پاتك اروپايي

نرگس رسولي

هفته گذشته بود كه وزير اقتصاد فرانسه از احتمال ورود 5 فروند هواپيماي ATR ايتاليايي به ايران خبر داد و اعلام كرد كه اگر امريكا چراغ سبز نشان دهد، هواپيماهاي ATR خريداري شده به ايران خواهند آمد و حالا گويا اين چراغ سبزها انجام شده و امروز 5 فروند هواپيماي تازه نفس ايتاليايي در آشيانه مهرآباد بر زمين خواهند نشست و رسما وارد ناوگان هوايي ايران خواهند شد.

طبق اعلام شركت هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران با هماهنگي‌هاي به عمل آمده قرار است امروز ۱۴ مردادماه ۵ فروند هواپيماي ATR از طريق فرودگاه مهرآباد وارد كشور شود. هواپيماهايي كه از هم‌نسل‌هاي آنها پيش از اين هم در فرودگاه‌هاي ايران تردد داشته‌اند و با آب و هواي ايران ناآشنا نيستند هر چند كه يكي از قديمي‌ترين ATRهاي ايتاليايي در ايران چندي است كه به يكي از خبرسازترين هواپيماهاي ايتاليايي تبديل شده اما ورود تازه نفس‌هاي اروپايي مي‌تواند حال اين روزهاي ناوگان هوايي كشور را خوب كند. زماني كه توافقنامه برجام امضا شد به نظر مي‌رسيد كه يكي از اصلي‌ترين برنامه‌هاي دولت ورود هواپيماهاي جديد باشد، برنامه‌اي كه مذاكرات آن خيلي قبل‌تر از امضاي برجام آغاز شده بود و بعد از آن نيز ادامه يافت تا روزي كه حسن روحاني به فرانسه رفت و در آنجا قرارداد خريد هواپيماهاي تازه نفس ايرباس و بويينگ امضا شد و بعد از آن نيز قرارداد ATR امضا شد تا پكيج نوسازي ناوگان هوايي ايران تكميل شود. هر چند اين نوسازي با روال مناسبي در ماه‌هاي بعد از انعقاد قرارداد اجرايي شد و بويينگ، ايرباس و ATR توانستند تعدادي از تعهدات خود را وارد ايران كنند اما با نقض توافق از سوي امريكا روال نوسازي با اما و اگر مواجه شد. با اين حال به نظر مي‌رسد، اين آخرين سري از ۲۰ فروند72-600 ATR هايي است كه ايران‌اير در ماجراي برجام با شركت هواپيماسازي ايتاليايي ـ فرانسوي ATR قرارداد آنها را امضا كرد. تا پيش از اين ۸ فروند ATR وارد كشور شده بود كه با اين ۵ فروند به ۱۳ فروند رسيد. با توجه به رايزني‌هاي طولاني مجموعه مديريت هما و تيم خريد هواپيما به رياست اصغر فخريه‌كاشان مشاور وزير راه و شهرسازي در امور بين‌الملل با مجموعه هواپيماسازي ATR و تلاش‌هاي آنها براي تحويل هرچه سريع‌تر ATRهاي باقي مانده، قرار است باز هم چند فرودگاه كوچك و شهرهاي كمتر برخوردار ديگر از نعمت حمل و نقل هوايي ارزان بهره‌مند شوند. جالب اينجاست كه تحريم‌هاي حمل و نقلي و فروش قطعات هواپيما به ايران از ۱۱ مرداد آغاز شده و حالا هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران (هما) مي‌تواند در سومين روز از آغاز تحريم‌هاي جديد عليه ايران، ۵ فروند ATR وارد كشور كند. تا پيش از اين‌ بارها از سوي مديرعامل ATR اعلام شده بود كه مديريت اين شركت در حال مذاكره با اوفك (اداره كنترل دارايي‌هاي خارجي وزارت خزانه‌داري امريكا) است تا بتواند هواپيماهاي خريداري شده ايراني را در تعداد بيشتري در اختيار اين شركت هواپيمايي ايراني قرار دهد.

در همين رابطه هم بود كه فرزانه شرفبافي مديرعامل شركت هواپيمايي ايران‌اير (هما) از ورود ۱۱فروند هواپيماي جديد تا پايان سال ۲۰۱۸ خبر داده و عنوان كرده بود كه «با وجود بازگشت تحريم‌هاي امريكا از ابتداي آگوست سال جاري ميلادي ايران‌اير اميدوار است تا پايان سال ۱۱ فروند هواپيماي جديد به ناوگان خود اضافه كند.»

يك روز قبل از شروع رسمي دور نخست تحريم‌‌هاي آمريكا عليه ايران پنج فروند هواپيماي اِي‌تي‌آر در آسمان كشورمان به پرواز در خواهند آمد. به باور برخي كارشناسان روابط بين‌الملل اين اقدام اروپايي‌ها قبل از شروع تحريم نشان‌دهنده عزم آنان براي حفظ برجام است.