روز درختكاري، روز توجه به پوشش گياهي و مشكلات محيط زيستي كشور
بوته‌زار بكاريم
گروه اجتماعي
درخت‌ها نماد شده‌اند. نمادهاي سبزي كه هر سال همزمان با روزهاي نيمه اسفند سر از تبليغات شهري و تلويزيوني درمي‌آورند و هر كدام‌شان در ميان مسوولان مختلف تقسيم مي‌شوند تا در زمين بنشينند، خاك و بعد هم كمي آب پاي‌شان ريخته شود و رسم روز درختكاري را كامل كنند. يكي، دو روز بعد و قبل از نيمه اسفند ماه آمار درختان كاشته شده در پايتخت و اين شهر و آن شهر منتشر مي‌شود و فراموش مي‌شوند تا نيمه اسفند سال بعد. در سرزميني كه ريزگردها و كمبود آب و آلودگي هوا هر سال در فهرست مشكلات اساسي محيط زيستي خودشان را بالاتر كشيده‌اند شايد زمان آن فرا رسيده باشد كه درخت‌ها و پوشش گياهي از نقش نمادين‌شان دست بكشند و تبديل به واقعيتي شوند كه نياز به هدايت و برنامه‌ريزي دارند.
«تالاب‌ها نيز مناسب نيست و با توجه به وضعيت منابع آب و استفاده بي‌رويه، كشور را در شرايطي قرار داده است كه خشك شدن تالاب‌ها منتج به بروز پديده گرد و خاك شده كه در هر دو بخش اعم از روستا و شهر مشكلات زيادي براي مردم ايجاد مي‌كند. روز درختكاري را نشانه‌اي مي‌دانيم تا به اهميت محيط زيست بيشتر پي ببريم و تلنگري باشد كه به تالاب، منابع آب و... فكر كنيم.» مسعود تجريشي، معاون سازمان محيط زيست نيمه اسفند را غنيمت شمرد تا نه در مورد درختكاري در پارك‌هاي تهران كه در مورد پوشش گياهي مورد نياز در مناطق بياباني و كم آب صحبت كند. تجريشي در راديو گفت‌وگو در مورد اين گفت كه وجود تمدن ايران زمين نشان مي‌دهد كه بايد از نعمات به درستي استفاده كنيم و در پاسخ به پرسش‌هايي كه در زمينه درختان و حوزه آبخيزداري مطرح شد، گفت: «ابتدا بايد بدانيم در منطقه‌اي هستيم كه گرچه آب نداريم، ولي مي‌توانيم بوته‌زار بكاريم. اگر بتوان پوشش گياهي خوبي روي زمين ايجاد كرد، همواره مي‌توان در زمان بارش آب را به داخل زمين وارد كرد.» تجريشي گفت: «متاسفانه فاقد برنامه مدون درختكاري از سوي مسوولان براي مردم هستيم و آموزش‌هاي لازم را انتقال نمي‌دهيم.»
معاون سازمان محيط زيست به مسووليت صنعت در قبال محيط‌زيست و به صورت خاص پوشش گياهي كشور اشاره و اعلام كرد: «در قانون آمده هر صنعت بايد تا ۲ درصد سطح زمين را درختكاري كند كه اين مساله را به ايجاد پوشش فضاي سبز تبديل كرده‌ايم و اين پوشش بايد متناسب با گياهاني باشد كه به آب كمتري نياز دارند. بايد متناسب با وضعيت آب هر منطقه درختكاري را پيش ببريم تا به اهداف زيست محيطي مورد نظر آن منطقه نيز دست يابيم.» آنچه تجريشي از آن صحبت مي‌كند در چارچوب عكس‌هاي نمادين با بيل و آب‌پاش و يك نهال تازه‌نفس نمي‌گنجد و نيازمند برنامه‌ريزي، اجرا و نظارت دقيق سازمان‌هاي مسوول است. رسيدگي به وضعيت پوشش گياهي بخصوص در مناطقي كه در معرض خشكسالي و هجوم گرد و غبار هستند را ديگر نمي‌توان تنها به روز درختكاري و نيمه اسفند محدود كرد. در سال‌هاي گذشته كمپين‌هاي متعددي از سوي مردم و سازمان‌هاي مردم‌نهاد برپا شدند كه همه را به كاشت درخت دعوت مي‌كردند، درخت‌هايي كه از حياط خانه‌ها گرفته تا كناره پياده‌روها و گاهي زمين‌هاي خالي افتاده شهري كاشته و البته در بسياري از موارد بدون مراقبت و نگهداري رها شدند. اما براي پياده شدن طرح‌هاي مبتني بر تقويت پوشش مناسب گياهي براي مناطق كم‌آب و بحران‌زده بر اثر خشكسالي ديگر بايد پاي سازمان‌هاي دولتي و وزارتخانه‌ها به ميان بيايد. علي محمد مختاري، رييس سازمان بوستان‌ها و فضاي سبز شهر تهران، روز گذشته با اشاره به آماري از آنچه قرار است به حجم درختان تهران افزوده شود، گفت: «امسال در هفته منابع طبيعي ۱۲۵۰ هكتار در تهران جنگل‌كاري خواهد شد. قبل از انقلاب در تهران به ازاي هر نفر يك مترمربع فضاي سبز وجود داشت كه خوشبختانه در سايه تلاش‌هاي صورت گرفته اين مقدار به ۱۶ متر به ازاي هر نفر رسيده است. قبل از انقلاب در تهران ۷۵ پارك وجود داشت و امروز اين رقم به 2هزار و 262 پارك افزايش يافته است.» به گفته او تاكنون ۴۱ هزار هكتار فضاي سبز در اطراف تهران ايجاد شده است. پيش از انقلاب البته تلاش‌هايي براي تقويت پوشش گياهي در مناطق مركزي و كم‌آب‌تر كشور انجام شده بود تا از تبديل شدن آنها به حوزه‌هاي گرد و غبار جلوگيري شود و حالا چهار دهه بعد بايد تلاش‌ها براي تقويت و زنده كردن اين تلاش‌ها در دستور كار قرار بگيرد.