نقشه پيروزي اصولگرايان در دست كيست؟
ميدانداري باهنر و چراغ خاموش لاريجاني
گروه احزاب| اصولگرايان در شرايطي خود را براي رقابت‌هاي انتخاباتي آماده مي‌كنند كه اين روزها محمدرضا باهنر، نايب‌رييس مجلس و دبيركل جبهه پيروان خط امام و رهبري بيش از هر زمان ديگري پيرامون چگونگي ائتلاف و اتحاد اصولگرايان موضع‌گيري مي‌كند. او كه چندي پيش اصولگرايان تندرو را دوستاني خطاب كرده بود كه براي ائتلاف به اصلاح‌طلبان ارجح هستند حالا وارد مصاديق هم مي‌شود و مشخصا راه ائتلاف را براي جبهه پايداري هم فراهم مي‌داند.
باهنر شايد بيش از هر اصولگرايي از مرزبندي‌هاي اين جريان بين نيروهاي سنتي و تندرو آگاهي دارد. به همين دليل هم وقتي سخن از ائتلاف با تندروها مي‌گويد روشن است كه كدام گروه و جريان را هدف قرار داده است.
باهنر در ماه‌هاي اخير ضمن اعلام دوستي و احتمال ائتلاف با جريان‌هاي تندرو حملات سختي را هم متوجه اصلاح‌طلبان كرده است. او البته مانند برخي اصولگرايان نظير اسدالله بادامچيان تمام اصلاح‌طلبان را خارج از نظام نمي‌داند اما از جايگاهي كه براي خود تعريف كرده تعيين تكليف براي اصلاح‌طلبان هم كرد. از آذر ماه سال گذشته كه انتخابات جبهه پيروان خط امام و رهبري برگزار شد و باهنر به عنوان دبيركل بر صندلي مرحوم عسگراولادي تكيه زد گويي هرچه زمان رو به جلو حركت كرد او هم بيشتر نسبت به ظرفيت‌هاي جايگاهي كه در آن قرار گرفته است، توجيه شد.
اما باهنر تنها ميداندار اصولگرايان نيست. او در روزهايي سخن از ائتلاف با تندروها مي‌گويد كه به خوبي نسبت علي لاريجاني، رييس مجلس را با آنها مي‌داند و خط قرمزهاي لاريجاني را مي‌شناسد. 22بهمن سال 91 بود كه علي لاريجاني در قامت رييس مجلس و نماينده قم در اين شهرستان به سخنراني پرداخت اما حاشيه‌ها و جنجال‌هايي كه در سخنراني او به وجود آمد، باعث شد تا انگشت اتهام بر هم زدن سخنراني رييس مجلس به سمت تندروها و جبهه پايداري نشانه گرفته شود. شايد از همان 22بهمن جنجالي بود كه لاريجاني هم در مجلس كمتر اجازه عرض اندام به تندروها داد. او از آن روز تاكنون هرجا كه فرصتي فراهم بوده نه در مقام سخن كه درعمل نشان داده چه زاويه‌اي با جريان پايداري دارد و اين آغاز راه متفاوت باهنر و لاريجاني است.
محمدرضا باهنر، نايب‌رييس مجلس و دبيركل جامعه اسلامي مهندسين هم در پي تغيير نقش خود در جريان اصولگرايي است. اظهارات اين هفته‌هاي باهنر نشان مي‌دهد او در جايگاه بالاتر از مرد لابي‌ها و ليست بستن‌ها به دنبال اتحاد همه اصولگرايان است.
در اين راه البته به خط قرمزهاي لاريجاني هم ورود مي‌كند و ائتلاف با پايداري و ساير تندروها را نه‌تنها رد نمي‌كند كه آن را محتمل هم مي‌داند. اين اظهارات و رويكردهاي جديد باهنر البته با هيچ مخالفت روشني از سوي لاريجاني روبه‌رو نمي‌شود و او به بحث‌هاي حاشيه‌اي با نايب خود در مجلس روي نمي‌آورد چه آنكه اساسا اتمسفر فعاليت سياسي خود را با فضاي ذهني و عملياتي باهنر متفاوت مي‌داند.
