گروه اقتصادي |خبرها حكايت از افزايش تنش‌ها بين دو قدرت بزرگ اقتصادي دنيا دارد. چين و امريكا كه پيش از اين به بهانه حمايت از توليد داخل و حمايت از كارگران خود درگير دعواي تعرفه‌اي شده بودند بعد از گذشت چند ماه از نخستين دعواي تعرفه‌اي خود قصد دارند مجددا براي ورود كالاهاي طرف مقابل تعرفه‌اي بيش از آنچه تاكنون اعمال مي‌شد را تدوين كنند.
به اين ترتيب طبق اعلام وزارت بازرگاني چين؛ اين دولت با قصد تلافي قصد دارد تا بر روي كالاهاي مختلف امريكايي كه قصد ورود به چين را دارند تعرفه‌اي معادل 50 ميليارد دلار را اعمال كند. در همين حال دونالد ترامپ رييس‌جمهور امريكا هم در تلافي اين اقدام چيني‌ها در توييتي جديد اعلام كرده است كه 100 ميليارد دلار تعرفه اضافي به چين تحميل مي‌كند.
ترامپ حتي به مقامات تجاري امريكا دستور داد كه در پاسخ به واكنش پكن در وضع تعرفه بر روي ۱۰۶ قلم كالاي امريكايي، وضع تعرفه اضافي ۱۰۰ ميليارد دلاري را بر روي كالاهاي چيني، بررسي كنند. او تاكيد كرده كه «چين به جاي اينكه بد رفتاري خود را در فعاليت‌هاي تجاري درمان كند، صدمه زدن به كشاورزان و توليد‌كنندگان ما را انتخاب كرده است. پكن بارها با انجام فعاليت‌هاي غيرمنصفانه خود سعي در به دست آوردن حقوق معنوي كالاهاي امريكايي كرده است.»
در همين راستا چين نيز اعلام كرده كه اقدامات امريكا خلاف قواعد اقتصاد جهاني است و از اقدامات اخير تعرفه آن كشور به سازمان جهاني تجارت شكايت خواهد كرد.به اين ترتيب تهديدات دو رييس‌جمهور علني‌تر از هميشه در حال ادامه يافتن است و در اين ميان علاوه بر بورس‌هاي دو كشور خبرها از قرمزپوش شدن بورس‌هاي اروپايي مي‌دهد به گونه‌اي كه در روز جمعه 17 فروردين ماه بورس اروپا در پي تهديدات جديد دونالد ترامپ قرمز پوش شد و طعم سقوط را چشيد.
اين اقدام بار ديگر خطر رويارويي بزرگ‌ترين اقتصادهاي جهان، امريكا و چين، را افزايش داد. هرچند هنوز سرمايه‌گذاران شك دارند كه يك جنگ تجاري تمام عيار به راه بيفتد. با اين حال احتياط بر بازارهاي جهان سايه افكنده است و سهام تدافعي تقويت شدند. سهام شركت خدماتي سوئز فرانسه در اين بخش پيشتاز بود و 2.8 درصد جهش كرد.
رويترز در گزارشي كه در مورد بورس‌هاي اروپايي در روز جمعه منتشر كرده، آورده است: «پس از اينكه ترامپ در مورد تعرفه‌هاي بيشتر بر واردات چيني هشدار داد، سهام اروپايي افت كرد؛ هرچند ميزان سقوط بازارها با سود سهامي كه حالت دفاعي به خود گرفتند، (مثل سهام بخش خدمات)، محدود شد. در اين بخش شاخص پن‌يوروپين استاكس ۶۰۰، 0.5 درصد سقوط كرد و به اين ترتيب قسمتي از سود سرشار 2.4 درصدي روز پنجشنبه خود را از بين برد. اين شاخص به سوي ثبت سود هفتگي 0.9 درصدي پيش مي‌رود. همچنين شاخص داكس آلمان كه شركت‌هاي صادركننده، وزن سنگيني در آن دارند، 0.9 درصد رشد كرد.
اين درحالي است كه در ادامه امروز تمركزسرمايه‌گذاران بر روي گزارش مشاغل امريكا خواهد بود تا سرنخ‌هايي در مورد جهت‌گيري آينده سياست‌گذاري مالي امريكا به دست آورند.
