مكزيك در دقيقه 90 جلوي تعرفه‌هاي ترامپ را گرفت
وعده فشار بيشتر به پناهجويان
ميثم سليماني
پس از چند روز چانه‌زني و تهديد از سوي دونالد ترامپ، رييس‌جمهور امريكا در نهايت ايالات متحده و مكزيك درباره بحث مهاجرت بيانيه‌اي مشترك صادر كردند تا جلوي اعمال تعرفه‌هاي جديد از سمت امريكا عليه مكزيك گرفته شود. دونالد ترامپ ،رييس‌جمهور ايالات متحده در توييتر خود تهديد كرده بود كه اگر نتواند به توافقي با مكزيكي‌ها بر سر بحث مهاجرت دست پيدا كند از روز جمعه تعرفه‌هايي را عليه محصولات مكزيكي اعمال خواهد كرد. اما حالا به نظر مي‌رسد در ساعات پاياني اتمام مهلت ترامپ به مكزيك طرفين توانستند بر سر بحث مهاجران به توافق دست پيدا كنند و مكزيكي‌ها وعده دادند كه تدابير امنيتي در مرزهاي جنوبي خود براي جلوگيري از ورود مهاجران به سمت امريكا را بيشتر كنند.
تعرفه‌ها در عمل مي‌توانست اقتصاد مكزيك را به صورت جدي فلج كند.گفتني است از روز دوشنبه گذشته مذاكرات جدي ميان مكزيك و ايالات متحده در جريان بود. حتي تا روز جمعه اميد زيادي براي به نتيجه رساندن مذاكرات وجود نداشت. اما ناگهان اين اتفاق رخ داد و دونالد ترامپ رسما اعلام كرد كه روند تعرفه‌گذاري روي كالاهاي مكزيكي متوقف شود. ترامپ در توييتر خود نوشت، مكزيك به نوبه خود پذيرفته است كه اقدامات جدي و محكمي را براي متوقف كردن جريان مهاجران از طريق مكزيك و مرز جنوبي ما انجام دهد. همچنين در بيانيه مشتركي كه ميان امريكا و مكزيك در جمعه شب منتشر شده، آمده است كه ايالات متحده و مكزيك طي هفته‌هاي جاري براي مقابله با چالش‌هاي مشترك براي جلوگيري از مهاجرت نامنظم مذاكراتي انجام داده‌اند. اين چالش شامل ورود مهاجران غيرقانوني به خاك امريكا مي‌شود. به نوشته نيويورك تايمز با وجود محدوديت‌هايي كه دونالد ترامپ در خصوص عدم ورود مهاجران غيرقانوني به امريكا اعمال كرده اما ميزان مهاجران غيرقانوني به شكل چشم‌گيري از امريكاي مركزي به سمت ايالات متحده افزايش پيدا كرده است. در اين بين مكزيك به عنوان همسايه مرزي امريكا در جنوب نقش عمده‌اي را در اين مسير مي‌تواند ايفا كند. طبق بيانيه‌اي كه دو كشور منتشر كرده‌اند، امريكا و مكزيك به سرعت بخشيدن به كمك‌هاي بشردوستانه و ايجاد امنيت مهاجران متعهد شده‌اند. همچنين دولت‌هاي امريكا و مكزيك توافق كردند به يك راه‌حل پايدار براي رفع اين مشكل دست پيدا كنند.
در اين بين مكزيك متعهد شده كه اقداماتي بي‌سابقه را براي افزايش فشار در راستاي جلوگيري از مهاجرت گسترده و نامنظم به سمت امريكا انجام دهد. همچنين مكزيك بناست سخت‌گيري بيشتري در مرزهاي جنوبي خود براي جلوگيري از ورود مهاجران غيرقانوني انجام دهد. بنا شده ميزان گشت‌زني گارد ملي مكزيك در مرزهاي جنوبي افزايش پيدا كند. طبق وعده‌اي كه مكزيكي‌ها داده‌اند اين كشور متعهد شده اقداماتي قاطعانه براي از بين بردن سازمان‌ها و كارتل‌هاي قاچاق انسان همچنين شبكه‌هاي حمل و نقلي مهاجران غيرقانوني انجام دهد. طبق توافق صورت گرفته همچنين ايالات متحده و مكزيك متعهد شدند كه همكاري‌هاي دوجانبه را تقويت كنند و اطلاعات خود را با يكديگر به اشتراك بگذارند تا اقداماتي هماهنگ را براي محافظت از مرزها ساماندهي كنند.