باهنر از سوي فعالان سياسي به مرد لابي‌ها و ليست بستن‌ها مشهور است. فردي كه وزن جريانات سياسي كشور را به تفكيك حوزه‌هاي انتخابيه به‌خوبي مي‌داند و مي‌تواند كانديداهاي اصولگرا را به شكلي مديريت كند كه در رقابت درون جناحي كسي نتواند برايش عرض اندام كند. به موازات اين فعاليت‌ها، طي ماه‌هاي اخير حاميان علي لاريجاني مشغول تدوين اساسنامه و مرامنامه حزبي شده‌اند كه رييس مجلس عنان آن را در دست خواهد گرفت.
لاريجاني كه پيش‌تر بارها بر لزوم فعاليت حزبي تاكيد كرده بود شرايط فعلي را براي راه‌اندازي حزب مناسب ديده است. با راه‌اندازي حزب رهروان ولايت جايگاه لاريجاني در پازل سياسي جريان اصولگرا تغيير مي‌كند و او ديگر يك فرد نخواهد بود بلكه با پشتوانه بيش از صد نماينده فعلي مجلس و برخي سياسيون جريان سومي را در اصولگرايان مديريت خواهد كرد.
او البته براي ورود حزبي به صحنه سياسي خط قرمزهاي روشني دارد. لاريجاني برخلاف باهنر مرزبندي شفافي با تندروها و جريان پايداري دارد. در شرايطي كه حاميان و منسوبان پايداري مهم‌ترين حضور خود را در صحنه سياسي، تريبون مجلس مي‌دانند اما لاريجاني از همين تريبون آنها را محدود مي‌كند و از اعتراض آنها و حتي تهديدشان به استيضاح هيات رييسه واهمه‌اي ندارد.
اقدام احتمالي لاريجاني
اما آيا لاريجاني هم وارد اين بازي مي‌شود كه كانديداهايش از فيلتر لابي‌هاي باهنر عبور كند؟ جايگاه سياسي اين دو نشان مي‌دهد نه لاريجاني حاضر به لابي براي ورود مهره‌هايش در ليستي است كه باهنر ببندد و نه اساسا باهنر وارد اين بازي مي‌شود. هرچه هست رييس و نايب‌رييس مجلس در فاصله كمتر از يك سال مانده به انتخابات مجلس رويكردها و استراتژي خود را براي چگونگي ورود به انتخابات تعيين كرده‌اند. باهنر تلاش مي‌كند تا مرد اول ميدان عملياتي براي ائتلاف فراگير اصولگرايان باشد و لاريجاني نيز براي خود جايگاهي را تعريف مي‌كند كه جامعتين و ائتلاف اصولگرايان – در صورت تحقق – نتوانند روي نام‌هايي كه او معرفي مي‌كند قلم قرمز بكشند. نقطه اختلاف مشي جديد باهنر و لاريجاني نيز همان‌جاست؛ جايي كه اصولگرايان حتي حاضر مي‌شوند حاميان احمدي‌نژاد را هم در ليست خود بگذارند و لاريجاني حاضر نيست كانديداهاي خود را كنار آنان قرار دهد. از ميان اين دو باهنر كم و بيش نسبت به حزب لاريجاني اظهارنظر مي‌كند و تلاش دارد تا حزب لاريجاني را هم در صورت تشكيل به گونه‌اي معرفي كند كه هم‌وزن ساير احزاب نمايش داده شود.
لاريجاني اما نسبت به هيچ يك از اظهارات باهنر اظهارنظر نمي‌كند تا وارد بازي نمايش اختلاف ميان اصولگرايان نشود. اما به نظر مي‌رسد اطرافيان و حاميان او از ورود به اين موضوع منع نشده باشند.
غلامعلي جعفر‌زاده نماينده رشت در مجلس شوراي اسلامي كه در فراكسيون رهروان ولايت مجلس هم عضويت دارد عدم حضور باهنر در حزب آينده لاريجاني را بدون تاثيرگذاري دانست و در گفت‌وگو با فرارو اظهار كرد: زمانش كه برسد نشان خواهيم داد تفكر حاكم بر مجلس چيست. وي افزود: باهنر كه هيچ‌وقت رهرواني نبوده و تنها در جلسات شركت كرده اكنون از اين فراكسيون فاصله گرفته و با جبهه پايداري‌ها نزديك‌تر شده است. طبيعي است كه آنان مي‌توانند گزينه‌هاي خود را براي رياست مجلس نيز داشته باشند اما مهم اين است كه كدام تفكر پيروز و چه كسي رييس مي‌شود. عضو كميسيون برنامه و بودجه ادامه داد: سال‌هاست كه همه توانايي آقاي لاريجاني در رياست و اداره مجلس را ديده‌اند و مي‌دانند كه او يكي از سرمايه‌هاي نظام است.
