نرخ رشد اقتصادي كشور در ۶ ماهه امسال با احتساب نفت ٠.٤ درصد و بدون احتساب نفت ٠.٣ درصد است. مركز آمار در آخرين بررسي از رشد اقتصادي كشور، نرخ رشد اقتصادي ساير بخشهاي اقتصادي را نيز منتشر كرد. بر اساس گزارش مركز آمار ايران، در شش ماه نخست امسال، نرخ رشد اقتصادي دو گروه از سه گروه اصلي مورد مطالعه اين مركز منفي بود و تنها بخش خدمات توانست رشدي ۲.۳ درصدي را در اين مدت تجربه كند.
بخش كشاورزي در نيمه نخست امسال عملكرد منفي داشته و اين گروه با نرخ رشد منفي 2.5 درصد به كار خود در نيمه سال پايان داد.
كارنامه بخش صنعت نيز در اين دوره زماني همانند بخش كشاورزي منفي بود. اين بخش با رشدي منفي 1.2 درصدي نيمه نخست امسال را به پايان رساند. بخش صنعت در 6 ماه نخست سال جاري در حدود 501 هزار ميليارد تومان ارزش افزوده و توليد ناخالص داشته در حالي كه در 6 ماه نخست سال 96 ارزش افزوده و محصول ناخالص 321 هزار ميليارد تومان بود. با وجود افزايش محصول ناخالص داخلي اما به دليل تورم و افزايش سطح قيمت، نرخ رشد اين گروه منفي شده است.
نرخ رشد تنها در گروه خدمات مثبت است و به نظر ميرسد نرخ رشد مثبت در اين بخش تا حدي توانسته اثرات منفي نرخ رشد در دو گروه ديگر را جبران كند. اين بخش با نرخ رشدي 2.3 درصدي، كارنامه خود در نيمه نخست امسال را بست.
طبق اين گزارش، نرخ رشد اقتصادي بدون احتساب نفت، 0.3 درصد و با وجود نفت، 0.4 درصد است. ارزش افزوده و محصول ناخالص داخلي كشور به قيمت جاري در اين مدت، 896 ميليارد تومان است.
محاسبات فصلي در مركز آمار ايران در قالب ١٨ بخش اصلي متشكل از ٤٢ رشته فعاليت انجام ميشود كه بر اين اساس گروه كشاورزي شامل زيربخشهاي زراعت و باغداري، دامداري، جنگلداري و ماهيگيري، گروه صنعت شامل زير بخشهاي استخراج نفت خام و گاز طبيعي، استخراج ساير معادن، صنعت، تامين آب، برق و گاز طبيعي و ساختمان است و گروه خدمات شامل زير بخشهاي عمده و خردهفروشي، فعاليتهاي خدماتي مربوط به تامين جا و غذا، حمل و نقل، انبارداري، پست، اطلاعات و ارتباطات، فعاليتهاي مالي و بيمه، مستغلات، كرايه و خدمات كسب و كار و دامپزشكي، اداره امور عمومي و خدمات شهري، آموزش، فعاليتهاي مربوط به سلامت انسان و مددكاري اجتماعي و ساير خدمات عمومي، اجتماعي، شخصي و خانگي است.
بخش ديگري از اين گزارش به رشد محصول ناخالص داخلي و اجزاي هزينه نهايي به قيمتهاي جاري مربوط است. بخشهاي مهمي كه در اين بخش قرار دارند، هزينه مصرف نهايي خصوصي، هزينه مصرف نهايي دولت، تشكيل سرمايه ثابت ناخالص، صادرات و واردات كالاها و خدمات است.
در بخش هزينه مصرف نهايي خصوصي، در 6 ماهه نخست امسال با رشدي 1.6 درصدي مواجه بوديم. هر چند رشد اين بخش مثبت است اما نسبت به مدت مشابه پارسال با كاهشي تقريبا 6 واحد درصد همراه بوده است. كاهش هزينه مصرف نهايي خصوصي به معني كاهش قدرت خريد و عدم تمايل به مصرف و هزينه كردن است. اگر كاهش نرخ رشد اين بخش ادامه داشته باشد، ركود در اقتصاد عميقتر خواهد شد.
هزينههاي مصرفي دولت نيز با رشدي 5.9 درصدي، نيمه نخست امسال را به پايان رساند. نرخ رشد تشكيل سرمايه ثابت خالص نيز منفي 2.7 درصد بوده است.
نكته ديگر در اين گزارش، رشد منفي تشكيل سرمايه ثابت ناخالص در نيمه نخست امسال است، در شش ماه اول امسال در مقايسه با مدت مشابه پارسال، تشكيل سرمايه ثابت ناخالص به ميزان ۲.۷- درصد، كاهش داشت. گفتني است تشكيل سرمايه ثابت ناخالص پيشتر و در زمان تحريمها به مدت هشت فصل منفي بود. به بيان ديگر از تابستان 1393 تا پاييز 1395 روندي منفي را شاهد بوديم كه بعد از ورود سرمايهگذاران خارجي به كشور از زمستان 1395 شاهد روندي مثبت در تشكيل سرمايههاي ثابت ناخالص بوديم. با اين وجود بعد از اعلام خروج يكجانبه امريكا از برجام در ارديبهشت و پس از شش فصل روند مثبت از تابستان امسال اين بخش با نرخ رشد منفي مواجه شد.
نرخ رشد واردات كالاها و خدمات نيز در 6 ماه نخست امسال با روندي منفي و به ميزان 9.6 درصد مواجه شد. البته لازم به ذكر است كه در بهار امسال، نرخ رشد واردات كالاها و خدمات در حدود منفي 27 درصد بوده است.
در قسمت ديگري از اين گزارش، بيشترين سهم از محصول ناخالص داخلي كشور مربوط به بخش هزينه مصرف نهايي خصوصي با حدود 42 درصد و كمترين سهم مربوط به بخش تشكيل سرمايه در ماشين آلات با 6.7 درصد است. گفتني است كه در 6 ماه نخست سال 96، بخش هزينه مصرف نهايي خصوصي سهمي حدود 49.5 درصد داشته است.