گفته مي‌شود كه ايالات متحده قصد دارد تا پروتكل‌هاي حفاظت از مهاجران را در سراسر مرز جنوبي خود گسترش دهد. اين به آن معني است، كساني كه از مرز جنوبي ايالات متحده براي پناهندگي عبور مي‌كنند بلافاصله به مكزيك بازگردانده مي‌شوند و در مكزيك بايد منتظر تصميم نهايي براي پذيرش درخواست پناهندگي خود باقي بمانند.
در طرف مقابل به نظر مي‌رسد مكزيك پذيرفته است كه اين افراد بنا به دلايل بشردوستانه طبق قوانين بين‌المللي در اين كشور حضور پيدا كنند تا بحث درخواست پناهندگي آنها بررسي شود و حضور آنها نيز مجاز خواهد بود. مكزيك نيز در اين مدت طبق اصول خود مراقبت‌هاي بهداشتي و آموزش به اين مهاجران ارايه مي‌دهد.
ايالات متحده نيز متعهد شده است تا روند رسيدگي به پرونده مهاجران را تسريع كند و در مورد درخواست پناهندگي آنها نيز تصميم‌گيري شود تا در صورت امكان اين پذيرش صورت گيرد در غير اين صورت به نظر مي‌رسد، افراد به كشور مبدا بازگردانده مي‌شوند.
هر دو طرف همچنين موافقت كرده‌اند در صورتي كه اقدامات تصويب شده ميان دو طرف نتايج مورد انتظار را نداشته باشد، اقدامات بيشتري انجام دهند. بنابراين ايالات متحده و مكزيك بحث خود را در مورد مفاهيم ديگر در خصوص مساله مهاجرت غيرقانوني و مسائل مربوط به پناهندگي ادامه مي‌دهند و در صورت لزوم در طول 90 روز اقدامات جديد را اعلام خواهند كرد.
ايالات متحده و مكزيك همچنين در بيانيه خود روي بيانيه‌اي كه دو كشور در روز 18 دسامبر 2018 به توافق رسيدند، تاكيد كردند. هر دو كشور روي ارتباطات قوي ميان طرفين و توسعه و رشد اقتصادي در كشورهاي جنوبي مكزيك تاكيد كردند و دو كشور بنا شده است تا به توسعه رفاه و حكومت‌داري خوب همچنين امنيت امريكاي مركزي كمك كنند.
ايالات متحده بنا شده است با مكزيك بر سر بهبود شرايط كشورهايي همچون السالوادور، گواتمالا و هندوراس همكاري كند تا از اين طريق جذابيت‌ها را براي ماندگاري مهاجران در كشورهاي خود افزايش دهند. مكزيك در تلاش است با همكاري ساير شركاي منطقه‌اي و بين‌المللي براي جلوگيري از موج پناهجويان اين مناطق را به لحاظ توسعه اقتصادي بهبود ببخشد، چراكه علت اساسي مهاجرت در اين كشورها بيشتر شرايط اقتصادي و به اميد زندگي بهتر در امريكاست.
واقعيت آن است بسياري بر اين باورند كه اگر بودجه‌اي كه دونالد ترامپ تلاش مي‌كند براي ساخت ديوار مرزي ميان امريكا و مكزيك ايجاد كند، صرف هزينه بهبود شرايط زندگي و سرمايه‌گذاري و توسعه اقتصادي در كشورهاي امريكاي مركزي كند شايد ديگر نيازي به ساخت ديوار براي جلوگيري از ورود مهاجران غيرقانوني به امريكا نيست، بلكه تمام آن هزينه‌ها صرف پيشرفت و توسعه مي‌شود كه هم به اقتصاد امريكا و هم به اقتصاد كشورهاي امريكاي مركزي كمك مي‌كند. برنامه‌اي كه مكزيك در حال برنامه‌ريزي براي آن است شايد برنامه‌اي عملي‌تر براي جلوگيري از موج مهاجران غيرقانوني به سمت امريكا باشد تا اينكه بخواهند روي مرز با مكزيك ديوار بكشند.