شانزدهمين اجلاس گفت‌وگوي همكاري آسيايي در دوحه برگزار شد
رايزني‌هاي آسيايي ظريف
گروه ديپلماسي
شانزدهمين اجلاس وزراي خارجه گفت‌وگوي همكاري‌هاي آسيا با وزراي خارجه و ديپلمات‌هاي ارشد 34 كشور آسيايي در دوحه قطر برگزار شد. اين سازمان از سال 2002 با هدف ايجاد يك جامعه قاره‌اي براي همكاري‌هاي سراسري در قاره آسيا تشكيل شده است. محمدجواد ظريف، وزير امورخارجه جمهوري اسلامي ايران نيز در اين نشست حاضر شده است. ظريف در حاشيه نشست وزراي خارجه گفت‌وگوي همكاري‌هاي آسيايي ضمن شركت در ضيافت شام امير قطر با همتايان خود از قطر، تركيه، اندونزي، مالزي و سريلانكا و قائم‌مقام وزير خارجه قزاقستان و وزير مشاور در امورخارجه هندوستان ديدارها و رايزني‌هايي جداگانه داشت. ظريف در اين سفر همچنين گفت‌وگويي با شبكه خبري الجزيره انگليسي انجام داد. بر اساس گزارش الجزيره، ظريف در اين گفت‌وگو تاكيد كرده است: «حتي يك ايراني را پيدا نمي‌كنيد گزينه تسليم در مقابل امريكا را انتخاب كند.» ظريف در نشست وزراي خارجه نيز سخنراني كرد. وي در بخشي از سخنان خود گفت: «براي پرداختن به نقيصه فقدان گفت‌وگو، مدت‌ها قبل پيشنهاد تاسيس مجمع گفت‌وگوهاي منطقه‌اي در خليج‌فارس را مطرح كردم. هر بازيگر و كنشگري در منطقه ما بايد متوجه اين مساله باشد كه ما تا ابد همسايه يكديگر هستيم و تنها راه تضمين صلح و رفاه از طريق به رسميت شناختن سرنوشتي مشترك و پذيرش اين امر كه گفت‌وگوهاي چندجانبه فراگير تنها راه خروج از بحران‌هاي چند بعدي كنوني است، به دست مي‌آيد.»
ظريف در حاشيه اين نشست در جمع خبرنگاران همچنين از علايق مشترك ميان ايران و قطر و ديگر كشورهاي منطقه گفت و تاكيد كرد: «ما با قطر، كويت و عمان روابط بسيار حسنه‌اي داريم و اميدواريم كه همين نوع رابطه در روابط با عربستان سعودي، بحرين و امارات متحده عربي هم ايجاد شود.» ظريف با اشاره به اختلافات ديپلماتيك ميان كشورهاي عضو شوراي همكاري خليج‌فارس تاكيد كرد: «اميدواريم كشورهاي عضو شوراي همكاري خليج‌فارس اختلافات‌شان را مسالمت‌آميز حل كنند.»
امريكا بزرگ‌ترين حامي تروريسم در منطقه است
محمدجواد ظريف، وزير امورخارجه كشورمان در حاشيه نشست گفت‌وگوي همكاري‌هاي آسيا، در پاسخ به خبرنگاران در مورد اعلام بررسي قرار دادن شبكه اخوان‌المسلمين در فهرست گروه‌هاي تروريستي ايالات متحده امريكا به خبرنگاران گفت: «ايالات متحده امريكا در جايگاهي نيست كه بخواهد گروه يا كسي را سازمان تروريستي بنامد، ما هر اقدامي را از سوي ايالات متحده در اين راستا محكوم مي‌كنيم.» به گزارش شبكه خبري الجزيره، ظريف تاكيد كرد: «ايالات متحده امريكا خود بزرگ‌ترين حامي تروريسم در منطقه ماست و از اسراييل حمايت مي‌كند.» يك روز پيش از اين، روزنامه امريكايي نيويورك‌تايمز گزارش داده بود كه كاخ سفيد در آستانه اعلام كردن شبكه گروه‌هاي اخوان‌المسلمين به عنوان سازمان تروريستي است. سارا سندرز، سخنگوي كاخ سفيد تاييد كرده كه جلساتي براي بررسي اين موضوع انجام شده است. در واكنش به اين خبر، سخنگوي حزب عدالت و توسعه، حزب حاكم تركيه به خبرنگاران گفته بود كه اين اقدام نه تنها مسير دموكراسي را در خاورميانه سد مي‌كند، بلكه در راستاي خدمت به گروه‌هاي تروريستي همچون داعش است. ظريف در سخنراني خود در نشست وزراي خارجه هم گفته بود: قاره آسيا به طور كلي و منطقه غرب آسيا و خليج‌فارس به طور ويژه، درگير بحران‌هايي است كه در وهله اصلي ناشي از فقدان گفت‌وگوي