ادامه از صفحه اول
درس مبارزه با خوارج
آيت‌‌الله علم‌الهدي امام جمعه مشهد نيز عصر همان روز چهار نشبه 14/12/98 ابراز داشت: «زيارت چسبيدن به ضريح نيست؛ بي‌توجهي به عوامل شيوع بيماري حق‌الناس است. وي گفت زيارت چسبيدن به ضريح نيست، امام رضا (عليه‌السلام) شفا مي‌دهد، طلا و نقره ضريح كسي را شفا نمي‌دهد، درِ طلاي حرم كسي را شفا نمي‌دهد.» در كلام خداوند در قرآن كريم در سوره رعد امده است:
أفمنْ يعْلمُ أنّما أُنْزِل إِليْك مِنْ ربِّك الْحقُّ كمنْ هُو أعْمى إِنّما يتذكّرُ أُولُو الْألْبابِ (سوره رعد – آيه ۱۹) آيا كسى كه مىداند آنچه از سوى پروردگارت بر تو نازل شده است، حق است، همانند كسى است كه كوردل است؟ فقط خردمندان پند مىگيرند. بر اساس نظر استاد دكتر مصطفي محقق داماد «دراين آيه كور كسي است كه حق نازل از مبدا حقيقت را نمي‌بيند. بينندگان صاحب دلانند.» در حكمت 208 نهج‌البلاغه از قول اما علي (ع) آمده است: «و منِ اِعْتبر أبْصر و منْ أبْصر فهِم و منْ فهِم علِم؛ كسي كه از حوادث عبرت مي‌گيرد، چشمش باز مي‌شود، و او كسي است كه خوب مي‌فهمد و او، علم پيدا مي‌كند و به خوبي مي‌داند.»
از كلام مولا علي (علي) سخن‌هاي بسياري در مورد جهل برجاي مانده است. معلوم است كه آن بزرگوار چه رنجي از اين جاهلان ديني برده است. از ان جمله است: أعظمُ المصائِبِ الجهلُ؛ بزرگ‌ترين مصيبت‌ها، نادانى است. در خطبه نهج‌البلاغه 36 آمده كه امام علي خوارج را مخاطب قرار داده و فرمودند: «أنْتُمْ معاشِرُ أخِفّاءُ الْهامِ سُفهاءُ الْأحْلامِ؛ شما يك گروه سبك مغز و نابخرديد.»
پس از توقف جنگ صفين (657م)، در خلال شكل‌گيري توافق بر سر حكميت، ائتلاف حاميان علي (ع) شروع به از هم پاشيدگي نمود و در بازگشت به كوفه، سپاه به دو گروه موافقان و مخالفان حكميت تقسيم شدند. مخالفان حكميت، شعار «حكم كردن جز براي خدا نيست.» (لا حكم الا لِله) مي‌دادند و موافقان را متهم به بدعت مي‌كردند. در سوره يوسف آيه 40 آمده است.» ما تعْبُدُون مِنْ دُونِهِ إِلّا أسْماءً سمّيْتُمُوها أنْتُمْ وآباوكُمْ ما أنْزل‌الله بِها مِنْ سُلْطانٍ إِنِ الْحُكْمُ إِلّا لِلّهِ أمر ألّا تعْبُدُوا إِلّا إِيّاهُ ذلِك الدِّينُ الْقيِّمُ ولكِنّ أكْثر النّاسِ لا يعْلمُون ﴿۴۰﴾ شما به جاى او جز نام‌هايى را نمي‌پرستيد كه شما و پدران‌تان آنها را نامگذارى كردهايد و خدا دليلى بر آنها نازل نكرده است فرمان جز براى خدا نيست دستور داده كه جز او را نپرستيد اين است دين درست ولى بيشتر مردم نمى دانند «امام علي در كلام 40 نهج‌البلاغه به كج فهمي خوارج از بخشي از آيه 40 سوره يوسف اشاره مي‌فرمايد كه از «ان الحكم الا لله» «نفي حكومت و جبر و عدم دخالت انسان» را درك كردند و شعار «لا حُكْم إِلا لِلهِ» را ساختند و تعبيرشان آن بود كه حكومت نبايد باشد و انسان‌ها نبايد در امور دخالت كنند و حكم دهند! اين خوارج چنان عرصه را بر امام علي (ع) تنگ كردند كه در نهايت كارشان دو سال بعد از جنگ صفين به نبرد در جنگ در نهروان (20 كيلومتري بغداد) كشيد (659م) . امام علي (ع) آنها را تار و مار كرد، ولي باز يكي از همين خوارج دو سال بعد او را در محراب مسجد كوفه ترور كرد. امروز به پيروي از امام علي(ع) مبارزه با جهل مقدس از حوزه تا دانشگاه وظيفه همه ماست. بخشي از مشكلات كشور در همه‌گيري كرونا به همين رفتار جاهلانه برمي‌گردد. تلفات و خسارت‌هاي جانبي كه از اين همه‌گيري ويروس كرونا تحمل مي‌كنيم، بايد ما را به هوش آورد. مكتب امام علي(ع) پيروان دانا مي‌خواهد. جاهلان را از پيرامون مكتب اهل بيت (عليهم‌السلام) برانيم.
