نگار حسيني / پخش سريال «دولت مخفي» و پروسه ساخت آن با حواشي از جمله متوقف شدن اين سريال در زمان ساختش و بحران مالي سازمان صدا و سيما در همان حين مواجه شد. سريالي كه بيشتر به زندگي شهيد ابوترابي در زمان بعد از جنگ و اسارت او پرداخته است. اوايل هفته دفاع مقدس قرار بر اين بود تا اين سريال پخش شود اما به يكباره كنداكتور شبكه تغيير كرد و پخش اين سريال به زماني بعد موكول شد كه اين زمان دهه دوم محرم بود. حسن برزيده و راما قويدل دو كارگرداني هستند كه اين سريال را مشتركا كارگرداني كردند و هر كدام فصلي مجزا از اين سريال را جلوي دوربين بردهاند. لاله اسكندري در اين سريال در نقش شخصيتي به نام پروانه ايفاي نقش ميكند؛ او كه تا به حال در سريالهاي شاخصي چون رقص پرواز، در چشم باد، خاك سرخ و... كه اتفاقا در ژانر دفاع مقدس توليد شدهاند به ايفاي نقش پرداخته است، اين روزها سريال دولت مخفي را روي آنتن شبكه دو سيما دارد. با اسكندري درباره فضاي آثاري كه مربوط به جنگ و اتفاقات بعد از آن است، گفتوگويي انجام داديم.
در اين سالهاي اخير كمتر به زندگي آزادگان واسرا پرداختيم. جذابيت اين سريال هم براي من در آن بخشاش خلاصه ميشد كه ما هميشه افرادي را ديديم كه به طور مستقيم با جنگ درگير بودند و به جز سريال «قفسي براي پرواز» كه بخش كوتاهي را در مورد اسرا و زندانهاي عراق نشان داد، شايد اصلا سريالي در اين باره نديديم. در واقع «دولت مخفي» سعي داشته تا اين دو بخش را به موازات هم پيش ببرد و هم به زندگي و مشكلات خانواده اين عزيزان پرداخته و هم آنها را در فضاي اردوگاه نشان داده است
حدود سه سال درگير ساخت سريال دولت مخفي بوديد؟
قرار بر اين بود تا كل سريال در زماني حدود هشت ماه تمام شود و 10 ماه فصل اول را كار كرديم و هنوز فصل دوم را شروع نكرده بوديم و در همين حين به مشكلات مالي هم برخورديم كه باعث متوقف شدن سريال شد. در هنگام متوقف شدن سريال، حسن برزيده مشغول كار ديگري شد و دوستان تصميم بر اين گرفتند تا با راما قويدل كار را ادامه دهند. همين شد كه مدت زمان اين سريال طولاني شد.
در اين مدت شما در چه كارهاي ديگري بازي كرديد؟
سريال «نخستين انتخاب» و «بيقرار» بازي كردم كه قرار است دوباره امسال سري دوم بيقرار را كليد بزنيم. علاوه بر اينها سه فيلم ويديويي هم بازي كردم.
به عقيده شما اين صبر كردن ارزش داشت؟
همان زمان كه فيلمنامه را خواندم ديدم كه تا به حال به حوزه اسرا و جانبازان نپرداختيم و از اين جهت قصه كار برايم بسيار جذاب بود. سريال دولت مخفي در واقع يك مقطع 10 ساله را نشان ميدهد و افرادي را تصوير ميكند كه در آن مقطع زماني با وجود اينكه از اقشار مختلف جامعه بودند، اما درگير جريان جنگ شدند. الان هم ميبينم كه خيليها كار را ميبينند و دوست دارند.
در اين سالها به موضوعات جنگ و دفاع مقدس بسيار پرداخته شده، اما كمتر كارگرداني بخش اسرا و زندانهاي عراق را به تصوير كشيده است كه ظاهرا در دولت مخفي اين بخش را خواهيم ديد.
بله درست است، به عقيده من در اين سالهاي اخير كمتر به زندگي آزادگان واسرا پرداختيم. جذابيت اين سريال هم براي من در آن بخشاش خلاصه ميشد كه ما هميشه افرادي را ديديم كه به طور مستقيم با جنگ درگير بودند و به جز سريال «قفسي براي پرواز» كه بخش كوتاهي را در مورد اسرا و زندانهاي عراق نشان داد، شايد اصلا سريالي در اين باره نديديم. در واقع دولت مخفي سعي داشته تا اين دو بخش را به موازات هم پيش ببرد و هم به زندگي و مشكلات خانواده اين عزيزان پرداخته و هم آنها را در فضاي اردوگاه نشان داده است.
شما در بسياري از فيلمهاي دفاع مقدس به ايفاي نقش پرداختيد. از خاك سرخ ابراهيم حاتمي كيا گرفته تا رقص پرواز، در چشم باد و همچون سرو كه همگي آنها به عبارتي فضاي جنگ را نشان دادهاند.