منطقه‌اي فراگير توام با ماجراجويي‌هاي كوته‌بينانه و يكجانبهگرايي تخاصم‌آميز دولت كنوني امريكاست.» وزير امور خارجه با بيان اينكه بايد به صورت دسته‌جمعي به يكجانبهگرايي هشداردهنده دولت كنوني ايالات متحده امريكا بپردازيم، خاطرنشان كرد: «اعمال اراده يك قدرت بر ديگر ملت‌ها به مثابه تهديدي وجودي براي همگان به شمار مي‌آيد. مادامي كه قابليت‌ها و توانمندي‌هاي خود را براي تضمين چندجانبه‌گرايي مشتركا به كار نگيريم، موج نوظهور و خصمانه يكجانبهگرايي مي‌تواند تمامي جهان را درنوردد و در چشم‌برهم‌زدني حكومت جنگل را جايگزين حكومت قانون كند.» وزير خارجه ايران همچنين در ديدار با همتاي سريلانكايي خود با محكوميت حمله تروريستي اخير در اين كشور، تروريسم را مشكلي جهاني خواند و بر آمادگي جمهوري اسلامي ايران براي همكاري در ريشه‌كني آن تاكيد كرد. همچنين مولود چاووش‌اوغلو، وزير خارجه تركيه در سخنراني خود در نشست دوحه با اشاره به اجراي عمليات تروريستي در مساجد نيوزيلند و كليساهاي سريلانكا گفت: «هيچ تمايزي ميان گروه‌هاي تروريستي نبايد قائل شد، بلكه لازم است ريشه تروريسم و افراطي‌گري خشك شود.»
چشم‌اندازهاي آسيايي
گفت‌وگوي همكاري آسيايي كه 17 سال پيش در تايلند با 18 عضو اعلام وجود كرد، يك سازمان بين‌دولتي قاره آسياست كه اكنون 34 عضو دارد و اولين سازمان بين‌دولتي همكاري قاره آسيا با حضور كشورهايي از تمامي مناطق اين قاره محسوب مي‌شود. هدف از ايجاد اين سازمان پيوند ميان همه كشورهاي آسيايي و ايجاد يك «جامعه آسيايي» بدون تلاش براي موازي‌كاري با ديگر سازمان‌هاي قاره يا رويارويي و رقابت با اهداف ديگر سازمان‌هاي بين دولتي قاره آسياست. محمدجواد ظريف، وزير امورخارجه كشورمان در سخنراني خود در شانزدهمين نشست وزراي خارجه اين سازمان تاكيد كرد: «نگاه جمهوري اسلامي ايران به گفت‌وگوي همكاري آسيايي به مثابه دستاورد مهم قاره آسيا بوده و اين مجمع مصمم به ارتقاي ارزش‌هاي والاي خود و توسعه دستورهاي كاربردي است كه در اسناد چشم‌انداز همكاري آسيايي 2030، اهداف گفت‌وگوي همكاري آسيايي 2021-2017 و قطعنامه سران گفت‌وگوي همكاري آسيايي تصريح شده است.» رييس دستگاه ديپلماسي افزود: «با عنايت به آرزوهاي مردمان‌مان براي بهره‌گيري از منطقه‌اي صلح‌آميز و كامياب، كشور من از تمامي قابليت‌ها و مزيت‌هاي خود در عرصه‌هاي ملي، منطقه‌اي و بين‌المللي جهت حركت به سمت همكاري‌هاي پان آسيايي 2030 و ايجاد جامعه آسيايي استفاده كرده است.»
ظريف با بيان اينكه موقعيت جمهوري اسلامي ايران در كريدورهاي ارتباطي «شمال- جنوب» و «شرق-غرب» در كنار زيرساخت‌هاي توسعه يافته حمل و نقل، نقشي حايز اهميت در ارتباط اعضاي جامعه آسيايي به ديگر مناطق و مشاركت در «ستون ارتباطات» مجمع گفت‌وگوي آسيايي ايفا مي‌كند، تصريح كرد: «علاوه بر توافقنامه‌هاي دوجانبه، امضاي موافقتنامه‌هاي ترانزيتي متعدد از جمله موافقتنامه كريدور ترانزيتي بين‌المللي شمال- جنوب، موافقتنامه ترانزيتي عشق‌آباد و موافقتنامه سه‌جانبه چابهار جملگي در زمره سازوكارهايي است كه هدف مشترك ايجاد ارتباطات بين جوامع منطقه را ترويج و تقويت مي‌كند.» وزير امورخارجه تركيه هم در سخنان خود در نشست وزراي خارجه گفت‌وگوي همكاري‌هاي آسيا تاكيد كرد: «قاره آسيا در رده‌بندي 21 شهر بزرگ جهان قرار دارد و 40درصد از كل توليد جهان در اين قاره انجام مي‌شود.» به گفته اين ديپلمات ارشد تركيه، آسيا مي‌تواند به قلب اقتصاد جهان تبديل شود.