لزوم قاطعيت
مسوولان بايد منحصرا نظرات اجماعي باتجربه‌ترين متخصصان بهداشت عمومي را بدون چون و چرا مبناي اقدامات اجرايي قرار دهند و اين تصميمات اجرايي را با قاطعيت و در برابر خاطيان با خشونت اعمال كنند. با توجه به اينكه مسوولان ما در مواقعي نشان داده‌اند كه مي‌توانند به سرعت بر گسترده‌ترين اتفاقات فائق آيند، انتظار از آنها در اين شرايط مضاعف است. براي اين منظور ضروري است كه همه امكانات اجرايي و در راس آنها پليس و در صورت لزوم نيروهاي نظامي به كار گرفته شوند. براي اين منظور و با اين هدف كه تعارضات بين بخشي مخل اجراي تصميمات نباشد، ضروري است كه مقامات ارشد نظام مداخله كنند. روشن است كه همان‌طور كه سازمان بهداشت جهاني نيز تاكيد كرده، مبارزه با كرونا موضوعي نيست كه وزارتخانه‌هاي بهداشت كشورها بتوانند به تنهايي از پس آن بر آيند. مسووليتي كه اين روزها بر دوش مقامات ارشد قرار دارد، مسووليتي تاريخي است.
همچنين بايد توجه داشت كه عدم انجام اقدامات قاطع از سوي مسوولان مي‌تواند بخش‌هاي غير مرتبط با بخش بهداشت را نيز به اشكال مختلف دچار مشكل و حتي بحران كند. در چنين شرايطي تمركز و اولويت حكومت بايد بر تامين خدمات اساسي در جامعه و ايجاد تسهيلاتي براي اقشار كمتر برخوردار جهت تشويق آنها به ماندن در خانه نيز باشد. با توجه به تجربه ديگر كشورها، جلوگيري از سرايت سريع ويروس تعطيلي بخش عمده‌اي از فعاليت‌ها، از جمله ادارات دولتي غير اساسي را ايجاب مي‌كند. متاسفانه هنوز بخش مهمي از جامعه، به ويژه طبقه متوسط پايين و اقشار محروم، از جمله ميليون‌ها حاشيه‌نشين، هنوز قضيه را جدي نگرفته‌اند و شيوع گسترده بين آنها محتمل است.
از طرفي، به‌رغم گذشت نزديك به سه هفته از اعلام وجود كرونا در كشور هنوز ملزومات كافي براي نجات جان بيماران حاد و ملزومات محافظتي براي پرسنل بهداشتي به اندازه كافي فراهم نيست. براي تامين اين ملزومات درخواست كمك صريح از همه كشورها ضروري است. دو توييت بجا و به موقع دكتر ظريف در هفته گذشته در اين مورد زمينه مناسبي فراهم كرده و پيگيري اين امر از سوي ديگر دواير ذي‌ربط حكومتي ضروري است. اگر ملزومات پيشگيري، تشخيص و محافظت به اندازه كافي تامين نشود، بحران با سرعت بيشتري تشديد خواهد شد و اضطراب عمومي لايه‌هاي دفاعي فردي و اجتماعي را ضعيف‌تر خواهد كرد. مقابله قاطع با احتكاركنندگان اين اقلام و هر گونه فسادي در اين حوزه بايد با قاطعيت سركوب شود. اتفاقاتي مانند انجام يك محاكمه علني كه در آن يك «پزشك عمومي» به عنوان متهم محاكمه مي‌شد و نهايتا مشخص شد كه متهم اساسا پزشك نبوده، هم به اعتماد عمومي نسبت به دستگاه‌هاي ذي‌ربط لطمه مي‌زند و هم موجبات رنجش شديد پرسنل بهداشتي را كه در خط مقدم اين مبارزه قرار دارند، فراهم مي‌كند. براي پيشرفت در اين حوزه‌ها، مداخله مقامات ارشد نظام و افراد واقع‌بين و جدي كه به اين مقامات ارشد دسترسي دارند، ضروري است. مقامات درجه دو و درجه سه مشكل مي‌توانند از پس اين مهم بر آيند.