري و هوش مصنوعي، قرار است ارتش امريكا را به يكي از پيشرفته‌ترين ارتش‌هاي جهان تبديل كنند. به نوشته نيويورك تايمز، شاناهان مي‌گويد مبالغي كه در اين پروژه‌ها هزينه مي‌شود، قمارهايي بزرگ هستند كه نه به ميليون بلكه به ميليارد و تريليون دلار محاسبه شده‌اند. در عين حال زرادخانه هسته‌اي امريكا هم يكي از اهداف وزارت دفاع براي نوسازي و بهسازي است. پيش از اين رسانه‌ها از هدف جديد پنتاگون براي كنار گذاشتن سياست كاهش سلاح‌هاي هسته‌اي و توليد سلاح‌هاي جديد خبر داده‌بودند. با اين حال جيم متيس در سخنراني خود در دانشگاه جانز هاپكينز، با وجود اينكه چندين بار نوسازي زرادخانه هسته‌اي امريكا را مورد اشاره قرار داد اما تاكيد كرد كه «سلاح هسته‌اي فقط به عنوان آخرين گزينه» توسط امريكا استفاده خواهد شد.