كرم‌چاله‌ها ما را به گذشته مي‌برند
در ژانر علمي- تخيلي سفر به فضا و در زمان، يعني گردشي سريع در كهكشان يا سفر در طول زمان، مسائلي عادي به شمار مي‌روند. اما اغلب موضوعاتي كه در ژاتر علمي- تخيلي اين روزها مطرح مي‌شوند حقيقت‌هاي علمي فردا هستند. بنابراين شانس سفر به فضا يا در زمان چقدر است؟ استيون هاوكينگ معتقد بود زمان را بايد در قالب يك بعد مانند طول، عرض يا ارتفاع در نظر گرفت. به گفته هاوكينگ فيلم‌هايي كه مضمون اصلي داستان آنها بر سفر در زمان استوار است معمولا ماشين‌هاي عظيم و پرمصرفي را نشان مي‌دهند كه مسيري را در ميان بعد چهارم گشوده و تونلي در دل زمان باز مي‌كنند. مسافر زمان هم كه آماده تجربه‌اي ناشناخته است وارد اين تونل مي‌شود و سپس سر از ناكجاآباد درمي‌آورد. شايد اين نوع سفر با واقعيت جور درنيايد و دور از انتظار باشد اما ايده كلي آن چندان غيرعقلاني به نظر نمي‌رسد. هاوكينگ مي‌گويد: «قوانين فيزيك با ايده سفر در زمان از طريق درگاه‌هايي به نام «كرم‌چاله» انطباق دارند. اين درگاه‌ها در اطراف ما پراكنده شده‌اند. فقط به دليل كوچك بودن‌شان امكان مشاهده آنها فراهم نيست. اين حفره‌ها در گوشه‌هاي پنهان فضا و زمان خود را نمايان مي‌كنند. هيچ چيز كاملا مسطح و جامدي وجود ندارد. در صورتي كه از فاصله‌اي بسيار نزديك به هر جسمي نگاه كنيد حفره‌ها و چين‌خوردگي‌هايي را مي‌توانيد در آنها مشاهده كنيد. اين يكي از اصول بنيادين فيزيك است كه شامل حال زمان هم مي‌شود. در كوچك‌ترين مقياس ممكن، حتي در ابعادي كوچك‌تر از مولكول‌ها و اتم‌ها، به موقعيتي دست خواهيم يافت كه فوم كوانتومي نام دارد. اين جايي است كه كرم‌چاله‌ها در آن قرار دارند. تونل‌هاي‌ريزي در ميان زمان و فضا به صورت دايم در حال شكل گرفتن، ناپديد شدن و تغيير شكل دادن در اين جهان كوانتومي هستند. حفره‌هايي كه در واقع دو موقعيت و زمان جدا از هم را به يكديگر متصل مي‌كنند. متاسفانه اين حفره‌ها به قدري كوچك هستند كه امكان عبور انسان از آنها وجود ندارد اما برخي از دانشمندان معتقدند شايد امكان دستيابي به يك كرم‌چاله و راهي براي بزرگ كردن آن به اندازهاي كه براي عبور انسان‌ها يا فضاپيماها كافي است وجود داشته باشد.
از نظر تئوريك مي‌توان از تونل زمان يا يك كرم‌چاله- به غير از سفر به ديگر سيارات- استفاده‌هاي ديگري هم كرد. در صورتي كه دو سر اين تونل در جايي يكسان قرار بگيرد كه ميان آنها زمان و نه فاصله فيزيكي جدايي ايجاد كرده باشد، يك فضاپيما مي‌تواند در گذشته و در فاصله‌اي نزديك به زمين به آن رفت وآمد داشته باشد. در اين صورت شايد دايناسورها در مقطعي از زمان شاهد فرود فضاپيماها باشند. » هاوكينگ در نهايت مي‌گويد: «شايد دانشمندان فقط سفر به آينده را پديده‌اي عملي بدانند چراكه قوانين طبيعت سفر به گذشته را غيرممكن ساخته است. از اين رو است كه رابطه علت و معلولي پا برجاست. براي مثال اگر مي‌توانستيد در زمان سفر كرده و به گذشته بازگرديد و با انجام كاري از تولد خود در گذشته جلوگيري كنيد، چگونه مي‌توانستيد در آينده حضور داشته باشيد و در زمان سفر كنيد؟»