جعفر‌زاده با تاكيد بر اينكه لازمه كار سياسي پذيرفتن همه گروه‌ها و احزاب فعال كشور است، گفت: كسي كه فقط خودش و اطرافيانش را مي‌بيند، گروهي كه نه اصلاح‌طلبان را قبول دارد، نه تابع رهبري است و نه پايگاه سياسي دارد نمي‌تواند آراي قابل توجهي كسب كند. وي در رابطه با جلسات فراكسيون رهروان درخصوص نحوه حضور در انتخابات نيز گفت: به صورت جدي و جزيي به اين مساله وارد نشده‌ايم و تنها كليات آن بررسي شده است.
اعتراض به بي‌اخلاقي تندروها
غلامعلي جعفر‌زاده با تاكيد بر ضرورت حضور فعالانه براي جلوگيري از تاثيرگذاري تندروها بر افكار و نظرات مردم براي كسب پيروزي احتمالي در انتخابات آينده مجلس ادامه داد: با وجود اين بداخلاقي‌هاي سياسي، آوار و بدبختي باقيمانده از دولت قبل كه روحاني و 10 دولت بعد از او نيز، از پس آن برنخواهند آمد لازم است كه گروه‌هاي سياسي فعالانه‌تر در عرصه حاضر شده و در جهت آگاه‌سازي مردم بكوشند. رهروان ولايت نيز بنا به اين ضرورت فعاليت‌هاي انتخاباتي خود را آغاز كرده است. فعالان سياسي اصولگرا نيز اعتقاد دارند كه بهترين كار براي كاهش آسيب‌هاي احتمالي شكاف در اين جريان و ائتلاف گروه‌هاي منفعت‌طلب اصولگرايان اين است كه ميانه‌رو‌ها و معتدل‌تر‌ها فعاليت انتخاباتي خود را آغاز كنند. بهروز نعمتي نيز كه از نزديكان لاريجاني در مجلس ارزيابي مي‌شود ديروز اعلام كرد قرار نيست لاريجاني مستقيما در حزب رهروان فعاليت كند اما قطعا كمك فكري به اعضاي حزب خواهد داد .
اين عضو هيات رييسه مجلس كه در شوراي مركزي فراكسيون اصولگرايان رهروان ولايت هم عضويت دارد در گفت‌وگو با تسنيم از برگزاري جلسات حزب رهروان ولايت خبر داد و گفت: مدت‌هاست كه تعدادي از اعضاي فراكسيون رهروان ولايت مجلس به دنبال تشكيل حزب رهروان ولايت هستند، بنابراين جلسات تهيه اساسنامه اين حزب به‌طور هفتگي برگزار مي‌شود.
پيمودن مسيرهاي متفاوت از سوي لاريجاني و باهنر در حالي است كه اصولگرايان در سطح روحانيون مسن و ريش‌سفيد هم اختلافاتي با يكديگر دارند كه حتي مانع از جلسه مشترك‌شان مي‌شود. آن‌طور كه برخي ناظران سياسي خبر داده‌اند آيات موحدي‌كرماني، مصباح و يزدي در نخستين تلاش يك چهره اصولگرا به دليل برخي اختلاف نظرها نتوانستند جلسه مشترك‌شان را برگزار كنند.
باهنر برخلاف لاريجاني مرزبندي شفافي با هيچ‌كدام از نحله‌هاي اصولگرايي ندارد. از حسينيان تا سيدرضا تقوي با همه نشست و برخاست دارد. او تنها نسبت به شخص احمدي‌نژاد موضع دارد. به همين دليل ساده روز به روز از لاريجاني دورتر و به پايداري نزديك‌تر مي‌شود. اختلاف لاريجاني و باهنر اگرچه اختلاف ميان دو شخصيت مهم اصولگراست اما بيش از آن نشان‌دهنده دو نگاه متفاوت در اين جريان است. يك نگاه به راهبري لاريجاني معتقد به دوري از تندروها و پالايش جريان اصولگرايي است و نگاه ديگر به سردمداري باهنر به دنبال جذب تمام اصولگرايان براي مقابله با اصلاح‌طلبان است.