بازي در سريال خاك سرخ برايم بسيار لذت بخش و شيرين بود آن هم از اين بابت كه در همان مدتي كه براي بازي در اين سريال به جنوب سفر كرده بودم با يكسري واقعيتها مواجه شدم كه تا آن زمان از نزديك هيچ كدام آنها را نديده بودم. من به عنوان فردي كه در تهران زندكي كردهام خيلي گذرا مطالبي را در مورد آن فضا ميشنيدم و ميدانستم. گاهي اوقات از ديدن سطح زندگي آنها و قياس با زندگي خودم خجالت ميكشيدم كه ما در چه فضايي زندگي ميكنيم و آنها چطور. بيبرقي، آب آلوده و... چيزهايي كه ما تا به حال با آنها مواجه نبوديم. من اصلا فكر نميكردم كه آن فضا هنوز هم بعد از جنگ و گذشت اين همه سال دست نخورده باقي مانده باشد و خرابهها هنوز هم به همان شكل بكر مانده باشد. بايد بگويم خيلي از لوكيشنهايي كه ما در آن زمان براي سريال خاك سرخ استفاده ميكرديم از همان فضاي واقعي خرمشهر بود و ما به چيزي دست نزديم و دكوري را نساختيم.
و از آن زمان به بعد علاقه خودتان هم به كار در اين فضا بيشتر شد؟
بله دقيقا. علاوه بر اينكه خودم به اين فضا علاقهمندتر شدم، مدام هم فيلمنامههايي در اين ژانر پيشنهاد ميشد و همان طور كه خودتان به آن اشاره كرديد اين سريال، تجربه پنجم من در اين فضا به شمار ميرود. نميخواهم اسمش را اداي دين بگذارم چراكه اين جمله بهشدت شعاري قلمداد ميشود و اصلا دوست ندارم چنين اتفاقي بيفتد. معتقدم زنها و مردان بسياري از سرزمينم در برههيي از زمان براي دفاع از جان و خاك و ناموسشان جنگيدهاند تا الان من و امثال من در اين شرايط فعلي بتوانيم به راحتي زندگي كنيم. شرايطي به زندگي افراد تحميل شده و امكاني نبوده كه آنها بتوانند انتخاب كنند. از طرفي برخورد زنان در آن شرايط خيلي مهم بوده كه در اين سالها سازندگان ما كمتر به اين موضوع توجه كردهاند و بيشتر آقاياني را ديديم كه در جبهه بودهاند و مهمترين دليلي كه باعث شد من اين سريالها را بازي كنم هم همين موضوع است. من هم به عنوان يك بازيگر بايد اين دين را ادا كنم. ناخودآگاه وقتي به يك حوزهيي ورود ميكني سيل پيشنهادها هم به سمت تو زياد ميشود و بايد درست انتخاب كني. الان هم با افتخار ميگويم كه خيلي خوشحالم بابت اينكه اين تجربههاي خوب را در كارنامه كاريام دارم.
آيا تغيير در كارگردان فصل اول و دوم دولت مخفي باعث نشد تا برخي سكانسهاي زمان فصل دوم كه شايد شامل فلش بكهايي از فصل اول باشد به خوبي به تصوير كشيده نشده باشد؟
اصولا كار دوپاره شود را دوست ندارم و ضمن اينكه سكانسهايي كه آقاي قويدل گرفتند را نديدم و خودم فقط يك جلسه جلوي دوربين ايشان رفتم و نميتوانم در موردش قضاوت درستي داشته باشم، اما از آنجايي كه دو فصلي كه دو كارگردان مجزا از هم دارد، به كل از يكديگر مجزا بود شايد اين پرش در نوع كارگردانها زياد حس نشود چراكه هر كارگرداني يك ريتم و يك نوع دكوپاژ دارد. اما در كل به اين دليل كه مونتاژ نهايي كار را نديدم نميدانم كه چه اتفاقي در آخر افتاده است.
خوشبختانه اين سريال در نهايت به نتيجه رسيد و اتفاقا هم پخش شد؟
بله درست است چرا كه در اين چند ساله آثار بسياري بودند كه به سرانجام نرسيدهاند و اين هم خوب نيست. همه عوامل از بازيگران گرفته تا عوامل پشت دوربين در اين مدت گرفتاريهاي مالي را هم پشت سر گذاشتيم و همگي تحمل كرديم تا اين سريال پخش شود و اگر پخش هم نميشد كه ديگر حسابي خستگي اين سه ساله به تنمان ميماند. اتفاقي كه در اين دو ساله در سازمان صدا و سيما افتاد و جمعيت كثيري از هنرمندان ما از جمله خود من از تلويزيون طلبكار هستند.
با توجه به سريالها و نقشهايي كه در اين چند ساله در اين حوزه بازي كردهايد اما نقش پروانه در سريال دولت مخفي كمي متفاوتتر از ساير نقشهاي شماست.
بله من در سريالهاي قبلي به نوعي با فضاي جنگ آن هم به طور مستقيم درگير ميشدم مثل خاك سرخ كه وارد آن فضا ميشدم و رقص پرواز و همچون سرو، در همگي به نوعي وارد فضاي جنگ ميشدم. ليلا در خاك سرخ ناخواسته درگير ميشود و در ادامه اتفاقات پياپي برايش ميافتد. اما شخصيت پروانه با اينها متفاوت است و او يكي از عزيزانش را راهي جبهه ميكند و اين موضوع را ميپذيرد كه شايد او ديگر از اين سفر برنگردد. يكي از خصيصههاي بارز شخصيتي پروانه همين بود كه براي خواسته دل عزيزش از خواسته دل خود ميگذرد و دوري را تحمل ميكند.