كارشناسان معتقدند كه موج جديدي از سياست‌هاي حمايت گرايي به راه افتاده و كشورهايي مانند امريكا كه همواره مروج تجارت آزاد بوده‌اند به اين سياست پشت كرده و ترجيح مي‌دهند به بهاي بيكار شدن كارگران خود از سياست‌هاي غلط و خيال پردازانه پشتيباني نكنند. هم امريكا و هم چين در جنگ برافراشتن ديوار تعرفه‌ها جدي هستند و بررسي اقدامات طرفين نشان مي‌دهد كه امكان گسترش اين جنگ تجاري و پيوستن متحدان امريكا به آن وجود دارد.
با اين حال چيني‌ها مي‌دانند كه اين جنگ بيشتر به آنها زيان مي‌زند زيرا مازاد تجاري سنگيني در برابر امريكا در حدود 350 ميليارد دلار دارند. اين كشور در واكنش به تعرفه‌هاي جديد اعلام‌شده از سوي دولت امريكا بر كالاهاي صادراتي چيني، تعرفه‌هاي اضافي 25درصدي بر واردات 106 قلم محصول امريكايي از جمله سويا، خودرو، مواد شيميايي و هواپيما به چين اعمال مي‌كند.
با اين حال برخي از كارشناسان معتقدند كه چين و امريكا به عنوان دو ابر قدرت در حالي در دعواي تعرفه‌اي مصر هستند كه اين دعوا تنها به زيان بخشي از اقتصاد دو كشور منجر خواهد شد و در نهايت ممكن است در زماني كه اين دعواي تعرفه‌اي به حد تعادل برسد كه برخي از توليد و صنايع كه قرار بود با شعار حمايت از داخلي‌ها به سود برسند زيان ديده باشند؛ موضوعي كه از هم‌اكنون نيز مورد توجه برخي اقتصاددانان است. در گزارشي كه تسنيم به نقل از خبرگزاري‌هاي خارجي منتشر كرده است به آن اشاره كرده و آورده است. «از چند دهه پيش شركت‌هاي بزرگ امريكايي با استقرار در چين از مزاياي يوآن ضعيف و كارگر ارزان استفاده كرده و توانسته‌اند صدها ميليارد دلار سود به جيب بزنند و البته اقتصاد چين را هم به حركت در آورند. لابي همين شركت‌ها در كنگره همواره مانعي بزرگ بر سر راه فشار دولت امريكا بر چين براي تقويت ارزش يوآن و اقدامات ديگر براي گران كردن كالاهاي چيني بوده است. انتظار مي‌رود كه اثر تصميمات دونالد ترامپ بر منافع شركت‌هاي بزرگ موج جديدي از جدال‌هاي داخلي را به دنبال داشته باشد. دونالد ترامپ با واكنش تند به لابي شركت‌ها در ساختار حاكميتي امريكا باعث ايجاد موجي از كشمكش‌هاي داخلي خواهد شد. زيرا وي براي جلب نظر راي‌دهندگان امريكايي ناگزير از ايجاد شغل است و شركت‌ها كاري به اشتغال نداشته و دنبال سود شخصي هستند. كاستن از نرخ بيكاري در يك سال گذشته نشان داده است كه ترامپ در ايجاد اشتغال موفق عمل كرده و نرخ بيكاري را به عدد كم سابقه 4.4 درصد رسانده است كه در 4 ماه اخير اين عدد 4.1 درصد بوده و شواهد نشان مي‌دهد كه در سال بعد به 3.5 درصد خواهد رسيد. در اوج دهه پنجاه و در اوج روياي امريكايي نرخ بيكاري در بهترين نرخ 2.3 درصد بود كه ممكن است با سياست ترامپ براي حمايت از توليد داخلي دست يافتني شود.
برخي كارشناسان معتقدند كه ترامپ فشارها را براي افزايش ارزش يوآن تشديد خواهد كرد و در مقابل برخي ديگر معتقدند كه شكست ترامپ در وادار كردن چين به اصلاح ارزش يوآن باعث روي آوردن به جنگ تعرفه‌اي شد زيرا اگر چين 20 درصد ارزش يوآن را بالا مي‌برد عملا نتيجه‌اي بهتر از جنگ تعرفه‌اي عايد امريكا و ديگر كشورهاي طرف حساب با چين مي‌شد، زيرا همه كالاهاي چيني و نه فقط برخي از آنها را؛ نه فقط براي ايالات متحده كه براي همه كشورها در مقابل پرجمعيت‌ترين كشور جهان گران‌تر مي‌كرد.
شكايت پكن در سازمان تجارت جهاني
وزارت بازرگاني چين با انتشار بيانيه‌اي در اين زمينه اعلام كرد: با توجه به خودداري امريكا از مذاكره با چين درباره جبران خسارت در ارتباط با اعمال تعرفه بر كالاهاي اين كشور براساس ضوابط سازمان تجارت جهاني، چين ناچار به آغاز فرآيند حل مناقشات در اين سازمان براي دفاع از حقوق و منافع مشروع خود شده است. در اين بيانيه آمده است: بازرسي 232، امريكا به بهانه حفظ امنيت ملي صورت گرفته است اما هدف واقعي آن حمايتگرايي تجاري است امريكا از يك سو برخي كشورها و مناطق را از اين بازرسي معاف كرده اما از سوي ديگر از برخي اعضاي سازمان تجارت جهاني از جمله چين عوارض گمركي اخذ مي‌كند. بازرسي 232 به بازرسي دولت امريكا از كالاهاي وارداتي مظنون به آسيب‌رسان به امنيت ملي اين كشور توسط وزارت بازرگاني بر اساس ماده 232 قانون گسترش تجارت مصوبه سال 1962 اطلاق مي‌شود. اين اقدام امريكا با اصل «عدم تبعيض» نظام تجارت چندجانبه مغايرت داشته و تعهدات آن كشور به سازمان تجارت جهاني درباره كاهش تعرفه عوارض گمركي و منافع مشروع چين را نقض كرده است.
«گنگ شوانگ» در نشست مطبوعاتي بار ديگر نسبت به جنگ تجاري چين و امريكا واكنش نشان داد و افزود: با اين وجود در مذاكرات با چين همواره باز است اما مشورت و مذاكره بايد براساس احترام متقابل و رفتار برابر صورت گيرد.
در واقع به نظر بسياري از تحليلگران، امريكا اين‌بار خيلي جدي‌تر از قبل روي چين متمركز شده و اين نشان مي‌دهد دونالد ترامپ، رييس‌جمهور امريكا در حال عمل به وعده‌اي است كه در كارزار انتخاباتي داده بود. او گفته بود وقتي قدرت را در اختيار بگيرد به تدريج تعرفه بر كالاهاي چيني را تا 45 درصد افزايش مي‌دهد او تاكنون بخش عظيمي از اين قول خود را عملي كرده است و از يك ماه ديگر اين اتفاق خواهد افتاد. چين مي‌گويد مازاد تجاري 275 ميليارد دلاري در برابر امريكا دارد ولي آمار واشنگتن رقم 375 ميليارد دلار را ثبت كرده است. وب مكانيز حل و فصل مناقشات، به صورت رسمي درخواست مشورت با امريكا را مطرح كرده است. در همين حال سخنگوي وزارت خارجه چين نيز اعلام كرد اگر امريكا اصرار به مبارزه تجاري دارد چين به طور قاطع تا آخرين لحظه مي‌ماند و كنار نمي‌كشد.
وزارت بازرگاني چين با انتشار بيانيه‌اي اعلام كرد: با توجه به خودداري امريكا از مذاكره با چين درباره جبران خسارت در ارتباط با اعمال تعرفه بر كالاهاي اين كشور براساس ضوابط سازمان تجارت جهاني، چين ناچار به آغاز فرآيند حل مناقشات در اين سازمان براي دفاع از حقوق و منافع مشروع خود شده است.
دونالد ترامپ، رييس‌جمهور امريكا در توييتي جديد اعلام كرده است كه 100 ميليارد دلار تعرفه اضافي به چين تحميل مي‌كند.